IMPORTANTE: O que todos podemos facer para frear o coronavirus
A crecente preocupación arredor do coronavirus debido á aparición dos primeiros focos en Galicia e á propagación nalgunhas zonas de España está levando ás autoridades a incidir nas medidas de prevención e contención do virus. Ademais das precaucións en espazos públicos e no contacto con grupos de risco, un dos acentos nos que máis se centran as recomendacións é o da hixiene persoal.
Así, limpar de forma periódica as mans para evitar que o virus causante da COVID-19 permaneza no ambiente é unha das medidas principais. Pero que é o que acontece a escala microscópica para que este procedemento sexa efectivo? Unha das explicacións máis divulgativas e, ao tempo, completas, foi a de Pall Thordarson, un químico islandés que dirixe o grupo de Química de Sistemas e Bioloxía Sintética na Universidade de Nova Gales do Sur, en Sidney (Australia).
1/25 Part 1 – Why does soap work so well on the SARS-CoV-2, the coronavirus and indeed most viruses? Because it is a self-assembled nanoparticle in which the weakest link is the lipid (fatty) bilayer. A two part thread about soap, viruses and supramolecular chemistry #COVID19 pic.twitter.com/OCwqPjO5Ht
— Palli Thordarson (@PalliThordarson) March 8, 2020
O papel clave do xabón débese á que as súas moléculas teñen dobre afinidade (polar e non-polar). Este tipo de moléculas, coñecidas como anfifílicas, teñen a capacidade de reaccionar de forma antagónica nun mesmo disolvente, o que dota ao xabón da súa gran capacidade para limpar a sucidade.
Mentres que a súa cola (non polar), é capaz de adherirse á sucidade, e con ela aos posibles axentes infecciosos que viven nestas contornas, a cabeza (polar) é capaz de desprazarse a través da auga, formando unha especie de cápsula que se arrastra polo líquido e permite a eliminación da sucidade, como se pode ver baixo estas liñas.
28/39 Soapy water is totally different. Soap contains fat-like substances knowns as amphiphiles, some structurally very similar to the lipids in the virus membrane. The soap molecules “compete” with the lipids in the virus membrane. pic.twitter.com/roMbcOnDr2
— Palli Thordarson (@PalliThordarson) March 8, 2020
Pero é que ademais de limpar as nosas mans despois de tocar superficies susceptibles de conter o virus, o xabón ten outro valor engadido. Tal e como explica Thordarson, moitos virus, como o caso do coronavirus, teñen unha dobre capa de lípidos como envoltura, que protexe o ARN do virus, o ‘código’ que lle permite reproducirse dentro do organismo, fai que atravese as membranas celulares e comece a replicarse e desencadear os problemas de saúde que sufrimos cando nos contaxiamos.
E que fai o xabón? A súa dobre afinidade permite debilitar esta envoltura de lípidos do virus, e provoca que o virus “se esborralle como un castelo de naipes e ‘morra’, ou máis ben, deberiamos dicir que se volve inactivo, xa que os virus non están propiamente vivos”, e, como expón Thordarson, “poden estar activos fóra do corpo durante horas e mesmo días”. Pero ao debilitar a súa estrutura, e ‘separalos’ do noso corpo, a probabilidade de transmisión e contaxio a outras persoas diminúe en boa medida.
Por iso, segundo esta explicación, os desinfectantes baseados en alcois, as toalliñas, xeles ou cremas son menos efectivos, xa que non afectan á estrutura como si fai o xabón.
Alén disto, o químico detense no diferente comportamento que este tipo de virus teñen en función da superficie na que fican e as condicións ambientais (temperatura, humidade ou luz solar).
37/39 Water is not very effective alone in washing the virus off our hands. Alcohol based product work better. But nothing beats soap – the virus detaches from the skin and falls apart very readily in soapy water.
— Palli Thordarson (@PalliThordarson) March 8, 2020
Información actualizada, aquí:
Galicia prepárase ante o “cambio de escenario” fronte ao coronavirus