Un traballo impulsado por científicos do Centro de Investigación del Cáncer (CIC), centro mixto do Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC) e a Universidad de Salamanca, identificou unha variante do xene HSF2BP como responsable da insuficiencia ovárica primaria detectada nunha familia afectada por esta doenza. O problema da infertilidade é unha importante preocupación para a saúde pública, cunha incidencia de aproximadamente un 12% entre as parellas en idade fértil a nivel mundial. A insuficiencia ovárica primaria, que afecta a entre o 1% e o 3% das mulleres menores de 40 anos, é unha das principais causas de infertilidade feminina. Así, aínda que gran parte destas infertilidades ten unha orixe descoñecida, crese que en moitos casos as causas poderían ser de orixe xenética, aspecto no que afonda o recente artigo publicado polos investigadores españois, dirixidos por Alberto M. Pendás, na revista Biomedicina eLife.
Os científicos identificaron unha proteína descoñecida ata o de agora, chamada BRME1, que interacciona fortemente coa proteína HSF2BP, estabilizándoa, e así afondaron no mecanismo polo cal esta mutación no xene provoca a infertilidade. A variante infértil humana do xene HSF2 BP causa unha redución da expresión da proteína BRME1, que á súa vez diminúe a estabilidade da propia proteína HSF2 BP, dando lugar a defectos da división celular meiótica durante a xestación de gametos, que finalmente inducen a insuficiencia ovárica prematura.
“A meiose é un tipo de división celular especializada, característica dos organismos que producen gametos, para levar a cabo a reprodución sexual”, explica Pendás, segundo recolle o CSIC. “A diferenza da mitose, onde a partir dunha célula diploide obtéñense dúas células idénticas a ela, a meiose é unha división reducional (dúas divisións cromosómicas consecutivas) na que partir dunha célula diploide prodúcense células haploides/gametos (n, espermatozoides e oocitos) grazas a un proceso denominado recombinación meiótica. Este proceso asegura a unión física entre os cromosomas paternos e maternos, o que permite a súa posterior separación precisa nos gametos”, engade o investigador. Como consecuencia diso, ademais, prodúcese diversidade xenética. Erros en calquera destes procesos dan lugar a trisomías como a síndrome de Down, abortos espontáneos ou infertilidade.
Natalia Felipe-Medina, investigadora do grupo de Pendás e primeira autora do traballo, sinala que “a identificación e caracterización da proteína BRME1, así como a caracterización en profundidade dos defectos meióticos dos mutantes de HSF2 BP, achegan novos e importantes coñecementos sobre os mecanismos moleculares que gobernan unha nova e descoñecida proteína esencial para a recombinación meiótica”.
Para demostrar o papel das proteínas HSF2 BP e BMRE1, xeráronse e estudáronse ratos modificados xeneticamente que levan tanto a variante infértil humana no xene HSF2 BP como a deleción do xene HSF2 BP e BRME1. Desta forma, puideron comprobar que os ratos deficientes no xene HSF2 BP eran estériles por defectos meióticos case idénticos aos ratos carentes do xene BRME1, mentres que os ratos humanizados co xene HSF2 BP presentaban alteracións sutís na recombinación meiótica, que provocaban unha diminución da súa fertilidade.
Referencia: A missense in HSF2BP causing primary ovarian insufficiency affects meiotic recombination by its novel interactor C19ORF57/BRME1 (Publicado en Biomedicina eLife).
