En 2021 diagnosticáronse 5.767 novos melanomas en España, como indica o observatorio da Asociación Española contra o Cancro (AECC). Aínda que se rexistran casos practicamente a calquera idade, a maioría detéctanse entre os 40 e os 70 anos.
Os principais factores de risco son os antecedentes familiares, os trazos pigmentarios e a exposición á radiación ultravioleta. Ademais, varios estudos epidemiolóxicos suxiren que algúns factores dietéticos, como o café, os cítricos e o alcol, poden afectar tamén á súa prevalencia. Con todo, os traballos sobre as asociacións entre comer peixe e o risco de melanoma foron escasos ata o momento e lanzaron resultados inconsistentes.
“Aínda que o consumo de peixe aumentou en EEUU e Europa nas últimas décadas, estudos anteriores sobre as asociacións entre esta comida e o risco de melanoma foron fráxiles”
EUNYOUNG CHO, autora principal
Así, un estudo prospectivo de 2011 –baseado no Estudo de Dieta e Saúde do Instituto Nacional de Saúde (NIH) de EE UU en 491.367 adultos recrutados entre 1995 e 1996– avaliou a inxesta de peixe e diferentes tipos de cancro. Os seus resultados mostraron que o melanoma era o único tipo de tumor que se asociaba a un maior consumo.
Agora, unha nova investigación liderada por expertos da Universidade de Brown (EEUU) examina, apoiándose nas mesmas cifras, as asociacións entre a inxesta total e específica de peixe e o risco de melanoma, cun seguimento ampliado.
“O melanoma é o tipo de cancro de pel máis mortífero, con poucas formas de prevención”, explica a SINC Eunyoung Cho, autora principal do traballo publicado en Cancer Causes & Control. “Aínda que o consumo de peixe aumentou en EEUU e Europa nas últimas décadas, estudos anteriores sobre as asociacións entre a comida e este cancro de pel foron fráxiles. Os nosos achados identificaron unha relación que require máis investigación”, engade.
Aínda que este estudo non describe como comer peixe podería aumentar devandito risco, os especialistas descubriron que, en comparación con aqueles cuxa inxesta media diaria de peixe era de 3,2 gramos, o risco de padecer un melanoma maligno era un 22% maior entre aqueles cuxa toma media diaria era de 42,8 gramos. Hai que ter en conta que unha ración de peixe é aproximadamente de 140 gramos.
O melanoma é o tipo de cancro de pel máis mortífero, con poucas formas de prevención
Tamén observaron que aqueles cuxo consumo medio diario era de 42,8 gramos de peixe tiñan un 28 % máis de risco de desenvolver células anormais só na capa externa da pel –o que se coñece como melanoma en estadio 0 ou melanoma in situ– en comparación con aqueles cuxa inxesta media diaria era de 3,2 gramos de peixe.
“Estes resultados son sorprendentes. O efecto estimado do consumo de peixe sobre o risco é pequeno. Só un aumento do 1200% no consumo medio se asocia cun 22% de aumento do risco de melanoma”, afirma en declaracións ao SMC de Reino Unido Stephen Duffy, catedrático da Universidade Queen Mary de Londres. “A estimación dos riscos asociados á dieta está infestada de dificultades debido á posibilidade de asociación múltiple dos factores dietéticos con outros factores de risco”.
Precísanse máis estudos
Para examinar a relación entre a inxesta de peixe e o risco de melanoma, os participantes, que tiñan unha idade media de 62 anos, declararon a frecuencia coa que comían peixe frito, peixe non frito e atún durante o ano anterior, así como o tamaño das súas porcións.
Os investigadores calcularon a incidencia de novos melanomas que se desenvolveron durante un período medio de 15 anos. Tiveron en conta os factores sociodemográficos, así como o seu índice de masa corporal, os niveis de actividade física, o historial de tabaquismo, a inxesta diaria de alcol, cafeína e calorías, os antecedentes familiares de cancro e os niveis medios de radiación UV na súa área local.
De entre todos eles, 5.034 participantes (1,0%) desenvolveron un melanoma maligno durante o período de estudo e 3.284 (0,7%) desenvolveron un melanoma en estadio 0.
Os datos presentados non son o suficientemente convincentes como para poñer en dúbida as recomendacións actuais sobre a inxesta de peixe
Deste modo, os expertos acharon que unha maior inxesta de peixe non frito e de atún asociábase a un maior risco de melanoma maligno e de melanoma en estadio 0. Aqueles cuxa mediana de inxesta diaria de atún era de 14,2 gramos tiñan un 20 % máis de risco de melanoma maligno e un 17 % máis de risco de melanoma en estadio 0, en comparación con aqueles cuxa mediana de inxesta diaria de atún era de 0,3 gramos.
Unha inxesta media de 17,8 gramos de peixe non frito ao día asociouse cun risco 18% maior de melanoma maligno e un 25% máis de risco de melanoma en estadio 0, en comparación cunha inxesta media de 0,3 gramos de peixe non frito ao día. Os investigadores non identificaron asociacións significativas entre o consumo de peixe frito e o risco de melanoma maligno ou de melanoma en estadio 0.
“Os nosos resultados poderían atribuírse aos contaminantes do peixe, como os bifenilos policlorados, as dioxinas, o arsénico e o mercurio. Investigacións anteriores descubriron que unha maior inxesta está asociada a niveis máis altos destes contaminantes no organismo e identificaron asociacións entre estes e un maior risco de cancro de pel”, indica Eunyoung. “Con todo, o noso estudo non investigou as concentracións destes contaminantes no corpo dos participantes, polo que se necesitan máis traballos para confirmar esta relación”, puntualiza.
Sen relación causal
Os autores advirten que o carácter observacional do estudo non permite sacar conclusións sobre unha relación causal entre o consumo de peixe e o risco de melanoma. A investigación tamén conta con outras limitacións importantes.
“Non puidemos ter en conta algúns factores como o número de lunares, a cor do pelo, os antecedentes de queimaduras solares graves e os comportamentos relacionados co sol. Ademais, como a inxesta media diaria de peixe calculouse ao principio do estudo, pode non ser representativa da dieta dos participantes ao longo da súa vida”, subliña Eunyoung.
Os datos presentados non son, en absoluto, o suficientemente convincentes como para poñer en dúbida as recomendacións actuais sobre a inxesta de peixe, incluído de forma xeral nunha dieta sa e equilibrada. “Por agora non recomendamos cambiar o consumo de peixe e esperamos que o noso artigo motive máis estudos para replicar estes achados e pescudar que compoñentes do peixe son responsables da asociación positiva”, conclúe a autora.
Referencia: Fish intake and risk of melanoma in the NIH-AARP diet and health study. (Publicado en Cancer Causes & Control)
Moi interesante a investigación sobre os plásticos .
Por outra banda xa vai sendo horas que a Administración vaia lexisla do sobre como reducir
tanto plástico , moitas veces , sen sentido .