Un estudo realizado por científicas do Centro Nacional de Epidemioloxía (CNE) -organismo adscrito ao Instituto de Saúde Carlos III-, a Dirección Xeral de Saúde Pública do Ministerio de Sanidade e a Axencia Española do Medicamento (AEMPS) e publicado no xornal Eurosurveillance, constata con novas evidencias o efecto protector das vacinas de ARN mensaxeiro contra a Covid-19. A análise conclúe que a vacinación con pauta completa das persoas residentes en centros de maiores protexe contra un 97% das mortes, un 88% das hospitalizacións e un 71% da infección sintomática.
O estudo inclúe datos obtidos entre o 27 de decembro de 2020 e o 4 de abril de 2021, data na que 300.133 residentes de centros de maiores con 65 ou máis anos (88,8% do total) xa completaran a pauta de vacinación fronte ao coronavirus. Nese mesmo período estimáronse, a partir da información notificada da Rede Nacional de Vixilancia Epidemiolóxica (RENAVE), que coordina o CNE-ISCIII, un total de 8.370 casos de Covid-19 en persoas con 65 ou máis anos residentes en centros de maiores.
Tal e como explican as autoras, as persoas residentes en centros de maiores foron un colectivo especialmente afectado pola Covid-19 desde o inicio da pandemia. Trátase dun grupo de poboación cunha especial vulnerabilidade debido á súa idade, presenza de condicións crónicas e pola súa situación de fraxilidade, entre outros factores. Debido á elevada morbimortalidade causada pola enfermidade, este grupo de poboación foi, xunto cos profesionais sanitarios, o primeiro no que se priorizou a administración da vacinación fronte á Covid-19 en España, que comezou o pasado 27 de decembro.
Método
Para estimar a efectividade da vacina contra a Covid-19 levou a cabo un estudo observacional retrospectivo mediante o método de screening, no que se comparou a proporción de persoas vacinadas entre os casos e controis poboacionais. Os datos sobre casos de Covid-19 en residentes de centros de maiores obtivéronse a partir da información da vixilancia universal notificada á RENAVE, mentres que a información sobre residentes en centros de maiores vacinados obtívose a partir do Rexistro nacional de vacinación fronte ao coronavirus (REGVACU) e da xestión integral da vacinación realizada polas comunidades autónomas e o Ministerio de Sanidad.
Os beneficios da vacinación obsérvanse xa desde a primeira dose, xa que con só a primeira pauta redúcese á metade a probabilidade de contraer a enfermidade. Coa pauta completa de vacinación, a efectividade fronte á infección sintomática e asintomática por SARS-CoV-2 alcanza o 71%. Ademais, a vacina protexe non só fronte á posibilidade de contraer a infección, senón tamén fronte á gravidade da enfermidade, cunha efectividade do 88% na prevención de hospitalizacións e do 97% fronte ás defuncións.
De igual maneira, a protección contra as infeccións asintomáticas por SARS-CoV-2 foi similar á observada para as infeccións sintomáticas (70%). Respecto diso, os investigadores destacan que este feito achega unha evidencia indirecta da contribución das vacinas á redución da transmisión viral na comunidade.
Os datos do Sergas revelan que as vacinas da Covid-19 evitan a morte case no 100% dos casos
O equipo sinala que estes resultados están en consonancia con investigacións similares realizadas en países como Reino Unido e Israel, entre outros; tamén coinciden con outros estudos que realizaron en España sobre o impacto directo e indirecto da vacinación, e con estimacións a nivel rexional que analizaron a prevención de hospitalizacións e mortes en residentes de centros de maiores e traballadores da saúde ou fronte a infeccións sintomáticas en persoas maiores de 60 anos.
En todo caso, trátase do primeiro estudo a nivel nacional que demostra unha alta efectividade da vacinación contra o SARS-CoV-2 en España, coas vacinas de ARN mensaxeiro (as usadas neste colectivo, baixo as fórmulas deseñadas por Pfizer/BioNTech e Moderna), na prevención de infeccións por SARS-CoV-2, e hospitalizacións e mortes por coronavirus en residentes de 65 ou máis anos de centros de maiores. Tras esta publicación, o grupo de traballo sobre vacinación en España continúa o seu labor con novos estudos sobre a efectividade das vacinas na protección doutros grupos poboacionais ou ben outras variantes de SARS CoV-2 circulantes, co obxectivo de apoiar as respostas de saúde pública no control da pandemia en España.
Referencia: Effectiveness of mRNA COVID-19 vaccines in preventing SARS-CoV-2 infections and COVID-19 hospitalisations and deaths in elderly long-term care facility residents, Spain, weeks 53 2020 to 13 2021 (Publicado en Eurosurveillance).