Realizar diálise no domicilio reduce os niveis de ansiedade e depresión nos pacientes con enfermidade renal crónica en contraposición aos que realizan o tratamento no hospital ou foron transplantados de ril. Así o corrobora unha investigación levada a cabo por nefrólogos do Hospital Lucus Augusti de Lugo e por unha psicóloga da Universidade de Santiago (USC).
O equipo atopou diferenzas significativas na frecuencia e nos niveis de depresión e ansiedade dos pacientes renais segundo as diferentes modalidades de Tratamento Renal Substitutivo (TRS). É dicir, aquel se emprega para substituír a función vital dos riles. Pode facerse a través de transplante, de hemodiálise en centro hospitalario ou de diálise domiciliaria. Esta última a través das técnicas de diálise peritoneal ou de hemodiálise domiciliaria.
Segundo numerosos estudos, a depresión e a ansiedade asócianse con frecuencia á enfermidade renal crónica e condiciona tanto a calidade de vida dos pacientes como a eficacia do tratamento. Con todo, ata a data hai poucos estudos que comparen a frecuencia destes trastornos emocionais nas técnicas domiciliarias con outras modalidades. Por iso os investigadores compararon a prevalencia da sintomatoloxía depresiva e ansiosa en pacientes en diálise domiciliaria con pacientes en hemodiálise hospitalaria ou con transplante renal.
Máis depresión e ansiedade nos tratamentos hospitalarios
No estudo utilizáronse diferentes análises para rexistrar a ansiedade e depresión nos pacientes. En concreto, unha entrevista coa psicóloga e dúas escalas. Na primeira a frecuencia de depresión foi máis baixa nos pacientes en diálise domiciliaria (un 16%) e presentaba valores maiores nos pacientes en hemodiálise en centro hospitalario e en transplante (18% e 19%). En canto á escala de avaliación de depresión, os pacientes en hemodiálise hospitalaria tiñan unha maior puntuación que os de diálise domiciliaria e transplante renal. Na de ansiedade os pacientes de hemodiálise e transplante tiñan maior puntuación que os de diálise domiciliaria.
Así mesmo, na análise realizada, a diálise en domicilio asociouse a menor sintomatoloxía depresiva e ansiosa fronte á hemodiálise hospitalaria ou co transplante renal. Ademais, non se atoparon diferenzas significativas en ansiedade e depresión entre as dúas técnicas domiciliarias analizadas (hemodiálise domiciliaria e diálise peritoneal).
Os autores da investigación concluíron que os pacientes en técnicas domiciliarias presentan menor afectación emocional ao comparalos con aqueles que realizan o tratamento no hospital, ademais de menores niveis de ansiedade que a poboación trasplantada, aínda cando esta última ten menor comorbilidade. A investigación tamén sinala que son necesarios máis estudos centrados en determinar o impacto da diálise domiciliaria tanto nos aspectos emocionais dos pacientes renais como na calidade de vida, así como a súa influencia nos criterios de toma de decisións compartidas á hora de elixir a modalidade de tratamento.
Preto de 200 pacientes
No estudo analizáronse 181 pacientes que estiveron polo menos tres meses a tratamento, aos que mediron e controlaron diversas variables clínicas como diabetes, hemoglobina, albúmina ou tempo de terapia, ademais doutros aspectos sociodemográficos como a idade, sexo, estado civil, nivel de estudos e socioeconómico.
Na actualidade, as técnicas domiciliarias continúan consolidándose como tratamento inicial para as persoas que teñen enfermidade renal crónica, ata situarse nun 17% dos pacientes que inician o tratamento. Unha cifra que, con todo, non é suficiente para os nefrólogos e especialistas sanitarios, dados os importantes beneficios que teñen en canto á mellora da calidade de vida dos pacientes e en diversos aspectos clínicos.
Son máis flexibles e personalizadas que outras terapias tradicionais como a hemodiálise en hospital, e melloran a autonomía e a calidade de vida das persoas que requiren diálise. A iso hai que sumar outras cuestións como a redución dos desprazamentos ao hospital ou centros de diálise, reducindo o estrés, a fatiga, e a carga física e emocional dos pacientes.
A investigación foi presentada no 54º Congreso da Sociedade Española de Nefroloxía (SEN) e o IX Congreso Iberoamericano de Nefroloxía e Hipertensión, que reuniu no mes de novembro en Valencia a uns 1.000 médicos nefrólogos, investigadores e expertos de todo o país e diferentes países de Latinoamérica e Portugal.
