Nobel de Química 2022 para Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal e K. Barry Sharpless

Os galardoados son os impulsores da química do clic e a química bioortogonal, que serven para facilitar os procesos complexos

A Asemblea Nobel decidiu outorgar este mércores o Premio Nobel de Química en 2022 a Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal e K. Barry Sharpless “polo desenvolvemento da química do clic e a química bioortogonal”. Segundo explicaron esta mañá dende a Asemblea, o premio recoñece o traballo de tres científicos que trataron de facilitar os procesos máis complexos. Máis en detalle, Sharpless e Meldal sentaron as bases para unha forma funcional de química na que os bloques de construción moleculares se unen de maneira rápida e eficiente. Pola súa parte, Bertozzi levou a “química do clic” a unha nova dimensión e comezou a utilizala en organismos vivos.

“O Premio de Química deste ano non se trata de complicar as cousas, senón de traballar co fácil e sinxelo. As moléculas funcionais pódense construír incluso seguindo unha ruta directa”, declarou Johan Åqvist, presidente do Comité Nobel de Química. Segundo expuxeron durante o anuncio do galardón, durante moito tempo os químicos querían construír moléculas cada vez máis complicadas. Na investigación farmacéutica, esta motivación derivou a miúdo na recreación artificial de moléculas naturais con propiedades medicinais. Isto deu lugar a “moitas construcións moleculares admirables, pero xeralmente consomen moito tempo e son moi caras de producir”.

Publicidade

Os galardoados

No que respecta aos premiados, Barry Sharpless (Estados Unidos, 1941), definiu a comezos do século XXI o concepto de “química co clic”, que é unha forma de química simple e confiable onde as reaccións ocorren rapidamente e, así, pódense evitar subprodutos non desexados. Ademais, Sharpless está de celebración por partida dobre: este é o segundo Premio Nobel de Química que recibe; o primero gañouno en 2001. Tan só hai outros catro galardoados na historia dos Nobel que recibiran dous premios: John Bardeen, Marie Skłodowska Curie, Linus Pauling e Frederick Sanger.

Pouco despois destas achegas, Morten Meldal (Dinamarca, 1954) e Sharpless, independentemente o un do outro, presentaron o que agora é a xoia da coroa da química co clic: a cicloadición de azida-alquino catalizada por cobre. Esta é unha reacción química “elegante e eficiente” que agora é de uso xeneralizado. Entre moitas outras utilidades, emprégase no desenvolvemento de produtos farmacéuticos para mapear o ADN e crear materiais que sexan axeitados para o seu propósito.

Publicidade

En relación a Carolyn Bertozzi (Estados Unidos, 1966), levou a química do clic a un novo nivel. Para mapear biomoléculas importantes pero esquivas na superficie das células (glicanos), desenvolveu reaccións de clic que funcionan dentro dos organismos vivos. As súas reaccións bioortogonais prodúcense sen alterar a química normal da célula. Estas reaccións úsanse agora globalmente para explorar células e rastrexar procesos biolóxicos. Utilizando reaccións bioortogonais, os investigadores melloraron a orientación dos produtos farmacéuticos contra o cancro, que agora se están probando en ensaios clínicos. Finalmente, Bertozzi convértese na oitava muller en recibir o Nobel de Química.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio usa Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

O químico da USC Martín Fañanás, galardoado pola súa excelencia investigadora

O profesor do CiQUS recibe a Medalla José Barluenga pola súa traxectoria científica no campo da Química Orgánica

Existe a aura? Un estudo di que os seres vivos desprenden unha luz que desaparece ao morrer

Investigadores da Universidade de Calgary comproban en ratos que a bioluminiscencia dos organismos desaparece ao deixar de estar vivos

Otilia Mó ingresa na Academia de Ciencias cun discurso en defensa da educación pública

A galega foi pioneira na química cuántica no país e está moi implicada no fomento na incorporación das mulleres á investigación

O científico do CiQUS Manuel Souto, premiado pola Real Sociedade Española de Química

A institución valora a súa destacada traxectoria profesional e o seu traballo á fronte do grupo de investigación ElectroMolMat