IMPORTANTE: O que todos podemos facer para frear o coronavirus
Son preguntas cotiás sobre o coronavirus SARS-Cov-2. E a enfermidade Covid-19. Contestadas polo propio director do Centro de Coordinación de Alertas e Emerxencias Sanitarias, Fernando Simón, quen respondeu nos medios sociais a estas cuestións da cidadanía.
1-Son máis efectivos os xeles antisépticos ou lavarse con auga e xabón?
Serven as dúas opcións. A xente pensa que os produtos moi sofisticados son mellores para matar aos virus, pero non queremos matalos, senón arrastralos, quitalos da man. Debemos facer unha boa hixiene de mans para garantir o arrastre, e obviamente depositar no lugar adecuado o papel co que nos limpemos ou sequemos.
2-Debo tomar algunha medida concreta se estou en contacto con persoas procedentes de zona de risco?
A primeira medida é estar tranquilos. Os madrileños por ser de Madrid non son persoas de risco, como tampouco o son os de Haro ou de calquera outra zona. As persoas de risco son as que teñen sintomatoloxía e poden estar expostas ao virus. As persoas sas sen ningunha sintomatoloxía non son persoas de risco. Ademais, en xeral a enfermidade presenta un cadro leve e benigno.
3-A parella dun compañeiro de traballo dá positivo. A el pídenlle quedarse na casa pero a min ninguén me dixo nada…
Un contacto dun contacto san non é persoa de risco. Hai que controlar a temperatura, ver se hai mucosidade e tose seca, e en caso de ter síntomas, informar nos teléfonos postos a disposición en cada comunidade autónoma (en Galicia, o 900 400 116). Vai haber máis casos, pero vanse illando e curando. É bo ser precavido, pero non ter medo; isto fai que actuemos mal e a cidadanía non pode vivir atemorizada todo o tempo.
4-Se teño que ir a un hospital por outra razón, que fago?
Hai hospitais concretos que se están adaptando a un incremento rápido de casos nun período moi curto. O uso que facemos dos servizos sanitarios é, en xeral, bo, con todo, non hai que sobrecargar o sistema. Se é un problema menor e podes esperar uns días, espera. E se é necesario ir ao hospital, entón ve e responderanche adecuadamente.
Galicia suma 90 casos de SARS-CoV-2, con seis persoas na UCI
5-Se estou en corentena, podo sacar ao can?
O illamento é para persoas enfermas e a corentena para sas. As corentenas poden ser flexibles segundo os protocolos de cada comunidade en cada momento. Se estás en corentena inflexible por unha razón sólida, tes que garantila.
6-Como afecta o virus ás mulleres embarazadas e aos fetos?
Ata o de agora non hai información de consecuencias en bebés nados de nais infectadas. O proceso de infección e curación é curto, polo que en principio non debería afectar ao feto, pero polo momento as informacións non son 100 % seguras. Parece que a probabilidade de transmisión é moi baixa, pero non se pode excluír que nalgún caso concreto puidese suceder.
7-Pódese transmitir o coronavirus por lactación materna? Que fago se teño síntomas?
Non hai moita información sobre a posible transmisión a través da lactación materna, igual que sobre transmisión durante o embarazo. Os poucos estudos que hai son contraditorios. Se estás a dar o peito, o máis importante agora é evitar que o teu bebé póidase contaxiar, no caso de que teñas síntomas. Un dos mecanismos é manter distancia, non achegar a cara ou a cabeza ao bebé cando esteas a aleitar. E segundo a idade do bebé, se está próximo ao destete e a toma de alimentación alternativa, quizás adiantala uns días tampouco sería mala idea.
8-Por que se mandou 15 días aos escolares a casa?
Aínda que os nenos non se poñen graves con esta enfermidade, si a transmiten entre eles e contaxian ás familias. Coa decisión de pechar os colexios buscouse reducir o devandito grao de transmisión. Se evitamos a mestura de nenos nas escolas reducimos o risco nas familias.
Isto obsérvase nas epidemias de gripe todos os anos xusto antes das vacacións de Nadal. En canto empezan as vacacións hai un descenso da transmisión da gripe e ao volver ao colexio en xaneiro, volve a repuntar. Con esta medida quíxose retardar a epidemia e que os servizos sanitarios poidan adaptarse e atender máis progresivamente á demanda.
9-Teñen que estar os nenos e nenas todo o tempo en casa?
Non teñen que estalo, pero si é certo que non convén que vaian a un evento multitudinario. É importante, na medida que se poida evitar, que os nenos queden a cargo de pai ou nai, e non dos avós, que son un grupo de risco. Por iso estanse habilitando medidas para axudar ás familias para facer fronte a esta situación.
10-É perigoso ir en transporte público?
As medidas que se tomaron en Madrid e outras provincias reducen o uso dos transportes. Simplemente trátase de manter as distancias. En Madrid hai 11 casos por cada 100.000 habitantes e están illados. Non hai que ter un medo excesivo, pero si tomar precaucións.
11-Podemos viaxar?
Hai unha recomendación importante de non viaxar se non é necesario, sobre todo desde as zonas significativas, porque aumenta o risco de transmisión. De momento adoptáronse medidas temporais que se van reevaluar. Canto mellor as apliquemos nestes 14 primeiros días, máis probabilidades hai de que consigamos controlalo pronto. As institucións están a implementalas, e cada un de nós, individualmente, debemos cumprilas para que este período dure o menos posible; se son 14 días mellor que un mes.
12-Son seguros os desprazamentos a Madrid e outras rexións de risco?
A recomendación xeral é que, se se pode evitar, non se fagan viaxes innecesarias a rexións de risco. Pero a mobilidade non se restrinxiu. O que importa é controlar o movemento masivo de persoas que poida supoñer un risco importante para outras comunidades ou países. Madrid é unha comunidade da que entra e sae unha gran cantidade de poboación todos os días. Limitar esas viaxes é unha responsabilidade sobre todo dos propios madrileños, pero tamén das persoas que non necesiten desprazarse ata Madrid.
13-Vivo cunha persoa maior, do grupo de risco. Que podo facer para minimizar as posibilidades de contaxio en casa?
Se esa persoa non sae moito, está relativamente protexida. O que debes facer é protexerche ti das posibles exposicións: non ir a eventos masivos ou lugares con concentración de persoas enfermas. E se empezas con síntomas, busca alternativas ao coidado do teu familiar, porque non deberías asistirlle.
Estas son as medidas e consellos a ter en conta para frearmos o coronavirus
14-Que medidas deben tomarse para as persoas asmáticas?
As enfermidades respiratorias crónicas son un factor que incrementa o risco. O fundamental é tomar medidas de hixiene e evitar o contacto –manter a distancia a un ou dous metros– con persoas que presenten síntomas ou cos seus secreciones na superficie.
15-Vai desaparecer o COVID-19 coa chegada do bo tempo?
Sabemos que hai outros virus da familia dos coronavirus que teñen un comportamento estacional: afectan sobre todo no inverno e cando chega a primavera-verán desaparecen. Outros virus que se transmiten de forma semellante, como o da gripe, teñen un comportamento semellante.
No hemisferio sur, onde agora é verán, ata a data houbo pouca transmisión. Isto podería indicar que quizais o cambio de tempo axude ao control, pero evidencias non temos ningunha.
16-Canto tempo pode resistir o virus na superficie?
En escenarios invernais estímase que pode sobrevivir desde unha ata nove horas fóra do corpo. O problema non é que o virus sobreviva, senón que o faga na cantidade suficiente. Isto depende da carga viral de quen teña expedido as pingas e das condicións reais. A temperatura, a secura e os raios ultravioletas do sol reducen progresivamente a supervivencia do virus nunha superficie.
17-Que pasa coas persoas que xa foron infectadas e que se curaron?
Todas as enfermidades infecciosas producen nas persoas algún tipo de inmunidade, cuxa duración é variable e está en función de se o patógeno muta ou non. Hai inmunidades para sempre, como no sarampelo. No caso do SARS-Cov-2, só temos coñecemento desde fai tres meses, pouco tempo para saber o tipo de inmunidade que xera.
18-Quedarán secuelas físicas aos que pasaron o coronavirus?
A información que temos por agora é que, nos casos de curación, non hai secuelas. Pero pode haber grupos con patoloxías concretas nos que si as haxa. Valorarase a medida que avance o tempo.
19-Que aprendemos da situación de China e Italia?
Son situacións distintas. En China a concentración de casos foi nunha soa provincia, a de Hubei, cuns 60 millóns de habitantes. Fóra houbo moi pouca transmisión. En Italia hai varias rexións afectadas e implementáronse medidas moi estritas para controlar a entrada no país, aínda que non sabemos se foron igual de estritas para evitar a transmisión interna.