Únete á nosa canle de Whatsapp
Por Adam Taylor para The Conversation
Cando a asasina de Jean- Paul Marat, Charlotte Corday , foi executada na guillotina en 1793, un home chamado Francois Le Gros supostamente levantou a cabeza e losqueou ambas as súas fazulas. Os espectadores afirmaron que o rostro de Corday adoptou unha expresión de anoxo e as súas fazulas ruborizáronse.
E hai outras historias de cabezas cortadas que semellan amosar signos de conciencia. Din que Ana Bolena, por exemplo, tratou de falar despois de ser decapitada. Pero son falsas estas anécdotas ou hai evidencia científica de que a cabeza pode permanecer consciente despois de ser separada do corpo que a sostén?
Nos últimos anos houbo un grande interese no que se denominou o primeiro transplante de cabeza humana do mundo. Se esta tecnoloxía fose viable, abriría múltiples límites para a ciencia. Pero tamén dúbidas: sobre todo, se o cerebro pode sobrevivir tras a extracción do seu corpo orixinal.
O cerebro e todas as estruturas que fornece necesitan osíxeno para funcionar (o cerebro representa o 20 por cento de todo o osíxeno utilizado no corpo). Unha vez que se cortan os vasos sanguíneos no pescozo, detense a subministración de osíxeno. Calquera que sexa o osíxeno que quede no sangue e nos tecidos despois do golpe fatal, seguramente estará alí para usarse, pero non durará moito. O movemento só sería posible en tecidos ou estruturas aínda adheridas á cabeza, como os músculos para mover os ollos ou a boca porque os nervios que fornecen eses músculos aínda estarían conectados.
Recentemente, a comprensión nesta área de investigación centrouse nas persoas que sofren experiencias próximas á morte e que son conscientes cando pasan por tales eventos. As persoas que sufriron un paro cardíaco describen os eventos que lles aconteceron mentres se sometían a unha reanimación. Isto suxire que, aínda que é posible que o seu corazón non estea a latexar, o seu cerebro certamente está consciente do que sucede ao seu redor, a pesares de que non amosan ningún dos signos clínicos da conciencia.
Outros estudos demostraron actividade no cerebro 30 minutos despois de que o corazón deixase de latexar. Estas chamadas ondas cerebrais delta tamén chegan nas etapas de soño e relaxación.
Máis recentemente, as investigacións demostraron que mesmo despois de que o corazón deixa de latexar, aínda hai actividade no cerebro. Unha onda final de actividade percorre o cerebro minutos despois de que o corazón xa non latexe. Isto denomínase “despolarización en expansión“.
A actividade detectada en humanos nestes estudos é dabondo grande como para ser detectada por un electroencefalograma (un dispositivo que mide a actividade eléctrica no cerebro). Estudos noutros organismos suxeriron que mesmo 48-96 horas despois da morte, a expresión e a actividade dos xenes aínda acontecen e nalgúns casos aumentan en cantidade.
Necesítase máis investigación e comprensión nos seres humanos para establecer realmente cal é a actividade que se detecta despois da morte e como se relaciona isto coa función e a actividade consciente fronte á inconsciente.
O caso máis famoso da decapitación de supervivencia é probablemente o de Mike. Mike sobreviviu durante 18 meses tras ser decapitado. Como, poderías preguntar? Ben, parece que o corte supostamente fatal logrou cortar en ángulo a través do seu tronco cerebral, mantendo vivas as partes do seu sistema nervioso central que controlan as súas funcións básicas. Un coágulo de sangue oportuno e ben colocado evitou que sangrase ata morrer. Mencionei que Mike era un pito? Porque quizais foi o exemplo máis lonxevo de “correr como un pito sen cabeza”.
Lamentablemente para os humanos, isto nunca sería unha posibilidade. Incluso os fragmentos do cerebro que controlan as funcións máis primitivas están contidos dentro do cranio. Por moito que a xente queira crer que Ana Bolena tentou falar despois de ser decapitada, a historia probablemente sexa falsa.
Adam Taylor é Director do Centro de Aprendizaxe de Anatomía Clínica e Profesor Titular da Universidade de Lancaster . Este artigo publicouse de The Conversation baixo unha licenza de Creative Commons. Aquí podes ler o artigo orixinal en inglés
