Venres 29 Marzo 2024

Por que Radar Covid non está triunfando como debería?

* Un artigo de

A medicina é a ciencia que mellor usou e adaptou os avances tecnolóxicos. E, seguindo esta tradición, a aplicación de rastrexo de contaxios debería de ser unha ferramenta (que non a solución) importante no control da pandemia. Con todo, paradoxalmente, a aplicación Radar Covid non tivo o impacto desexado.

Publicidade

A pesar de estar diante dunha aplicación tecnoloxicamente moi boa e cun gran respecto á privacidade, de momento non conseguiu o número de descargas que se necesitan para obter resultados. Tan só contabilizáronse ao redor duns catro millóns de descargas a data de hoxe.

Por que? Onde está o fallo con Radar Covid?

Á marxe das cuestións técnicas, hai varias explicacións posibles. Entre outras cousas, a colaboración por parte das comunidades autónomas non está a ser a adecuada, e xorden continuamente problemas na xeración de códigos. A isto súmaselle o formato non estandarizado das bases de datos entre as diferentes administracións, que levou a que moitos usuarios non poidan informar os seus positivos e recibir a información de se estiveron con persoas infectadas.

Pero, sobre todo, o problema está no factor social. Cando Corea do Sur se puxo como o exemplo de como controlar a pandemia mediante unha aplicación informática, quizais non se salientou que a aplicación era unha ferramenta dentro dunha estratexia de rastrexo e de responsabilidade cidadá. De feito, un punto clave para o éxito (ou fracaso) do Radar Covid é a percepción que ten a sociedade da tecnoloxía.

Un punto clave no éxito ou fracaso destas ‘apps’ está na percepción que ten a sociedade da tecnoloxía

Coñecemento tecnolóxico insuficiente

Nun estudo que realizamos hai pouco dentro do proxecto SIENNA sobre tres tecnoloxías no contexto médico, saíron a relucir varias claves que deberiamos ter en conta ao afrontar esta segunda onda da pandemia.

A primeira delas é que o coñecemento da tecnoloxía médica en España é insuficiente. En xenética, por exemplo, un 32% da poboación española afirma que ten “algo de idea do que é”, fronte a un 25% que admite non ter apenas coñecemento sobre a mesma. E algo similar ocorre no terreo da intelixencia artificial e a robótica: só un 35% considera ter coñecemento suficiente.

En liñas xerais, os datos sacan á luz o gran descoñecemento existente entre os españois en canto ao uso da tecnoloxía en cuestións médicas.

Iso si, a aceptación varía notablemente cando se comprenden os fins e a utilidade dunha tecnoloxía. A edición xenética de embrións para experimentación, un exemplo sumamente controvertido, ten unha aceptación da 36% fronte ao 60% que a rexeita. Con todo, cando se presenta como a vía para mellorar o tratamento ou a cura de enfermidades, a percepción positiva dos españois aumenta ata o 77%.

Falta de control

A cuestión clave é a partir de que que nivel de uso de Radar Covid consideraríase útil? En principio, abondaría conseguir un 50% de aceptación (e instalación) da aplicación para axudar a controlar a pandemia.

Unha baza coa que contamos para alcanzar esta cifra é que a percepción da tecnoloxía como próxima (móbiles, asistentes de voz, consolas…) fai que o dixital non sexa percibido como perigoso. E iso implica que debería ser máis fácil para a sociedade aceptar unha “app” para teléfonos móbiles. Por que tampouco isto xoga a favor de Radar Covid?

Afondando nos datos de SIENNA, atopamos que os principais obstáculos á súa aceptación son a perda de control na toma de decisións, o temor á deshumanización e o descoñecemento sobre quen ten acceso á tecnoloxía (e os datos que proporciona). Ao que se suma unha preocupación xeneralizada por que as aplicacións tomen decisións complexas en casos en que se require obxectividade e intelixencia emocional.

A perda de control ten moito peso no rexeitamento á tecnoloxía. Os datos indican que o 50% dos cidadáns opina que usar a tecnoloxía dixital ten un impacto positivo. Con todo, simultaneamente, un 55% dos españois está convencido de que recorrer a ela reduce o seu “control”. De aí as reticencias.

Desgraciadamente, non temos moitas ferramentas que poidan axudar a enfrontar a pandemia. As solucións doutros países pódense importar de forma sinxela, si. Pero adaptalas á nosa sociedade implica que pensemos nunha tecnoloxía que teña en conta as necesidades (e os prexuízos) da cidadanía.

Quizais é preciso un enfoque humanista da tecnoloxía. Só conseguindo responder e aclarar as inquedanzas dos usuarios poderemos avanzar significativamente no control e seguimento dos contaxios.


* Javier Valls Prieto é profesor en Dereito Penal na Universidad de Granada e especializado en Regulación ética e xurídica da intelixencia artificial e a robótica.

Cláusula de divulgación: recibe fondos do programa H2020 da Comisión Europea para o proxecto SIENNA.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Unha nova iniciativa de Clúster TIC impulsa o emprendemento tecnolóxico galego

As propostas seleccionadas contarán co respaldo de socios da entidade para optimizar os seus modelos de negocio

Por que están aumentando os casos de covid en Galicia? Estas son as claves

Un maior movemento da poboación no verán, a caída da inmunidade e a aparición de novas liñaxes de ómicron poden ser os desencadeantes

Nova variante covid? Estes son os motivos polos que están aumentando os casos en España

O cambio de costumes durante o verán e a relaxación das medidas preventivas explicarían o incremento de contaxios

Sonia Villapol: “En Galicia estímase que 75.000 persoas teñen covid persistente”

A neurocientífica galega acaba de publicar un libro no que reflexiona sobre as leccións aprendidas durante a pandemia