Únete á nosa canle de Whatsapp
Un home de avanzada idade faleceu esta semana en Salamanca a causa da febre hemorráxica de Crimea-Congo, unha doenza que transmiten as carrachas e que ten unha taxa de letalidade que pode acadar o 40%. Trátase da quinta morte notificada en España dende 2013, segundo os últimos datos do Ministerio de Sanidade. Esta noticia súmase á recente publicación dun estudo que confirmaba a presenza do virus de Crimea-Congo na comarca do Bierzo, onde se rexistraron dous casos en 2022 e un deles faleceu. A investigadora Susana Remesar, experta en Sanidade Animal da Universidade de Santiago (USC), declaraba nun artigo publicado recentemente en Gciencia que é probable que a febre hemorráxica de Crimea-Congo xa estea en Galicia, aínda que non se detectaran, polo momento, casos en humanos.
Segundo explican no xornal La Gaceta de Salamanca, o home falecido estaba hospitalizado dende a semana pasada, cando sufriu unha caída despois de saír a camiñar polos arredores da cidade. O doente presentaba o síntoma máis representativo desta doenza: a hemorraxia. Despois de enviar mostras aos laboratorios do Instituto de Saúde Carlos III de Madrid, as análises corroboraron que o home tiña a febre de Crimea-Congo. Tras uns días “estable dentro da gravidade” o home faleceu como consecuencia dunha picadura de carracha, o vector que transmite esta doenza potencialmente mortal.
“En España, onde os primeiros casos identificados de pacientes con febre hemorráxica de Crimea-Congo datan de algo máis dunha década, a taxa de mortalidade chegou ao 30%”, explica o catedrático de Microbioloxía da Universidade de Salamanca Raúl Rivas nun artigo publicado en The Conversation. Segundo continúa explicando, a poboación española “está exposta ao patóxeno” porque xa se demostrou que circulan, en animais salvaxes, tres xenotipos diferentes do virus. O microbiólogo tamén sinala o cambio climático “como un dos factores que impulsan” a súa circulación. E malia que en Galicia aínda non se detectaron nin casos de Crimea-Congo nin carrachas infectadas, a enfermidade de Lyme —que tamén transmiten estes arácnidos— é endémica.
“O espectro de manifestacións clínicas da enfermidade varía dende doenzas subclínicas, que inclúen febre, dor de cabeza, malestar xeral, dor de gorxa, mareos, dor abdominal, náuseas, vómitos, conxuntivite, fotofobia e ata infeccións agudas con hemorraxia, insuficiencia multiorgánica e morte”, enumera Rivas. Un aspecto clave á coñecer como se transmite esta enfermidade potencialmente mortal, cuxo principal factor de risco é a picadura dunha carracha infectada. Con todo, é posible que se contaxie entre persoas se se entra en contacto con fluídos corporais infectados, así como a través da manipulación ou sacrificio de animais enfermos.
Segundo continúa explicando Rivas, actualmente non hai un medicamento nin unha vacina para o tratamento ou cura desta febre hemorráxica. De feito, os fármacos que se probaron ata o de agora non mostraron resultados o suficientemente concluíntes, como é o aso de ribavirina. De momento, os únicos tratamentos dispoñibles para a fase aguda da enfermidade son precisamente a reposición do sangue perdido a causa das frecuentes hemorraxias, así como a inxestión de líquidos. “Son fundamentais para aumentar a superviviencia”, sinala Rivas.
A Organización Mundial da Saúde (OMS) leva anos poñendo o foco nunha doenza endémica en África, da que é orixinaria, Oriente Medio, Asia e o suroeste de Europa, e que pode desencadear unha sintomatoloxía similar á do ébola. Polo de agora, máis que o tratamento, os expertos buscan concienciar sobre a prevención. Por iso é recomendable que as persoas que vaian a lugares onde pode haber carrachas, como pode ser o monte, empreguen pantalóns e camisas de manga longa. Tamén se deberían usar repelentes e roupa clara que permita identificar facilmente as carrachas. Unha vez que se chegue á casa, debería inspeccionarse o corpo pormenorizadamente para descartar picaduras. No caso de ter mascotas, é conveniente que estean desparasitadas.
