O estudo encabezado polos científicos Pablo Fernández Navarro, Beatriz Pérez Gómez e Lara Rodríguez sobre o risco de mortalidade por cancro de próstata amosa que tanto nos maiores de 65 anos (a poboación máis afectada por este tumor) como nos homes máis novos, Galicia, xunto a Asturias e o suroeste de Andalucía, é unha das zonas con maiores taxas de mortalidade en toda España. Hai hipóteses, como as maiores taxas de obesidade, a exposición a determinados elementos, como arsénico, selenio, ou algúns pesticidas, pero non hai datos suficientes para confirmar a relación.
Beatriz Pérez, investigadora do Centro Nacional de Epidemioloxía do Instituto de Salud Carlos III, e unha das primeiras autoras do artigo publicado na revista PlosONE, conta a GCiencia que a pouca información que existe sobre as causas do cancro de próstata fai difícil establecer pautas de prevención e afondar nas causas. “Non temos unha boa explicación que xustifique”, di.
– Como xorde a idea do estudo, e con que obxectivos?
– O cancro de próstata, que é o segundo tumor máis común entre os homes no mundo, afecta sobre todo a persoas de avanzada idade. A maioría son tumores indolentes e con moi bo prognóstico. Con todo, outros enfermos presentan tumores máis agresivos que chegan a causarlles a morte. Unha pequena parte destes cancros letais danse en homes relativamente novos, e algúns investigadores pensan que os factores de risco nestes casos poden ser algo diferentes aos dos homes máis maiores. Se isto fose así, é posible que a distribución do risco de morrer por este tumor tivera diferenzas por idade, e iso foi o que buscamos.
– Cales son os achados máis relevantes, e que implican?
– Cando estudamos a mortalidade nos homes maiores de 65 anos, observamos que era superior á media en tres zonas: o noroeste do país (Galicia, Asturias e País Vasco), o suroeste de Andalucía e Granada e nunha longa franxa que se estende desde os Pireneos ata o norte de Valencia. Ademais vimos que Madrid, a zona costeira de Tarragona, Barcelona, Alicante e Murcia tiñan riscos por baixo da media de España. Con todo, cando nos centramos nas mortes en homes de menos de 65 anos, que supoñen o 6% destes falecementos, o patrón xeográfico foi diferente, xa que o exceso de risco observouse só en noroeste de España e no suroeste de Andalucía.
O feito de que a localización xeográfica das defuncións por cancro de próstata en homes con menos de 65 anos sexa distinta que a dos homes de máis idade suxire que pode haber factores de risco diferentes entre ambos os grupos.
Algo pasa co cancro de próstata: Galicia lidera a mortalidade en España
– Sábese que a idade é un factor clave neste cancro. Que se sabe del cando aparece nos homes novos?
– Pensamos que os casos agresivos en homes novos poden ter un maior compoñente xenético
– A que se debe o “comentario específico” do que se fala no artigo respecto a Galicia e Asturias? Que hipóteses poderían abrirse con estes datos?
– Estas zonas teñen risco alto en todos os mapas. Iso fainos pensar que son áreas nas que hai máis casos deste tumor. Con todo, non temos unha boa explicación que o xustifique.
– Existen estudos parecidos e previos que xa achegasen datos neste mesmo sentido?
– O noso grupo xa estudou en períodos anteriores o patrón espacial da mortalidade por este tumor, pero non fixeramos esta comparación por idade.
– Que recomendacións poden darse á poboación para previr este alto risco de cancro de próstata en Galicia?
– Hai moi pouca información sobre as causas do cancro de próstata, o que fai moi difícil facer recomendacións preventivas. Outros traballos nosos suxerían que a dieta mediterránea podería axudar a diminuír este risco.