Os novos anos adoitan estar cheos de propósitos. No referente á alimentación, ademais, os excesos do Nadal levan a moitas persoas a marcarse nos meses seguintes réximes alimentarios para coidar a saúde. E nos últimos anos, unha das supostas dietas que máis pulo colleu foi a dieta alcalina. Sostense que, consumindo determinados alimentos, é posible alcalinizar os fluídos do organismo, é dicir, acadar un pH máis básico e, deste xeito, mellorar a nosa saúde.
Hai moitas dietas, porén, que ben supervisadas e recomendadas por persoas con coñecementos en Nutrición, son adecuadas para mellorar a saúde. Pero nun mundo no que a alimentación é o eixe de moitas estratexias de márketing e move unha cantidade moi importante de diñeiro, hai outras dietas que teñen pouco de evidencia.
“A dieta alcalina é unha máis destas dietas que de cando en vez se poñen de moda; e apóiase, principalmente, en froitas, verduras e legumes, e tamén cereais integrais. O que propoñen os seus impulsores é que con ela conseguimos alcalinizar o pH do noso organismo, e que así se prevén as enfermidades, xa que as principais enfermidades ou as células canceríxenas se desenvolven nun medio ácido”, expón Rosaura Leis, profesora titular de Pediatría na USC e investigadora principal no grupo de Nutrición Pediátrica no IDIS.
A mensaxe parece positiva, pero garda truco: “O pH do noso organismo non é único, varía segundo os órganos ou sistemas, polo que a súa modificación polos alimentos parece altamente improbable”, advirte Leis. A escala do pH, ou potencial de hidróxeno, vai, na meirande parte das disolucións do 0 (moi ácido) ao 14 (moi alcalino). E cada parte do organismo móvese en marxes moi estreitas, desde o estómago (máis ácido) ao sangue (máis neutro), que non se poden ver influídas polo consumo de determinados alimentos ou bebidas ácidas ou alcalinas.
O organismo ten os seus propios mecanismos para regular o pH, e isto non pode facerse mediante a alimentación
“Non hai evidencia científica con relación a isto: o noso organismo ten mecanismos para controlar a acidez e a alcalinización mediante, o que se chama o equilibrio ácido-base, mediante o sistema respiratorio, os nosos riles, etc.”, engade a investigadora e docente da USC.
“Os alimentos nos que se basea a dieta alcalina son alimentos saudables, que ademais de nutrientes achegan compoñentes funcionais que teñen efectos fisiolóxicos positivos, nos axudan a controlar o colesterol, a tensión arterial, a glucemia, e polo tanto a disminuir o risco de enfermidades, especialmente as enfermidades no transmisibles, que son hoxe a principal causa de morbilidade e mortalidade. Pero estes alimentos, como os cereais integrais ou as froitas e verduras, ou os cereais xa forman xunto con outros alimentos parte importante da pirámide alimentaria doutras dietas altamente recomendables como a nosa, a Atlántica, ou a Mediterránea”, apunta Rosaura Leis.
É dicir, unha boa dieta é a base para unha boa saúde. Cómpre coidar o que comemos, e no noso caso, adherirnos as nosas tradicións alimentarias e gastronómicas: “Consumir cereais integrais, froita e verduras, lácteos, aceite de oliva, peixe abundante, legumes, carne magra… e dicir a nosa dieta tradicional Atlántica, fixo que hoxe teñamos unha das esperanzas de vida máis lonxevas no mundo, e con maior calidade de vida; loxicamente non é só pola dieta, senón tamén pola actividade física, a propia xenética e os cambios económicos e sanitarios que vivimos nos últimos anos”.
Porén, Leis advirte da necesidade de manter estes bos hábitos nas novas xeracións. “Como pediatra teño que advertir de que os nosos nenos e nenas están perdendo adherencia a este tipo de dietas, e de seguir así é probable que acaben vivindo menos, ou con peor calidade de vida, do que o fixeron os seus avós e mesmo que os seus pais.
Coa colaboración de