O cancro de mama é unha das enfermidades máis comúns e mortais en mulleres en todo o mundo. A pesar dos avances no diagnóstico e tratamento, segue sendo unha doenza difícil de tratar e cunha alta taxa de mortalidade. Por esta razón, a procura de novos compostos e terapias é esencial para mellorar a supervivencia e a calidade de vida das pacientes.
Neste contexto, un equipo multidisciplinar do Instituto de Tecnoloxía Química (ITQ), centro mixto do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) e a Universitat Politècnica de València (UPV), e a Louisiana State University (LSU) de Estados Unidos, demostrou por primeira vez en modelos de cancro de mama as propiedades antitumorais de análogos estruturais de diferentes metabolitos naturais. Os seus resultados foron publicados na revista Cancers.
En concreto, o traballo céntrase no tanshinone IIA, illado da planta da salvia (Xarxa miltiorrhiza), e o carnosol, que se atopa no romeu (Xarxa Rosmarinus). “Ambos compostos mostraron actividades anticanceríxenas en probas de laboratorio e in vivo. Con todo, apenas existen estudos sobre as propiedades farmacolóxicas dos análogos estruturais destas moléculas”, apunta Miguel Ángel González Cardenete, investigador do CSIC no ITQ e autor principal do traballo.
No seu estudo, os investigadores do ITQ sintetizaron análogos de tanshinone e carnosol, mediante un proceso sostible a partir de materiais procedentes da resina do piñeiro, mentres que o equipo de Fátima Rivas avaliou a súa actividade antitumoral en liñas celulares de cancro de mama, incluíndo modelos de cancro de mama tripla negativo (sen receptores hormonais de estróxeno e proxesterona, nin do receptor 2 do factor de crecemento epidérmico humano, HER2).
“Este subtipo de cancro de mama é moi agresivo, de rápido desenvolvemento e baixas taxas de supervivencia e ao carecer dos tres tipos de receptores máis habituais non responden á terapia anti-hormonal ou anti-HER2 polo que existen poucos tratamentos de quimioterapia eficaces e moi custosos”, apunta Fátima Rivas, profesora na LSU.
Inhibir a proliferación de células de cancro de mama
Os resultados mostraron que varios dos análogos inhibiron a proliferación de células de cancro de mama e aumentaron a morte celular programada en concentracións moi pequenas e con índices de selectividade moderados respecto a células non tumorais.
Estes achados suxiren o potencial dos análogos de tanshinone e carnosol para o desenvolvemento de novos axentes terapéuticos contra o cancro de mama. “Con todo, necesítase seguir investigando para comprender completamente os mecanismos de acción subxacentes e validar a eficacia destes compostos en modelos animais e ensaios clínicos antes da súa posible aplicación no tratamento do cancro de mama”, conclúe González Cardenete.
Referencia: Discovery of Novel Bioactive Tanshinones and Carnosol Analogues against Breast Cancer (Publicado en Cancers)
