Un home de 60 anos acude a un hospital de Istambul angustiado. Levaba tres días con salouco e comezaba a estar desesperado. Os médicos do departamento de neuroloxía do hospital examinaron ao paciente e realizáronlle unha resonancia magnética cranial. Non atoparon anomalías no cerebro nin observaron ningún outro síntoma á parte do salouco, que continuou durante a resonancia magnética.
Posteriormente, foi trasladado ao departamento de medicina interna, onde os especialistas realizaron probas adicionais e determinaron que a temperatura, os niveis de osíxeno e a frecuencia cardíaca e respiratoria do home eran normais. As análises de sangue non amosaron signos de influenza nin de infección polo virus respiratorio sincitial (VRS).
Pero cando os médicos auscultaron os pulmóns do paciente, oíron “crepitacións húmidas evidentes”, segundo escribiron nun informe sobre o caso. Unha tomografía computarizada do tórax revelou nódulos nos dous pulmóns, un signo típico de pneumonía viral. Ao día seguinte, a análise dunha mostra dun hisopo revelou que o paciente estaba infectado con SARS-CoV-2, o coronavirus que causa a covid-19
O diagnóstico:
O paciente ingresou no hospital e diagnosticóuselle pneumonía moderada e covid, e os médicos sospeitaron que a infección tamén era a causa do seu salouco. Varios estudos de caso publicados a principios da década de 2000 vincularon o salouco persistente (é dicir, o salouco que dura dous días ou máis) coa pneumonía. Investigacións médicas publicadas en 2020 e 2021 suxeriron que a covid tamén podería causar salouco persistente e facer que os ataques de salouco fosen máis prolongados e intensos do habitual, segundo o informe dos médicos que atenderon ao paciente.
O salouco consiste en espasmos repetidos e involuntarios do diafragma, o músculo curvo entre o peito e o abdome que se move durante a respiración. Moitos factores poden desencadear episodios breves de salouco, como comer en exceso ou beber bebidas carbonatadas. No salouco persistente ou intratable, que dura polo menos un mes, as enfermidades que afectan o sistema nervioso central, ao sistema gastrointestinal ou ao sistema respiratorio poden contribuír aos espasmos diafragmáticos subxacentes.
Tratamento
Os médicos administráronlle favipiravir, un medicamento antiviral para a gripe que nalgún momento probouse como tratamento para a covid. Tamén lle administraron medicamentos para reducir a inflamación e tratar as infeccións bacterianas. Non lle administraron ningún antiviral que se use na actualidade para tratar a covid, como Paxlovid.
Despois de dous días de tratamento, o paciente seguía tendo salouco. Os médicos administráronlle clorpromazina, un medicamento antipsicótico coñecido por relaxar os espasmos musculares que causan o salouco. É o único tratamento médico para o salouco aprobado pola Administración de Alimentos e Medicamentos dos Estados Unidos.
Despois de 12 horas, o salouco do home finalmente desapareceu, e administróuselle clorpromazina durante dous días máis. O paciente deu negativo na proba da covid e despois de 10 días de tratamento, e nunha visita de seguimento dous meses despois, o home informou de que o salouco non regresara.
Un caso único
A maioría dos casos de salouco teñen orixe gastrointestinal, onde o estómago, situado xusto debaixo do diafragma, disténdese e irrita o músculo, provocando a súa contracción. Con todo, o salouco causado por enfermidades respiratorias é pouco frecuente.
A covid e a pneumonía, xa sexa causada polo SARS-CoV-2 ou outro xerme, poden causar salouco persistente ao desencadear unha inflamación que irrita o nervio frénico, que envía sinais motores ao diafragma. Estes casos poderían ser máis comúns do que suxire a literatura, segundo apuntan os médicos, xa que moitos profesionais clínicos poderían descoñecer que o salouco persistente pode ser resultado dunha pneumonía ou unha infección por covid. De feito, no mesmo informe de caso, os médicos do home describiron un segundo caso de salouco asociado con pneumonía por COVID-19, esta vez nun home de 68 anos.
*Artigo orixinal publicado en Livescience.com.
