Confirmado: os pellets teñen ata un 10% de aditivos químicos. Esta é a confirmación que agardaba a comunidade científica dende hai semanas e que a Xunta acaba de facer pública. O informe elaborado polo Centro Tecnolóxico de Investigación Multisectorial (Cetim), de carácer privado, corrobora o que xa se desprendía doutros estudos: os pellets están formados nun 90% de polietileno, un dos plásticos máis comúns, e no 10% restante por un estabilizador ultravioleta e outros compostos antioxidantes.
Segundo figura no informe, o Cetim recibiu as primeiras mostras de pellets o 5 de xaneiro. Envioullas a Consellería de Medio Ambiente para determinar a composición das bólas plásticas que levaban chegando ás praias galegas dende o 13 de decembro, despois da vertedura do buque Toconao fronte ás costas de Viana do Castelo. A Xunta tamén lle enviou ao centro as fichas técnicas e de seguridade do produto, nas que o Cetim se baseou nun primeiro momento. De feito, o 9 de xaneiro fíxose público un informe preliminar onde o organismo privado indicaba que os pellets non eran “perigosos” pero que o estabilizador UV que contiñan podía producir “toxicidade aguda cutánea e toxicidade acuática crónica”.
Neste segundo informe non se fai alusión de ningún tipo aos posibles efectos adversos dos aditivos químicos presentes nos pellets e o documento limítase a explicar a metodoloxía empregada e a sinalar os compostos que conteñen as bólas plásticas. En primeiro lugar corroboran que os pellets están formados por entre un 88% e un 90% de polietileno lineal de baixa densidade, que se pode empregar en “artigos de bazar e xoguetes”. “Permítese o seu uso para os artigos e envases destinados a entrar en contacto cos alimentos”, sinala o informe.
O segundo composto maioritario é o Tinuvin 622, nunha porcentaxe que oscila entre o 10% e o 13%. Este aditivo é un estabilizador ultravioleta; un tipo de compoñente que se engade ás bólas plásticas para que sexan máis resistentes á luz. De novo, o Cetim indica no seu informe que “o seu uso está permitido para entrar en contacto cos alimentos”. A presenza deste composto, que os pellets comparten coas cremas solares, xa se sospeitaba dende un primeiro momento, dado que os sacos de rafia que apareceron nas praias levaban impreso o nome técnico deste aditivo. Agora, os estudos do Cetim corroboran a súa presenza.
Amais do polietileno e do aditivo principal, hai outras dúas substancias que o centro privado detectou na mostra de pellets enviada pola consellería. A primeira delas, cunha presenza máxima do 0,07% e denominada Irganox 1010, é un antioxidante utilizado en polímeros e adhesivos e cun uso compatible cos envases alimentarios. A segunda é Irgafos 168, cun máximo do 0,13%, que tamén é un estabilizador pero que funciona como un antioxidante secundario. O Cetim subliña que tamén é compatible co uso alimentario e que a súa presenza, igual que a de Irganox 1010, “é baixa”. No que respecta á presenza de metais na mostra de pellets, nos ensaios só se atopou zinc.
Primeiros resultados da UVigo
O informe do Cetim ofrece información técnica e específica sobre a composición das bólas plásticas, pero non afonda nos posibles efectos adversos que os aditivos químicos poidan ter sobre os organismos mariños. Disto estase encargando o grupo ECOTOX da Universidade de Vigo (UVigo), dirixido polo biólogo Ricardo Beiras. Aínda que teñen en marcha varias análises, xa se teñen os resultados da primeira delas que, segundo matiza o experto, “é preliminar”. Neste ensaio non atoparon “toxicidade relevante” dos pellets sobre os embrións de ourizos de mar; un modelo ecotoxicóloxico moi empregado no medio mariño. De todos modos, Beiras insiste en que é preciso seguir facendo estudos, tamén noutros animais, co obxectivo de sacar resultados concluíntes.
Podes consultar o último informe do Cetim na seguinte ligazón.
