Nicolás Copérnico. Giordano Bruno. Galileo Galilei. Isaac Newton. Georges Lemaître. O ser humano leva miles de anos mirando os ceos, desconcertado, na procura de respostas. Ao principio os fenómenos naturais asociábanse á mitoloxía: a ira dos deuses, ou a súa recompensa, explicaban a meirande parte do que ocorría na Terra. A ciencia chegou como un facho, enchendo de luz unha habitación ata o momento escura. Porén, a espiritualidade xamais abandonou ao home, e boa proba diso é a cantidade de científicos e astrónomos que adicaron a súa vida ao estudo dos ceos e tiveron que enfrontarse aos dilemas internos, e externos, froito da balanza entre a crenza relixiosa e o coñecemento empírico que outorga a ciencia.
De seguro que o crego Manuel Carreira, nado en Valdoviño no ano 1931, tamén tivo algún que outro debate consigo mesmo. Porque ademais de crer no deus cristián, Carreira foi astrofísico e inventor. Agora, a Sociedade Española de Astronomía (SEA) honra a súa imaxe poñendo o seu nome ao Asteroide 658642. Está é a historia do físico coruñés que chegou ao Vaticano.
O comezo dunha viaxe
Carreira naceu na Coruña, pero sendo aínda un neno mudouse a Vilalba, en Lugo, onde ingresou na Compañía de Jesús. Estudou Linguas Clásicas en Salamanca e Filosofía na Universidade de Comillas, Cantabria. Con 26 anos, marchou aos Estados Unidos, onde se licenciou en Teoloxía. Xa sendo sacerdote, Carreira continuou estudando, mais nesta ocasión, cambiaría un pouco a temática: especializouse no ámbito da astrofísica, en concreto, nos raios cósmicos. O crego fixo a súa tese doutoral baixo a tutela de Clyde Cowan, nada menos que o físico que descubriría a estraña natureza dos neutrinos, as partículas pantasma. O crego, agora astrofísico, non abandonaría nunca a súa fe: na súa estancia en América do Norte, tamén exercería como sacerdote.
Como científico, Carreira fixo importantes contribucións na invención de instrumentación astronómica, chegando incluso a colaborar coa NASA. Ademais diso, o astrofísico traballou como docente, sempre a cabalo entre os Estados Unidos e España. Así, chegou a formar parte da xunta directiva do Observatorio Astronómico do Vaticano, da cal formou parte durante 15 anos.
A pegada galega no asteroide 658642
Dende agora, un novo corpo celeste homenaxea a pegada dos galegos no ceo. A órbita do Asteroide (658642) Carreira = 2017 SK134, descuberto o 29 de setembro de 2017 no Observatorio Astrofísico de Baldone (Letonia) polos astrónomos Kazimieras Černis e Ilgmars Eglitis, ten unha excentricidade de 0.0859, un semieixe maior de 3.0395 au, e unha inclinación de 8.27 graos.
Černis, é un astrónomo e astrofísico lituano moi prolífico na descuberta de asteroides, planetas menores e cometas, sendo un membro activo da Unión Astronómica Internacional. Graduado pola Universidade de Vilnius, Černis traballa como científico principal no Instituto de Física Teórica e Astronomía da mesma universidade. Entre os seus intereses de investigación destacan a fotometría das estrelas, a estrutura da Vía Láctea e os obxectos do Sistema Solar.
Carreira non é o primeiro galego que ten un oco no ceo nocturno: Rosalía de Castro pon nome á estrela HD 149143, a 240 anos luz da Terra. Ademais, a autora tamén goza dun espazo privilexiado no noso sistema solar: dende o ano 1994 ten un cráter no planeta Venus. Doutra banda atópase outro crego e astrónomo, o cal fixo importantes contribucións á observación dos tránsitos de planetas como Mercurio e ao descubrimento das estrelas dobres: amais do artífice do primeiro observatorio astronómico de Galicia, Ramón María Aller Ulloa foi o descubridor de catro estrelas e titor de Antonia Ferrín, primeira astrónoma de Galicia. Ao igual que Carreira, Ulloa viviu sempre na fronteira entre a ciencia e a fe.
Ciencia e fe, incompatibles?
En vida, o crego sempre defendeu que a crenza relixiosa era complementaria ao coñecemento xerado pola ciencia. Segundo Carreira, ciencia e fe son “dúas maneiras de coñecer parcialmente a realidade. A ciencia non dá respostas a aquilo que non se pode medir, nin a fe a cuestións como de que está feita a materia”. Baixo esta premisa, adicou a súa vida a cultivar ambas, deixando unha pegada inconfundible, tanto na NASA como no Vaticano, aquí na Terra como no ceo.
