Venres 26 Abril 2024

Revelan a orixe da espectacular xeoda de Pulpí

Unha nova investigación publicada na revista Geology explica a formación desta formación descoberta hai só 20 anos

Se viaxas ata a vila de Pulpí, en Almería, atoparás unha mina de prata abandonada. Tras descender uns 50 metros atoparás unha habitación abraiante cun brillo cristalino. Este incrible espazo natural é a Xeoda de Pulpí, o máis parecido na vida real á Fortaleza da Soidade de Superman: unha fabulosa caverna en forma de ovo onde fragmentos irregulares de cristal brillante e transparente sobresaen das paredes como dentes na boca dun dragón.

A de Pulpí é unha das xeodas máis grandes coñecidas no mundo. Con todo, en termos de cámaras cavernosas, en realidade é pequena, pero é grande dabondo como para que varias persoas poidan caber dentro dela á vez, o cal non é algo que se poida dicir sobre a maioría das xeodas.

Publicidade

O espazo oco no corazón da xeoda só mide uns 11 metros cúbicos en total e os seus cristais afiados convidan a moverse a modo.

Interior da xeoda de Pulpí.

Sábese que existen outras espectaculares covas de cristal en todo o mundo, en particular os famosos cristais de Naica de México, pero… como se forman estas abraiantes estruturas?

No caso de Pulpí, que foi descuberta hai só 20 anos, as orixes xeoquímicas dos cristais da xeoda permaneceron en gran medida descoñecidas. “Revelar a súa formación foi unha tarefa moi difícil porque, a diferenza do caso de Naica, onde o sistema hidrotermal aínda está activo, a gran xeoda de Pulpí está situada nun ambiente fosilizado”, explica o xeólogo e experto en cristalografía Juan Manuel García-Ruiz de Universidade de Granada, autor principal dun novo estudo sobre esta xeoda.

Na nova investigación, García-Ruiz e o seu equipo buscaron reconstruír a historia da Xeoda de Pulpí, analizando mostras da contorna mineral, así como mapeando en detalle as estruturas xeolóxicas da mina que rodea a cámara de cristal.

A espectacular formación de cristais. Foto: Héctor Garrido. CSIC.

Segundo os investigadores, os cristais de xeso (selenito) da xeoda creceron a través dun “mecanismo de autoalimentación” , debido a unha subministración continua de sal, que proviña da disolución de anhidrita (a forma anhidra de sulfato de calcio).

Este proceso, que acontece a unha temperatura de aproximadamente 20° C, amplificouse por un fenómeno termodinámico chamado maduración de Ostwald, xunto con oscilacións de temperatura ás que a xeoda estivo exposta na súa profundidade relativamente baixa na mina.

Con todo, un misterio restante é exactamente cando tivo lugar toda esta formación de cristais. Debido á súa extrema pureza, cunha claridade que permite ver directamente a través deles, é difícil datar os fragmentos, aínda que o equipo ten algunhas ideas.

“Medraron con seguridade despois da desecación do mar Mediterráneo que aconteceu fai 5,6 millóns de anos”, di García-Ruiz . “O máis probable é que sexan menores de 2 millóns de anos pero maiores de 60.000 anos, porque esta é a idade da codia de carbonato que recobre un dos grandes cristais de xeso”.

 

Ver esta publicación en Instagram

 

Pulpi Geode – the biggest gypsum geode in the world! The Pulpí Geode, also known as the Giant Geode, is the one of the largest crystal caves ever found, and is the largest accessible geode in the world. The geological phenomenon is located in Mina Rica, an abandoned silver mine near Pulpí on the northern Almeria coast. Discovered in 1999 by members of the Mineralogist Group of Madrid, it opened to the public in August 2019. A geode is a void formed from an air bubble inside volcanic, metamorphic or sedimentary rock. It is filled with crystals formed from mineral deposits. The Giant Geode measures 8 metres long by 2 metres high, and is covered with huge translucent gypsum crystals up to 2 metres in length. The transparency, size and state of preservation of this geode make it unique. The Pulpí Geode was formed in two different phases, starting six million years ago. The hollow in the rock was produced by the karstification (dissolution of soluble rock) of the dolomites that formed the Sierra del Aguilón, a 500-metre-high mountain range between Pulpi and the coast, as well as by hydrothermal volcanic injections (water heated by volcanic activity). The mineral deposit in the geode might have been formed by a karst-hydrothermal process (gypsum and calcite reacting with hot water). The Mina Rica has other interesting geological aspects besides the Giant Geode of Pulpí and the mineralogy: foldings (curved or bent rock), mylonites (metamorphic rock), fault surfaces; formations such as speleothems (mineral deposits) of epsomites (magnesium sulphate, same as Epsom Salt) and calcites (carbonate minerals); neoformation of minerals such as “gypsum beards”; and mineralized reefs of siderite (iron carbonate). In addition to the Giant Geode, other geodes of varying sizes can be seen in the mine, such as the Geoda Partida and the Geoda de Gollas de Golondrina. #geology #minerals #minerals_every_day

Una publicación compartida de Minerals Every Day (@minerals_every_day) el

Esa é unha brecha bastante longa no tempo, o que aumenta a posibilidade de que outros investigadores no futuro tenten acotar aínda máis a datación. Ata que o fagan, podes ver a Xeoda de Pulpí por ti mesmo, xa que está aberta ás visitas do público dende este verán.

 “Dobrar o seu corpo entre os enormes cristais é unha sensación incrible”, explicou o investigador Javier García-Guinea, quen descubriu a formación, á BBC no ano 2000 . “Cando era mozo soñaba con voar, pero nunca entrar nunha xeoda de cristais transparentes”.

Os achados infórmanse en Geology

2 COMENTÁRIOS

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Cabo Ortegal é declarado Xeoparque Mundial da Unesco

A denominación pon en valor o enclave dende o punto de vista xeolóxico, paisaxístico e natural, con rochas de máis de 400 millóns de anos

Achados casualmente fósiles de hai 480 millóns de anos no Xeoparque do Cabo Ortegal

Pénsase que pertencen aos crinoideos, que hoxe se coñecen vulgarmente como lirios de mar

Atopadas dúas granadas no rexistro da propiedade de Corcubión

Unha limpadora atopou os artefactos na porta do edificio e chamou á Garda Civil, que desaloxou o inmoble á súa chegada

O enxeñeiro Schulz e o primeiro mapa xeolóxico de Galicia

O xeólogo alemán trazou o Mapa Petrográfico do Reino de Galicia en 1834, o primeiro de España