Únete á nosa canle de Whatsapp
O detector Califa (CAlorimeter for In-Flight detection of gamma-rays and high energy charged pArticles), desenvolvido por un equipo liderado por Dolores Cortina, profesora de Física na USC e investigadora no Instituto Galego de Física de Altas Enerxías, vén de ser instalado no no experimento R3B do acelerador FAIR en Darmstadt (Alemaña). O aparello, un calorímetro capaz de detectar partículas cargadas e radiación gamma dun rango enerxético sen precedentes, permitirá realizar experimentos de precisión aproveitando as vantaxes dos primeiros feixes de ións acelerados en FAIR.
Culmina así unha nova etapa do proceso, despois de que o ano pasado finalizase en Galicia a construción do detector, cuxo custo supera os 3,5 millóns de euros na súa primeira fase (22% dos cales foron financiados con fondos captados polo IGFAE) e máis de 5 millóns de euros en total. Neste proxecto, ademais de persoal investigador de Alemaña, Suecia e Rusia, e os investigadores da UVigo e a USC, empresas galegas especializadas , como Quantum Innovative, Europrecis Galicia e Bargfleth Vigo, encargáronse dos procesos de fabricación de fibra de carbono, mecanizado de precisión e metroloxía. Desde 2005, o IGFAE colabora co grupo CIMA de enxeñería mecánica da Universidade de Vigo, quen foi artífice do deseño da estrutura mecánica do detector xunto co Instituto de Estrutura de la Materia (IEM-CSIC).
Califa: o detector de partículas que Galicia exportará a Alemaña
A partir de 2020, cando comecen a circular os primeiros feixes de ións no experimento FAIR, o detector Califa permitirá atopar de forma simultánea as partículas cargadas e a radiación gamma nun rango enerxético que oscila entre os dous kiloelectrónvoltios (KeV) e as centenas de megaelectrónvoltios (MeV). A tecnoloxía de detección utilizada neste tipo de detector, así como as técnicas de reconstrución da información que se recada son comúns coas que se desenvolven en imaxe médica e son útiles para a diagnose de enfermidades.
En concreto, o experimento R3B (Reactions with Relativistic Radioactive Beams) utilizará ións radioactivos a velocidades próximas ás da luz e permitirá desenvolver un amplo programa de investigación que abordará cuestións cruciais para a física nuclear, como o estudo de propiedades fundamentais dos núcleos atómicos e da forza responsable de unir os protóns e neutróns que os forman, ademais de reproducir as reaccións que teñen lugar nas estrelas, responsables de xerar a súa enerxía e crear os elementos visibles no Universo.
O proxecto FAIR (Facility for Antiproton and Ion Research) é un novo centro de investigación internacional prioritario para a Comisión Europea, incluído na folla de ruta ESFRI 2018 que identifica as instalacións científicas prioritarias de interese comunitario. Un consorcio internacional contribúe a financiar os 1.500 millóns de euros que custará este laboratorio equipado cos máis potentes aceleradores de antiprotóns e ións pesados do mundo. Alí, máis de 3.000 persoas de 50 países estudarán a estrutura e propiedades da materia visible que forma o Universo, desenvolvendo labores de investigación básica e aplicada no campo da física nuclear. En España, participan máis de 50 investigadores do CSIC, o CIEMAT e as universidades Complutense de Madrid, Granada, Huelva, Politécnica de Barcelona, Sevilla, Santiago de Compostela e Vigo.
