Un equipo de investigación liderado polo Instituto de Investigación en Ciencias da Alimentación (CIAL, CSIC-UAM) publica un estudo clínico en persoas maiores de 65 anos no que se conclúe que a suplementación da dieta con compoñentes da membrana do glóbulo graxo lácteo (en inglés, MFGM) resulta de gran interese pola súa implicación na potenciación da memoria. Tamén podería empregarse na prevención da deterioración cognitiva leve durante a idade adulta.
A deterioración cognitiva é unha das consecuencias máis importantes do envellecemento e ata o de agora as terapias farmacolóxicas resultaron en gran medida infrutuosas. É ben coñecido que os déficits cognitivos no hipocampo do cerebro están vinculados con baixos niveis de fosfolípidos relacionados co mantemento da actividade cognitiva, coa memoria e a aprendizaxe. Os fosfolípidos son os principais lípidos do sistema nervioso, localízanse nas membranas celulares e teñen capacidade de interactuar con metabolitos, hormonas, anticorpos e outras células. Estudos recentes determinaron que durante o envellecemento prodúcese unha redución do contido en fosfolípidos en diversas rexións cerebrais, o que se vinculou á deterioración cognitiva asociada ao envellecemento.
A MFGM consiste nunha estrutura complexa de glicoproteínas, fosfolípidos, esfingolípidos, glicolípidos (cerebrósidos e gangliósidos), colesterol e outros compoñentes minoritarios. Entre os fosfo- e esfingolípidos presentes na MFGM inclúense: fosfatidilcolina (PC), fosfatidiletanolamina (PE), fosfatidilinositol (PI), fosfatidilserina (PS) e esfingomielina (SM). O papel da SM no cerebro é ben coñecido pola súa contribución á cognición, mentres que á PS atribúenselle efectos positivos en enfermidades como a depresión, o estrés e mesmo o alzhéimer. O estudo parte da hipótese de que a MFGM bovina, de composición similar á do leite humano, utilízase tamén en nutrición infantil para mellorar a formulación de preparados para lactantes, aos que achegan beneficios cognitivos e inmunitarios.
Varios estudos preclínicos en modelos animais, levados a cabo polo mesmo grupo do investigador no CIAL Javier Fontecha que realizou o presente estudo, demostraron que a suplementación da dieta cun concentrado de MFGM, obtido a partir dun subproducto lácteo como o soro de manteiga, modula a expresión de miRNA, mellora a resistencia á insulina e a sinalización sináptica do hipocampo, atenúa a memoria emocional —condicionamento contextual do medo—, modifica a composición lipídica dos sinaptosomas en cortiza frontal e hipocampo e mellora a memoria de traballo espacial.
Neste traballo de intervención nutricional, os investigadores desenvolveron unha bebida láctea fortificada con MFGM que foi posta a proba nun estudo clínico piloto aleatorizado. Corenta e catro suxeitos maiores de 65 anos, sans ou con deterioración cognitiva leve, recibiron unha ración diaria de leite con MFGM ou leite control desnatada (sen MFGM) durante 14 semanas. Ao comezo e ao final do estudo, someteuse aos voluntarios a unha batería de probas cognitivas e analíticas. Aqueles participantes que consumiron o preparado con MFGM mostraron melloras na memoria episódica, é dicir, a capacidade de lembrar acontecementos recentes da súa vida, con especial relevancia en mulleres fronte a homes. Por todo iso, conclúen, que a suplementación nutricional con MFGM podería empregarse para previr ou retardar a progresión da deterioración cognitiva relacionada coa idade.
Os autores indican que calquera intervención neste sentido debería iniciarse antes de que se manifesten os síntomas clínicos, como medida preventiva contra a deterioración cognitiva. Futuros estudos clínicos a longo prazo poderían lanzar máis luz sobre este punto. Actualmente a liña de investigación do grupo céntrase na abordaxe de ensaios que permitan elucidar os mecanismos de acción do MFGM a nivel cognitivo.
Referencia: Milk fat globule membrane-enriched milk improves episodic memory: A randomized, parallel, double-blind, placebo-controlled trial in older adults (Publicado en Journal of Functional Foods)
