Teodomiro foi bispo, viviu en Iria Flavia e pasou á historia como fundador do Camiño de Santiago hai doce séculos. Pouco máis se sabe sobre a súa vida. Agora, un estudo internacional liderado polo galego Patxi Pérez-Ramallo revela os resultados: os restos óseos atopados nun sarcófago da catedral pertenceron “con toda probabilidade” a Teodomiro. Para iso, o investigador da Universidade Norueguesa de Ciencia e Tecnoloxía (NTNU), en colaboración co Instituto Max Planck de Xeoantropología e a Universidade de Estocolmo, valeuse da osteoarqueoloxía, das análises de ADN antigo e de isótopos estables, así como da datación de radiocarbono para estudar os restos.
Segundo os resultados publicados, a tumba contén os ósos dun só individuo que se corresponden cos dun home adulto de máis de 45 anos. A datación por radiocarbono sitúa os restos entre os anos 673 e 820, o que concorda coa morte de Teodomiro, acontecida no 847 tal e como figura na lápida. Outras análises de isótopos estables de osíxeno suxiren que o individuo viviu preto da costa, coincidindo coa localización de Iria Flavia.
Perfil xenético
Por outra banda, o estudo arqueoxenético realizado na Universidade de Estocolmo revelou que o perfil xenético do individuo desviábase lixeiramente do dos europeos modernos, mostrando afinidades máis estreitas cos íberos romanos, os visigodos do sur de Iberia e as poboacións islámicas ibéricas. É dicir, concorda con alguén que viviu no que hoxe é España hai 1.200 anos. Estes resultados tamén coinciden con estudos anteriores que mostran patróns migratorios en resposta á conquista da península polo Califato Omeya no século VIII.
“Aínda que é difícil autenticar a identidade de alguén de hai 1.200 anos, este estudo presenta probas que concordan coa identidade do bispo Teodomiro”, indican os investigadores. Os achados suxiren que estes restos poderían pertencerlle, o que o convertería no personaxe histórico identificado máis antigo de España e un dos máis antigos de Europa.
A revelación que fundou o Camiño
Segundo a lenda, entre os anos 820 e 830 un ermitán chamado Pelayo presenciou unha choiva de estrelas que descendía sobre un campo. Ao investigar, descubriu un antigo mausoleo e informou rapidamente o bispo Teodomiro de Iria Flavia. Tras tres días de meditación e xaxún, o alto cargo eclesiástico tivo unha revelación na cal se lle facía saber que no mausoleo contiña os restos do apóstolo Santiago e de dous dos seus discípulos. A nova comunicóuselle rapidamente ao rei Alfonso II de Asturias, quen ordenou a construción dunha pequena igrexa ao redor da tumba. Este acontecemento marcou o inicio da tradición da tumba do apóstolo Santiago, rexistrada no século XII, e do fenómeno xacobeo, que segue atraendo a millóns de peregrinos e visitantes á catedral de Santiago de Compostela.
A pesar da importancia desta historia, pouco se sabía do bispo Teodomiro, e a súa existencia púxose en dúbida ata a segunda metade do século XX, cando se descubriu unha lápida que marcaba a súa morte no ano 847 d.C. Unha vez aberta, atopáronse restos que, nun principio, se identificaron como pertencentes a un home de idade avanzada. Con todo, un novo exame a mediados dos anos 80 suxeriu que os restos eran dunha muller, o que xerou dúbidas sobre a súa conexión co bispo. Agora, o estudo de Pérez-Ramallo despexa as incógnitas que cercaron a historia de Teodomiro nas últimas décadas.
Afonso II da Galiza, Astúrias e Leão .
Agora facer o mesmo cos osos baixo o altar maior e comprobar se son do século I, de Santiago, ou do IV de Prisciliano…non cairá esa breba, non..
En galego sería Paio, en español: Pelayo. Na escrita da época, latín medieval: Pelagius. Para este artigo o correcto sería Paio. Un saúdo