Aí arriba, dende o espazo, todo se ve pequeno. Non obstante, as dimensións de todo o que nos sobrevoa son case inimaxinables. É o que acontece coa Estación Espacial Internacional (ISS), que está tripulada e orbita arredor do noso planeta. Mais os astronautas que viven alí téñense que enfrontar a unha ameaza: a basura espacial. De cando en cando, os restos de vellos satélites ou cohetes, poñen en risco a seguridade da ISS. Así aconteceu a semana pasada, cando os tripulantes se viron obrigados a corrixir a órbita desta xigante infraestrutura co obxectivo de esquivar o perigoso fragmento.
Ao parecer, a ameaza tiña nome: Fengyun-1C. Un antigo satélite meteorolóxico chinés que se lanzou en 1999, deuse de baixa en 2002 e permaneceu en órbita ata que o destruíron cun mísil balístico en 2007. Segundo relatan os investigadores da Universidade do Sur de Queensland, Mark Rigby e Brad Carter, nun artigo de The Conversation, este aparello explotou en 3.500 pedazos e moitos dos seus restos aínda están en órbita. Súmase, así, aos refugallos doutros satélites, que son capaces de permanecer orbitando durante décadas.
Modificar a órbita
Para evitar que os restos do Fengyun-1C puxeran en risco á ISS, unha nave espacial rusa acoplada á estación disparou varios foguetes durante seis minutos, cambiando a órbita da infraestrutura. Ao bombear os seus propulsores, conseguiron elevar a súa altitude, evitando a colisión cos fragmentos do satélite. Pero esta non é a única vez que se teñen que enfrontar a ameazas semellantes. No mes de maio si chegou a producirse un golpe: unha pequena peza de basura espacial creou un burato de cinco milímetros nun dos brazos robóticos da estación. Amais diso, durante o 2020 houbo tres amagos de colisión. E, segundo a información recollida por Rigby e Carter, nos 23 anos de vida da ISS, contabilizáronse arredor de trinta encontros próximos con basura espacial.
Este suceso pode volver encender o debate sobre a basura espacial, posto que unha colisión a tal velocidade —incluso cando se trata dun anaco pequeno— pode producir danos graves. De feito, houbo casos nos que os astronautas residentes na ISS tiveron que prepararse para unha saída de emerxencia, no caso de que a estación sufrira danos o suficientemente importantes como para obrigar a desaloxalos. É máis, segundo detallan no artigo de The Conversation, unha soa mota de pintura sería capaz de perforar calquera das fiestras da ISS.
36.500 obxectos artificiais
Aínda que se está tratando de atopar aqueles métodos capaces de liberar a órbita terrestre baixa de todos estes refugallos, aí fóra a cantidade de basura especial é considerable. Segundo a Axencia Espacial Europea (ESA), hai arredor de 36.500 obxectos artificiais en órbita con máis de dez centímetros de ancho. Hai preto dun millón de obxectos entre un e dez centímetros. E uns 330 millóns que están entre o milímetro e o centímetro. As cantidades, por tanto, son o suficientemente rechamantes. Como tamén o é que a ISS, do tamaño dun campo de fútbol, se vexa ameazada pola basura espacial, que seguirá aumentando: agora mesmo hai case 5.000 satélites en funcionamento.