O Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) inicia a coordinación desde Galicia dun novo proxecto europeo para a trazabilidade e a correcta etiquetaxe dos produtos de pesca, co que dá continuidade ao proxecto LABELFISH: trátase de SEATRACES, liderado, do mesmo xeito que o anterior, polo Grupo de Bioquímica de Alimentos do Instituto de Investigacións Mariñas.
LABELFISH, que se desenvolveu de 2012 a 2015, tiña como cometido coñecer o grao de cumprimento da normativa europea en materia de etiquetaxe e a percepción do consumidor respecto diso. Propúxose un procedemento estándar por primeira vez en Europa para a identificación e autenticación de especies mariñas en produtos da pesca, baseado no emprego dun marcador xenético universal.
Doutra banda, observouse que hai importantes diferenzas na correcta etiquetaxe dos produtos da pesca en consonancia co valor comercial, tipo de produto e país. “A partir destes resultados deseñouse un novo proxecto co que se pretende avanzar no desenvolvemento de técnicas que permitan dotar aos laboratorios de control de ferramentas para determinar con maior eficacia e rapidez o grao de cumprimento coas normativas de etiquetaxe europeas.
Neste sentido, o consorcio desenvolverá novos métodos para definir a orixe xeográfica ou a presenza de auga engadida, ademais de métodos rápidos que permitan o control in situ de especies pesqueiras.
Outro dos obxectivos é a creación dunha plataforma europea desde a que se poderá acceder e outra de etiquetaxe e autenticidade de produtos da pesca”, avanza Carmen González Sotelo, investigadora científica do CSIC no IIM e coordinadora do proxecto. “Tamén pretendemos levar a cabo análise de opinión de consumidores para determinar nos seis países participantes (España, Portugal, Irlanda, Rendo Unido, Francia e Alemaña) o nivel de interese por unha etiquetaxe de calidade, tales como de pesca local e sustentable ou de orixe xeográfica, e analizar mediante casos de estudo os beneficios ou desvantaxes que este tipo etiquetaxe pode supoñer para os produtores”, engade.
Por tanto, o obxectivo xeral de SEATRACES é demostrar aos diferentes actores da cadea de valor e aos consumidores que a correcta etiquetaxe e a trazabilidad dos produtos mariños son esenciais para protexer e valorizar a pesca e a acuicultura da zona atlántica, facéndolles ver que a fraude na etiquetaxe e a pesca ilegal representan un risco para a economía da denominada zona Atlántica da UE e dotándolles de ferramentas que lles permitan adoptar unha actitude responsable cara á produción, comercialización e compra de produtos do mar.
O proxecto busca tamén demostrar, a través de casos de estudo en catro rexións europeas (Galicia, País Vasco, sur de Irlanda e centro de Portugal), como a innovación tecnolóxica en trazabilidade e etiquetaxe repercute nun incremento dos ingresos por comercialización de produtos mariños. Para iso, prestarase especial atención ao caso dos bivalvos e da pesca artesanal, cuxas empresas comercializadoras son fundamentalmente pemes, con posibilidades de innovación limitadas e que se enfrontan a un mercado en crecemento fóra da Unión Europea.
O consorcio
SEATRACES conta coa participación dos socios do proxecto LABELFISH, aos que se unen novos socios e incorpóranse aos produtores. Por España, ademais do CSIC como líder, participa o Consello Regulador do Mexillón de Galicia, a Fundación AZTI, a Xunta de Galicia, o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación e a Axencia Española de Consumo, Seguridade Alimentaria e Nutrición. O Grupo de Bioquímica dos Alimentos do IIM-CSIC ten entre os seus obxectivos o desenvolvemento de ferramentas de análises que permitan a identificación e cuantificación de organismos mariños, empregando para iso marcadores moleculares xenéticos.
AZTI é un centro de investigación especialista na cadea de valor alimentaria e marítimo-pesqueira que realiza investigación estratéxica e aplicada para xerar novo coñecemento. No proxecto SEATRACES achegarán a súa experiencia e coñecemento acerca da trazabilidade xenética de produtos pesqueiros e o desenvolvemento de metodoloxías innovadoras de identificación de especies.
O Consello Regulador do Mexillón de Galicia está integrado por produtores, transformadores e elaboradores de mexillón. Ten como misión prestigiar e diferenciar o mexillón das rías galegas, sendo a entidade encargada de xestionar a DOP e a protección da marca Mexillón de Galicia.
Por Portugal, o Instituto Português do Mar e da Atmosfera. Por Irlanda, Indigo Rock Marine Research Station e Sexa- Fisheries Protection Authority e Fastnet Mussels. Polo Reino Unido, The University of Salford, The University Court of the University of Aberdeen, Marine Stewardship Council e Department for Environment, Food and Rural Affairs ( DEFRA). Por Francia, Muséum National D’ Histoire Naturelle e Service Commun deas Laboratoires Por Alemaña, Max Rubner- Institut. Ademais, participa o organismo internacional dependente da Comisión Europea Joint Research Centre.
“Contamos cun consorcio transnacional e interdisciplinario, con representantes que abarcan toda a cadea de valor dos produtos mariños: desde produtores e administración a consumidores, pasando por grupos de investigación, ademais, están presentes todos os países da área Atlántica”, destaca Carmen González Sotelo.