Xoves 5 Decembro 2024

O transporte de ‘pellets’, un risco medioambiental de escasa regulación

A Organización Marítima Internacional trata de catalogar as bólas de plástico como mercancía perigosa para establecer protocolos de seguridade

O Convenio internacional para previr a contaminación por buques (MARPOL, polas súas siglas en inglés) prohibe as verteduras de plásticos ao mar. O transporte de pellets, as bólas de plástico que están a invadir as costas galegas, debe cumprir esta normativa para protexer os océanos, con todo, a súa viaxe polas augas mundiais non está a salvo de accidentes como o acontecido en Viana do Castelo. Foi a catástrofe do buque X-Press Pearl, que se incendiou na costa de Sri Lanka en 2021 con 422 contedores que contiñan pellets de diversos polímeros, a que sentou as bases para establecer unha regulación específica sobre estes residuos e mitigar o impacto de posibles vertidos accidentais. Por iso, a Organización Marítima Internacional (OMI), busca catalogar estas boliñas de plástico como ‘mercancía perigosa’ como medida preventiva fronte á contaminación por plásticos ao establecer un protocolo de seguridade no seu transporte.

O buque X-Press Pearl derramou no océano máis de 7.000 millóns de grans de plástico en maio de 2021 arredor de Sri Lanka (India). As pezas de plásticos xuntáronse nas costas en montóns de dous metros de altura. Foi o accidente máis grave rexistrado por perdas de pellets no mar e, dende entón, diversos informes resaltan a importancia de abordar o risco medioambiental destes pequenos materiais, xa que se estima que cada ano entran billóns de microplásticos ao mar. Múltiples organizacións instaron á Organización Marítima Internacional (OMI) a clasificar os pellets como contaminantes mariños para sometelos a normas máis estritas no seu transporte. “Cando a OMI prohibe a descarga de maneira voluntaria é porque non é bo para o medio mariño porque tarda moito tempo en desaparecer”, explica Alsira Salgado, subdirectora da Escola Técnica Superior de Náutica e Máquinas da Universidade da Coruña e capitá da Mariña Mercante.

Publicidade

A Conselleira de Medio Ambiente, Ángeles Vázquez, alegou este luns que estas pequenas pezas de plástico “non son tóxicas nin perigosas”. Non obstante, este martes, a Xunta decidiu declarar o nivel dous de emerxencia, o que permitirá a intervención de recursos por parte do Estado. Neste senso, a regulación europea e internacional que se está a preparar e que pode aprobarse este ano, si que considera que existe un impacto importante sobre a vida mariña que podería chegar aos humanos. En España, de feito, o Ministerio de Transportes traballa neste tema dende hai dous anos a raíz do desastre de 2021 e trala proposta nada en Sri Lanka despois de vivir o “maior desastre ambiental do país”. Noruega, que apoiou a petición, abordou novas recomendacións de embalaxe, así como facer obrigatorias condicións de transporte e regular en consecuencia dos pellets como mercancía perigosa; tamén, estudaron a posibilidade de basearse en programas iniciados pola industria.

A Comisión para a coordinación do transporte de mercancías perigosas abordou esta cuestión nunha reunión celebrada o 3 de marzo de 2022. Naquela xuntanza, tratáronse os documentos que se presentarían ante o Subcomité de prevención e loita contra a contaminación (PPR) para a definición dos pellets plásticos como mercancía perigosa. A decisión podería coñecerse en abril. Ademais disto, na actualidade, tamén existe un borrador preliminar de Nacións Unidas do instrumento internacional xuridicamente vinculante sobre a contaminación por plásticos, incluso no medio mariño. O documento recolle: “Cada parte deberá previr e evitas as emisións e liberacións de pellets, escamas e pó de plástico procedentes da produción, a almacenaxe, a manipulación e o transporte, tendo en conta, segundo corresponda, as disposicións e pautas aplicables acordadas no marco de organizacións internacionais como a Organización Marítima Internacional.

Publicidade

O código internacional de mercadorías perigosas

O transporte de mercancías perigosas por mar está regulado polo Código Marítimo Internacional de Mercancías Perigosas (IMDG, polas súas siglas en inglés) e o Acordo Europeo relativo a transporte internacional de mercancías perigosas por vías de navegación interior (ADN, polas súas siglas en inglés), que ten como obxectivo garantizar a seguridade do movemento deste tipo de cargas que poden ter consecuencias no medio mariño e a saúde das persoas. O Código IMDG é a publicación da OMI e reúne as diferentes clases nas que se agrupan as mercancías perigosas, o seu modo de embalaxe, o seu etiquetado, a estiba, así como unha guía para o tratamento de emerxencias e accidentes. Aquí se inclúen os explosivos, gases, líquidos inflamables, substancias tóxicas e infecciosas, materiais radiactivos… De facelo efectivo, os pellets pasarían a formar parte desta lista e só poderían ser embarcados acompañados dunha declaración de mercancías perigosas.

O portavoz de Medio Ambiente da Comisión Europea, Adalbert Jahnz, recoñeceu este martes as repercusións negativas da contaminación por microplásticos e, en particular, das perdas de bólas de plástico. Ademais, lembrou que, o pasado mes de outubro, o Executivo comunitario xa propuxo unha normativa para reducir este tipo de contaminación.

Alba Tomé
Alba Tomé
Graduada en Comunicación Audiovisual pola Universidade de Vigo e Máster en Xornalismo e Comunicación Multimedia pola Universidade de Santiago. Traballou como redactora en Público e na Revista Luzes e como responsable de comunicación no Congreso dos Deputados. Os seus primeros pasos no xornalismo foron en RTVE, Europa Press e La Voz de Galicia. Finalista do premio Contar a Ciencia e Premio Egeria 2018.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Que foi dos pellets: as seis grandes incógnitas do accidente do ‘Toconao’ un ano despois

As bólas plásticas chegaron de forma masiva a Galicia a comezos de 2024 pero a día de hoxe non se sabe onde están almacenados nin se existe un plan para a súa xestión

Un estudo galego propón o aceite de xirasol para extraer microplásticos da auga

Investigadores das universidades de Vigo e Porto deseñan un sistema con potencial para incorporarse ás plantas de tratamento

Supervermes para facer desaparecer o plástico: a curiosa investigación do CiQUS

O científico Massimo Lazzari estuda o comportamento da especie 'Zophobas morio', capaz de degradar e incorporar polímeros na súa dieta, como estratexia para facer fronte aos residuos

Volta o chapapote á costa: bólas de pequeno tamaño cobren as praias de Galicia

Asociacións ecoloxistas denuncian a aparición de fuel nas tres provincias con mar