“A situación da muller na ciencia mellorou considerablemente nas últimas décadas, aínda que o avance vai moi lento”. As científicas coinciden: fixéronse progresos, pero faltan aspectos por mellorar. A segunda entrega de Ciencia en feminino, un ciclo de charlas e mesas redondas que realiza GCiencia dentro do programa do 8M da Deputación de Pontevedra, continúa cun debate sobre a situación da muller na ciencia. As doutoras María Tubío, María José Ginzo e Cintia Folgueira expoñen as súas vivencias como investigadoras galegas. Entre outros temas, debateron sobre a conciliación, as referentes femininas ou a discriminación laboral. “Semella que as mulleres temos que dar un ‘pelotazo’ para ser visibles”, asegura Tubío, que é investigadora no Grupo de Medicina Xenómica do Centro de Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas da Universidade de Santiago (USC).
A primeira sesión da mesa redonda comezou analizando os retos que atopan as científicas na actualidade. A inestabilidade laboral, a escaseza de presenza feminina en altos cargos e a conciliación familiar foron os desafíos máis destacados na conversa. “É difícil compatibilizar a vida persoal e a profesional dedicándote a ciencia“, apuntaba Folgueira, quen traballa como investigadora na Fundación Miguel Servet.
Prexuízos e conciliación
A conciliación foi un asunto que se tratou en diversos momentos da conversa entre as científicas galegas. “Polo que vexo ao meu redor, compaxinar a carreira e a maternidade segue a ser un dos maiores retos na ciencia. As políticas deste tema están mellorando, pero non é suficiente.”, aseguraba Ginzo ao comezar a súa valoración. O resto das participantes coincidiron neste argumento, incidindo na importancia da familia e a parella á hora de buscar apoio para conciliar.
Outro dos asuntos a tratar na conversa foi a falta de referentes durante as súas formacións. “Agora vaise concienciando máis á hora de darlle visibilidade as mulleres, non só as grandes científicas, senón tamén a outras que fixeron grandes avances na actualidade”, comentaba Folgueira. Ginzo apuntou a que “ao longo da historia si que houbo referentes femininas, pero se poñían máis en alza aos homes“. Pola súa banda, Tubío destacou á traxectoria da astronauta Sandra García.
Outro dos aspectos que trataron as doutoras foron os prexuízos sobre as científicas, ben por ser mulleres, ben pola súa idade. As doutoras Folgueira e Tubío aseguraron en ter vivido situacións semellantes: “Agora mesmo son posdoutora, dende 2022, e aínda hai quen considera son moi nova. Que estou etapa predoutoral porque lles parezo demasiado moza”, relataba Tubío. Pola súa banda, Ginzo, que tamén é profesora da Universidade de Santiago, asegura non ter pasado ou ser testemuña desa situación dentro do eido das Matemáticas.
A educación como base para a igualdade en todas as especialidades ou a maior presenza masculina na divulgación, foron outros dos temas que se trataron na mesa. O ciclo de Ciencia en feminino continuará o próximo mércores 19 de marzo cunha entrevista á economista e catedrática da Universidade de Santiago María Loureiro, Premio María Josefa Wonenburger en 2024.
