Únete á nosa canle de Whatsapp
Desde o inicio da pandemia de Covid-19 a influencia das condicións meteorolóxicas na transmisión do coronavirus SARS-CoV-2 foi obxecto de controversia. O debate xerouse en gran medida por analoxía con outras infeccións virais respiratorias endémicas estacionais existentes, como a gripe, que tende a alcanzar o seu punto máximo nos meses de inverno máis secos e fríos en climas tépedos.
Segundo avanzaba a pandemia, cada vez parecía menos plausible que variables meteorolóxicas, como a temperatura e a humidade, estivesen a ser un factor de risco de transmisión dominante nas primeiras etapas da epidemia de Covid-19, dada a alta susceptibilidade da poboación.
Desde a Rede de Investigación Colaborativa MCC, en colaboración co grupo de traballo sobre Covid-19 do Centro de Modelado Matemático de Enfermidades Infecciosas da Escola de Hixiene e Medicina Tropical de Londres avaliamos o papel potencial dos factores meteorolóxicos no impacto da transmisión local da Covid-19 durante a primeira onda da pandemia.
Para iso recollemos a maior base de datos global a nivel diario, incluíndo máis de tres millóns de casos de Covid-19 reportados ata o 31 de maio de 2020, en 409 localizacións de 26 países. A continuación, calculamos o número de reprodución efectivo (Re) en cada cidade durante un período de 20 días (número media de individuos que poden chegar a ser infectados por un caso calquera nun período determinado de tempo).
A continuación, avaliamos a asociación entre o Re e as condicións meteorolóxicas observadas en cada cidade. Fixémolo controlando simultaneamente por factores socioeconómicos e as intervencións gobernamentais orientadas a reducir a transmisión do virus.
Os resultados do estudo mostran pouca evidencia de que as condicións meteorolóxicas influíran nas primeiras etapas das epidemias locais. Observamos unha pequena diminución de 0,09% no Re a medida que a temperatura aumentou de 10°C a 20°C. En comparación, o impacto das primeiras intervencións gobernamentais foi 6 veces maior que o da temperatura, cunha diminución de 0,28% para un aumento do percentil 5 ao 95 no índice de seguimento á resposta gobernamental para a Covid-19 elaborado pola Universidade de Oxford.
En conclusión, o comportamento da poboación e as intervencións gobernamentais foron os impulsores máis importantes na redución da transmisión do virus durante a primeira onda da pandemia.
Así mesmo, os estudos que avalíen o impacto dos factores meteorolóxicos sobre a Covid-19 deberán considerar a aparición de novas variantes do virus, o efecto do proceso da vacinación sobre a inmunidade protectora da poboación, e calquera medida económica e social que poida incidir na transmisión do virus nun futuro próximo.
*Dominic Royé é investigador de Xeografía Física na Universidade de Santiago de Compostela (USC). Aurelio Tobías é profesor asociado do Instituto de Diagnóstico Ambiental e Estudos da Auga (IDAEA-CSIC). Rachel Lowe traballa no London School of Hygiene and Tropical Medicine.
Cláusula de divulgación: As persoas asinantes non son asalariadas, nin consultoras, nin posúen accións, nin reciben financiamento de ningunha compañía ou organización que poida obter beneficio deste artigo, e declararon carecer de vínculos relevantes máis alá do cargo académico citado anteriormente.
