Moitos animais comezan a desenvolverse no interior dun ovo ou o corpo da nai, aparentemente illados do mundo exterior. Con todo, os embrións dalgunhas especies, incluído o ser humano, poden percibir e responder estímulos externos. Un novo estudo en gaivotas revelou que os embrións das aves espían as conversacións dos seus pais. Que información conseguen? Como inflúe isto no desenvolvemento dos pitos?
Parellas faladoras para coordinar a crianza
En moitas especies animais, os proxenitores axustan constantemente os recursos que invisten na súa descendencia. Isto a miúdo require unha coordinación activa das tarefas parentais, o que fai posible que ambos membros da parella contribúan de maneira eficiente ao coidado e a crianza dos fillos.
Nas gaivotas do xénero Larus (que inclúe a maioría das grandes gaivotas) ambos sexos colaboran no coidado das crías. Durante a etapa de incubación, o macho e a femia túrnanse para ocuparse dos ovos. Cando un membro da parella volve ao niño, ambos realizan un rechamante intercambio de sons e vocalizacións. Estas conversacións, que se dan tamén noutras aves, son fundamentais para coordinar a incubación dos ovos, a procura de alimento e o coidado dos pitos.
Con todo, non todas as parellas de gaivota son igual de comunicativas: mentres que algunhas teñen longas conversacións, outras son moito menos faladoras. Curiosamente, as parellas máis comunicativas tenden a coordinarse mellor durante os labores parentais e, como resultado, as súas crías reciben un mellor coidado.
Isto expón unha posibilidade fascinante: que os embrións sexan capaces de espiar as conversacións dos seus pais desde o interior do ovo e prepararse para o tipo de coidado que recibirán.
Embrións que captan os segredos dos seus pais
A primeira vista, os embrións das aves parecen permanecer nun estado de pasividade, confinados no interior dos seus ovos. Non obstante, investigacións recentes indican que teñen unha notable capacidade para percibir o mundo exterior a través dos sons, especialmente durante as últimas etapas do desenvolvemento.
Nun estudo recente levado a cabo na Universidade de Vigo, investigamos se os embrións das aves poden obter información sobre o coidado que recibirán por parte dos seus pais escoitando as súas conversacións durante a incubación.
Para iso, estudamos 44 familias de gaivota patiamarela (Larus michahellis) na illa de Sálvora, no Parque Nacional Marítimo-Terrestre dás Illas Atlánticas de Galicia.
De cada familia, recollemos dous ovos irmáns e expuxémolos a diferentes pistas de comunicación parental en incubadoras artificiais. Un dos ovos foi exposto a gravacións de gaivotas que mantiñan longas conversacións, procedentes de parellas moi comunicativas. En cambio, o seu irmán escoitou conversacións curtas de parellas menos comunicativas.
Ao nacer, ambos irmáns foron devoltos xuntos a un niño adoptivo. O noso obxectivo era avaliar se o nivel de comunicación dos pais, percibido desde o interior do ovo, afectaba o desenvolvemento dos pitos. Os irmáns compartían os mesmos pais xenéticos e a mesma contorna de crianza. Por tanto, a única diferenza entre eles radicaba nos niveis de comunicación parental que escoitaron durante unha breve ventá do desenvolvemento.
Cambios no desenvolvemento e o comportamento dos pitos
Tras analizar os datos, descubrimos que o nivel de comunicación entre os proxenitores determinou o desenvolvemento dos seus fillos. Os embrións que escoitaron a pais comunicativos mostraron un desenvolvemento embrionario máis longo en comparación cos seus irmáns.
Ademais, o grao de comunicación entre proxenitores modificou os niveis de metilación do ADN (un proceso biolóxico que regula a expresión de certos xenes) e a resposta hormonal ao estrés dos pitos. Nos vertebrados, estes cambios poden ter efectos duradeiros ao longo de toda a vida.
As conversacións parentais tamén afectaron o comportamento das crías. Os pitos que escoitaron gravacións de pais comunicativos antes de nacer pedían comida con máis intensidade. Este comportamento podería permitirlles obter máis alimento nun contexto familiar adecuado.
Sorprendentemente, cando foron criados por pais coordinados, o irmán que escoitou a pais faladores antes de nacer mostrou un mellor estado nutricional e medrou máis rápido que o seu irmán, que escoitou unha menor comunicación entre os seus proxenitores.
Implicacións evolutivas
A capacidade dos embrións de gaivota para escoitar aos seus pais desafía ideas previas sobre a comunicación familiar e o papel dos embrións nas relacións dentro da familia.
Os embrións foron tradicionalmente vistos como receptores pasivos da información que transmite a nai dentro do ovo (ou o útero) a través de hormonas e outras substancias. Con todo, os nosos resultados suxiren que os embrións se preparan para a contorna familiar que atoparán, xogando un papel activo no “conflito evolutivo” entre pais e fillos.
Desde as súas primeiras etapas de desenvolvemento, os animais interactúan coa súa contorna e poden anticipar as condicións ás que se enfrontarán despois de nacer. Cabe preguntarse se o aumento da contaminación acústica na natureza podería enmascarar ou debilitar os sinais que os animais usan para entender o seu ambiente.
Os nosos achados nas gaivotas patiamarelas mostran que os sons dos pais son moi importantes para o desenvolvemento das crías e confirman que as primeiras experiencias na contorna familiar poden deixar unha pegada duradeira.
Cláusula de divulgación:
- Francisco Ruiz-Raya recibiu fondos do Ministerio de Ciencia e Innovación. A súa investigación actual é financiada por un proxecto Maria Slodowska-Curie.
- Alberto Velando Rodríguez recibe fondos do Ministerio de Ciencia e Innovación.
