Garantir o acceso universal e equitativo á auga é un dos principais retos aos que se enfronta a humanidade. Hoxe en día, 4.000 millóns de persoas sofren a súa escaseza, unha tendencia que ademais está en crecemento. Unha solución para facer fronte á seca podería estar no aire que respiramos, segundo un equipo da Universidade de Vigo (UVigo). En colaboración con científicos franceses, deseñaron un innovador sistema que permite a recolección de auga do orballo. A súa proposta, recollida nun artigo publicado na revista Advanced Materials, baséase no microtexturizado láser que permite recoller a auga do resío do mesmo modo que fan as plantas durante a noite.
Un sistema pasivo, robusto, simple e duradeiro
“O vapor de auga atmosférico, ignorado ata hai relativamente pouco, pode considerarse un recurso complementario viable de auga doce, xa que a atmosfera non só contén unha enorme cantidade deste vapor, senón que está en todas partes e pode obterse sen restricións xeográficas nin hidrolóxicas, dende os desertos máis áridos ata as cidades máis húmidas”, din os investigadores do Centro de Investigación en Tecnoloxías, Enerxía e Procesos Industriais (Cintecx) da UVigo.
Non obstante, o aproveitamento deste recurso é complicado. Os métodos empregados ata agora para poder recollelo “requiren considerables recursos enerxéticos ou dependen de refrixerantes, o que contribúe aínda máis ao quecemento global e ao esgotamento da capa de ozono”.
Pola contra, o método presentado polos enxeñeiros do Cintecx é “pasivo, xa que non precisa enerxía eléctrica, é robusto, simple e duradeiro” e baséase no xeito no que as plantas recollen pola noite a auga do orballo.
Rexistro dunha solicitude de patente

O novo sistema, para o que xa rexistraron unha solicitude de patente europea, consiste nunha superficie metálica á que lle proporcionaron unha microtextura superficial mediante un tratamento específico con láser. “Esta superficie microtexturizada consegue arrefriarse a si mesma ao exporse ao ceo nocturno grazas á súa emisividade infravermella mellorada, o que provoca unha condensación de auga similar ao orballo natural nas follas das plantas”. O microtexturizado láser promove a condensación en forma dunha lámina continua sobre a superficie en lugar de pingas dispersas, a diferenza do que sucede nas follas, e isto permite “unha recolección eficiente e autónoma da auga”.
O sistema foi probado durante máis dun ano de xeito continuado na azotea do Institute de Physique du Globe, en París, “demostrándose así a súa robustez e bo funcionamento”.
Un grupo de referencia nacional e europea
Este avance foi posible grazas ao traballo interdisciplinar dos enxeñeiros da Escola de Enxeñería Industrial da UVigo xunto cos científicos franceses, que levan dende a década de 1980 centrados no estudo da condensación de vapor de auga atmosférico e a súa posible utilización como fonte de auga potable.
A publicación, que ocupa a portada do último número da revista Advanced Materials, está asinada por tres investigadores do Cintecx (o catedrático Juan Pou, director do grupo LaserOn; o profesor Antonio Riveiro e o investigador Pablo Pou-Álvarez) xunto con algúns dos maiores expertos en condensación de auga de orballo, como Daniel Beysens (Physique et Mécanique des Milieux Hétérogènes, CNRS, ESPCI, Francia); Tarik Bourouina (Esycom Lab, CNRS, Francia); e Anne Mongruel (Sorbonne Université, Francia).
A maior parte das tarefas de investigación do grupo LaserOn no marco deste proxecto foron financiadas pola Xunta de Galicia a través das axudas para a consolidación e estruturación de unidades de investigación competitivas – Grupos de Referencia Competitiva.
Referencia: Efficient Autonomous Dew Water Harvesting by Laser Micropatterning: Superhydrophilic and High Emissivity Robust Grooved Metallic Surfaces Enabling Filmwise Condensation and Radiative Cooling (Publicado en Advanced Materials)
Podes ler a noticia do DUVI na seguinte ligazón.