En plena pandemia do coronavirus SARS-CoV-2, moitos ollos miran cara a 102 anos atrás, cando a gripe de 1918 deixou millóns de mortos por todo o planeta. Un dos detalles nos que inciden os científicos ao falar daquela epidemia é que a primeira oleada (a da primavera de 1918) non foi a máis letal, senón que a mortalidade se disparou despois no verán, coa chegada do outono, na segunda vaga de contaxios. Nestes días, alén da urxencia de atender a crise sanitaria e social provocada pola epidemia, as autoridades deben pensar tamén a medio e longo prazo para ver que decisións se tomarán nos vindeiros meses. A medida que se vai coñecendo que unha importante porcentaxe das persoas expostas ao coronavirus están asintomáticas, ou cun cadro leve, e que as cifras oficiais son notablemente menores cás reais, comezan a deseñarse futuras estratexias para a seguinte fase da epidemia. Neste aspecto, coñecer canta poboación desenvolveu anticorpos e, por tanto, inmunidade fronte ao virus, podería axudar a deseñar as estratexias a seguir nos vindeiros meses coa progresiva volta á ‘normalidade’.
Un dos países que anunciou a vontade de desenvolver estas investigacións é Alemaña. O centro Helmhotz para a investigación de infeccións informou esta semana que está a preparar un estudo no que se analizarán a máis de 100.000 persoas ao longo dos vindeiros meses para saber se estiveron, ou non, expostas ao virus.
Cando o SARS-CoV-2, como outros virus, entra no organismo dunha persoa, esta desenvolve anticorpos que, como acontece coa gripe, reforzan a resposta de inmunidade do organismo cando aparecen posteriores contaxios. Con esta premisa, tal e como explica ao xornal Der Spiegel o profesor Gérard Krause, director do departamento de Epidemioloxía do centro Helmhotz, “as persoas con inmunidade poderían recibir algo así como un certificado de vacinación, o que lles permitiría estar exentos das restricións ás súas actividades, por exemplo”. Con todo, o centro aclara que en principio a participación non será voluntaria, xa que “debe garantirse a representatividade dos estudos” para obter unha imaxe máis fiel posible á do conxunto da poboación.
Os científicos expoñen a posibilidade de dar un “carné de vacinación” a quen desenvolvera anticorpos contra o virus
Segundo recolle Deustche Welle, o lanzamento do estudo aínda non está aprobado, pero agárdase que nas vindeiras semanas se dean novos pasos e que a finais de abril estean dispoñibles os primeiros resultados, tal e como informou o director do Instituto de Viroloxía da clínica universitaria Charité, en Berlín, Christian Drosten, un dos asesores do goberno alemán, nunha comparecencia que tivo lugar o pasado xoves, .
Aínda que os esforzos actuais das autoridades se centran en detectar o maior número posible de casos de coronavirus e atender aos pacientes máis graves, a comunidade científica tamén insiste na necesidade de dedicar recursos a coñecer o grao de inmunidade da poboación á doenza. Neste sentido, algúns expertos consultados por GCiencia nas últimas semanas apuntaban a que se o número de contaxios é moito maior do que expoñen as cifras oficiais, e por tanto, hai unha porcentaxe importante de persoas asintomáticas ou con síntomas leves, podería tratarse dunha boa noticia na medida da que a cifra de casos graves e críticos da doenza nas seguintes oleadas poida ser menor.
Así o manifestou o científico Luis Enjuanes, do CSIC, nunha entrevista que concedeu a mediados de marzo á Agencia Sinc. Enjuanes lembraba que “na actualidade, coñecemos sete coronavirus humanos e catro deles están atenuados, que son os que nos infectan a case todas as persoas. Os coronavirus activos humanos xa están todos moi atenuados e apenas causan un arrefriado común de inverno. Eu espero que con este pase o mesmo. Se o virus se atenúa, se disemina con moita facilidade e pode ter logo voltas cada inverno, como fai o virus da gripe, que é estacional”.
