Galicia ven de estrear unha galería dos horrores. Cando menos, dos que lle quitan o sono a pescadas, ollomoles, rodaballos ou robalizas. Porque ven de nacer o primeiro biobanco mariño do mundo, dedicado a catalogar, conservar e distribuír mostras dos parasitos que afectan ás especies mariñas de interese comercial. Trátase dunha iniciativa pioneira, clave para a investigación científica a nivel mundial, desenvolvida en Vigo polo Instituto de Investigacións Mariñas, do CSIC.
Esta moderna infraestrutura está liderada por científicos vigueses e contou co traballo da empresa Comercial Hospitalaria Grupo3 S.L.
O biobanco de parasitos supón un revolucionario apoio ás investigacións sobre os produtos pesqueiros: porque é o primeiro do mundo dedicado á recollida, almacenaxe e distribución de parasitos e biomoléculas asociadas como, por exemplo, o Anisakis.
O biobanco xorde no marco dun ambicioso proxecto de investigación europeo denominado PARASITE financiado polo VII Programa Marco da UE con catro millóns de euros e no que están a traballar dende febreiro 21 organismos de investigación e pemes de Europa e Asia.
“Nos últimos anos avanzouse moito no diagnóstico das afeccións por parasitos presentes nos stocks explotados e nos produtos derivados, pero é necesario continuar indagando para mitigar o seu impacto. Para iso é fundamental a posta en marcha deste biobanco. Por unha banda, constitúe un claro exemplo de innovación aberta, que reside na adaptación do concepto e do sistema de xestión do ámbito clínico ao non-hospitalario, neste caso, o ámbito mariño. Por outra parte, o seu obxectivo non é simplemente almacenar, senón compartir material biolóxico e información con garantías totais de calidade”, destaca Anxo González, investigador do CSIC e responsable do biobanco.
O proxecto destaca polo seu carácter multidisciplinar e o seu obxectivo é mitigar o impacto de parasitos presentes en produtos da pesca europeos e de importación a través de novas solucións tecnolóxicas e ferramentas de xestión contribuíndo, ao mesmo tempo, a mellorar a seguridade alimentaria e fortalecer a competitividade dos produtos da pesca.
PARASITE, que concluirá en 2016, está coordinado polo CSIC a través do Grupo ECOBIOMAR do Instituto de Investigacións Mariñas (IIM).
A filosofía do biobanco é o control do proceso de cesión-doazón das mostras, e a definición dunha infraestrutura de laboratorio que confira calidade, orde, destino e trazabilidade a estas. Isto é necesario durante a súa preparación, almacenaxe, conservación e transporte.
Coordinación desde Vigo
Consta dun nodo central e tres sub-nodos. O central ten a súa sede no IIM (Vigo) e é o encargado de administrar e xestionar as mostras. Os restantes sub-nodos están en Bergen, Roma e Madrid conectados co central para garantir a trazabilidade e o sistema de cesión-doazón das mostras.
O rexistro dos datos realízase telemáticamente polos investigadores de cada país baixo a coordinación do nodo de Vigo. Ademais dos datos, as mostras físicas almacénanse en ultraconxeladores de bioseguridade, garantindo en todo momento a trazabilidade destas.
No biobanco almacenaranse todos os datos do procesado do peixe e os seus parasitos, derivando posteriormente a posibilidade dun proceso de cesión-doazón. “É dicir, no futuro, as mostras estarán accesibles a calquera tipo de investigación dentro do ámbito público ou privado, pero baixo a supervisión dos xestores deste. Isto inclúe estudos de monitorización epidemiolóxica, tecnolóxicos e de avaliación de riscos,” destaca González.
Os científicos pretenden que o biobanco se converta nun referente para a investigación pública e privada. Poida parecer unha “parada dos monstros”, cando menos os que lles quitan os sono ás robalizas e ás pescadas. Pero é un gran avance, no que de novo a investigación mariña galega, a través do CSIC, se sitúa na vangarda mundial.
