O Boletín da Organización Meteorolóxica Mundial (OMM) sobre os Gases de Efecto Invernadoiro, difundido este luns, publicou que a concentración media mundial de dióxido de carbono (CO2) xa alcanza as 407,8 partes por millón (ppm) en 2018, tras ser de 405,5 ppm en 2017. Estes niveis supoñen o 147% do nivel preindustrial en 1750. Segundo a OMM, o incremento do pasado ano foi moi semellante ao observado de 2016 a 2017 e situouse xusto por riba da media do último decenio. Os niveis mundiais de CO2 xa superaran o simbólico limiar de 400 partes por millón en 2015.
No que respecta a outros gases de efecto invernadoiro, como o metano e o óxido nitroso, disparáronse e ascenderon en maiores cantidades que durante o últimos dez anos, segundo as observacións da rede da Vixilancia da Atmosfera Global, que conta con estacións nas rexións remotas do Ártico, en zonas montañosas e en illas tropicais. O metano está presente en 1.869 partes por mil millóns (ppb), polo que se sitúa no 259% do nivel da era preindustrial; mentres que o do óxido nitroso é de 331,1 ppb, o que equivale ao 123 % dos niveis preindustriais.
Desde 1990 houbo un incremento do 43% do coñecido como forzamento radiativo total —que ten un efecto de quecemento do clima— provocado polos gases de efecto invernadoiro de longa duración. Segundo as cifras proporcionadas pola Administración Nacional do Océano e da Atmosfera (NOAA) dos Estados Unidos de América que se citan no Boletín da OMM, o CO2 contribuíu en case un 80% a ese incremento.
O dióxido de carbono contribuíu a un 80% do incremento, pero tamén houbo un gran aumento de metano e óxido nitroso
“Non hai indicios de que vaia haber unha desaceleración, e moito menos unha diminución, da concentración dos gases de efecto invernadoiro na atmosfera a pesar de todos os compromisos asumidos en virtude do Acordo de París sobre o cambio climático”, manifestou o Secretario Xeral da OMM, Petteri Taalas. “Temos que plasmar os compromisos en acción e aumentar o nivel de ambición para garantir o benestar futuro da humanidade”, afirmou.
“Cabe lembrar que a última vez que se deu na Terra unha concentración de CO2 comparable, foi hai entre 3 e 5 millóns de anos. Nese entón, a temperatura era de 2 a 3°C máis cálida e o nivel do mar entre 10 e 20 metros superior ao actual”, explicou Taalas.
Disparidade nas emisións
No Boletín da OMM sobre os Gases de Efecto Invernadoiro infórmase das concentracións atmosféricas dos gases de efecto invernadoiro. Enténdese por emisión a cantidade de gas que se libera á atmosfera e por concentración a cantidade que queda na atmosfera despois das complexas interaccións que teñen lugar entre a atmosfera, a biosfera, a criosfera e os océanos. Aproximadamente unha cuarta parte das emisións totais son absorbidas polos océanos e outra cuarta parte pola biosfera.
Non se prevé que as emisións mundiais alcancen o seu punto máximo de aquí a 2030, nin moito menos en 2020, se se manteñen as políticas climáticas e os niveis de ambición actuais das contribucións determinadas a nivel nacional (CDN). Das conclusións preliminares do Informe de 2019 sobre a disparidade nas emisións despréndese que as emisións de gases de efecto invernadoiro seguiron aumentando en 2018.
No informe elaborado grazas ao labor das principais organizacións asociadas no ámbito da investigación sobre o cambio climático mundial, subliñouse a manifesta, e cada vez maior, disparidade entre os obxectivos acordados para resolver o problema do quecemento global e a realidade.
“As conclusións do Boletín da OMM sobre os Gases de Efecto Invernadoiro e o Informe sobre a disparidade nas emisións do Programa das Nacións Unidas para o Medio Ambiente (PNUMA) márcannos unha dirección clara: neste período crítico, debemos intensificar as medidas e realizar accións concretas para reducir as emisións”, dixo Inger Andersen, Directora Executiva do PNUMA. “Estamos fronte a unha difícil situación: podemos emprender as transformacións radicais que necesitamos hoxe ou deberemos enfrontar as consecuencias dun planeta radicalmente modificado polo cambio climático.”
O Programa das Nacións Unidas para o Medio Ambiente publicará un informe distinto e complementario sobre a disparidade nas emisións esta mesma semana. Nesta décima edición o Informe avalía os últimos estudos científicos sobre as emisións de gases de efecto invernadoiro, actuais e previstas, que se comparan cos niveis de emisións admisibles para que o mundo progrese nunha traxectoria baseada no menor custo para a consecución dos obxectivos do Acordo de París. Esta diferenza entre “cal será a situación probable no futuro e cal debería ser” coñécese como disparidade nas emisións.
La concentración de gases de efecto invernadero en la atmósfera alcanza un nuevo récord. Esta tendencia continua a largo plazo significa que las generaciones futuras tendrán que hacer frente a unos efectos cada vez más graves del #cambioclimático#COP25https://t.co/U84DwAjUoK pic.twitter.com/hHZbpIFQqt
— WMO | OMM (@WMO) November 25, 2019
Principais conclusións
Entre os temas tratados no Boletín préstase especial atención á maneira como os isótopos confirman a función predominante da queima de combustibles fósiles no incremento do dióxido de carbono atmosférico.
Existen múltiples indicios de que o incremento dos niveis atmosféricos de CO2 garda relación coa queima de combustibles fósiles. Estes combustibles formáronse fai millóns de anos a partir de materia vexetal e non conteñen radiocarbono. Así pois, coa queima destes combustibles libérase á atmosfera CO2 sen radiocarbono, o que aumenta os niveis de CO2 e diminúe o seu contido de radiocarbono. E iso é exactamente o que demostran as medicións.
Podes consultar o informe (en inglés, PDF) nesta ligazón.