O grupo de investigación Nanobiofar, que lidera a catedrática da Universidade de Santiago María José Alonso desde o Centro de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas (CiMUS) acaba de dar un relevante paso para unha vacina candidata contra a sida. A revista Drug Delivery and Translational Research publica un artigo no que se detalla o método de síntese da nanoformulación desta inmunización, que xa foi probada con éxito en primates, e que supón un importante paso para a transferencia á industria da vacina, que se administraría por vía nasal.
O traballo do equipo galego podería superar o chamado “val da morte” (death valley, como se adoita nomear nos círculos científicos) que supón o paso da investigación á comercialización destas nanoformulacións, debido en moitos casos á falta de reproducibilidade, a limitada caracterización e as complicacións no escalado. Estes problemas dificultan a produción industrial dos nanomedicamentos e a súa conseguinte comercialización. Porén, a nanotecnoloxía ten xa demostrado o seu gran potencial para a administración de biomoléculas complexas, tales como antíxenos.
Neste senso, o estudo liderado polo equipo de María José Alonso conseguiu “superar a barreira que separa investigación e industria para avanzar na produción dunha nova nanovacina para o VIH”, segundo apuntan desde o CiMUS. A vacina candidata está composta, segundo se detalla no artigo, por nanopartículas de quitosano e sulfato de dextrano que conteñen 12 antíxenos peptídicos do virus de inmunodeficiencia en simios (VIS). No artigo, os científicos galegos expoñen que “en xeral, estes datos, xunto cos resultados de eficacia in vivo obtidos nos primates, subliñan unha prometedora nova vacina con respecto á súa tradución a ensaios clínicos”.
Os científicos que traballan desde Santiago levan tempo dedicando un importante esforzo á investigación de vacinas eficaces para diferentes enfermidades infecciosas mediante o uso de nanotecnoloxía. Nesta liña de traballo, o equipo describiu, en colaboración coa Universidade de Manitoba (Canadá), este posible candidato a nanovacuna contra o VIH para administración por vía intranasal, que foi probado con éxito tanto en ratos como en macacos. A investigación desenvolveuse no marco do proxecto europeo Nanopilot (Horizonte 2020) en colaboración con outros grupos de investigación integrados neste Consorcio.
Os resultados positivos na eficacia da vacina conduciron aos investigadores para dar un paso máis para o avance da transferencia destes resultados ao mercado, coa caracterización e optimización da formulación para a súa produción. “Unha caracterización analítica detallada das nanomedicinas é un paso crítico para identificar as súas características de fabricación máis importantes e garantir a súa reproductibilidad, eficacia terapéutica e seguridade”, explica María José Alonso.
Gran salto para chegar ao mercado
Este traballo permitiu proporcionar unha descrición detallada do método de síntese da formulación, xunto a unha avaliación detallada dos diferentes parámetros críticos na produción. “A transferencia da vacina desde o laboratorio a unha contorna industrial logrouse con éxito e demostramos que é factible fabricar un potencial candidato a nanovacuna contra o VIH nunha planta piloto”, sinala José Crecente, investigador do CiMUS e último asinante deste traballo. “Os nosos resultados validan que esta nanomedicina estaría lista para avanzar cara á súa fabricación industrial”, explica Tamara Dacoba, primeira asinante do artigo.
Referencia: Technological challenges in the preclinical development of an HIV nanovaccine candidate (Publicado en Drug Delivery and Translational Research)