Diversos colectivos de investigadores e investigadoras predoutorais levan anos litigando para mellorar as condicións laborais da etapa inicial na carreira científica, na que se elabora a tese de doutoramento. Un dos avances acadados, a raíz dunha demanda presentada no 2017 contra a USC por Comisións Obreiras, era o recoñecemento do dereito á indemnización por extinción de contrato nesta etapa, e que respaldou unha sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) cunha sentenza publicada o ano pasado. Porén, a institución universitaria recorreu a decisión ante o Supremo, e esta instancia decidiu recentemente estimar o recurso de casación da USC, o que anula a sentenza do TSXG. Deste xeito, o colectivo predoutoral volve atoparse na situación previa, o que fixo que varias entidades comezasen unha campaña de mobilizacións para resolver a cuestión.
Este venres, a Asemblea de Investigadoras de Compostela (AIC), que representa a membros da USC, valorou nun comunicado que a sentenza do Supremo “condena o persoal investigador a volver a un pasado máis precario”. Un dos puntos clave do litixio durante este tempo foi a consideración (ou non) dos contratos predoutorais como un contrato formativo. O fallo do TSXG equiparaba a etapa predoutoral cun contrato por obra ou servizo, pero o Supremo equipárao a un contrato en prácticas, de carácter formativo. “A Sala entende que o lexislador deseñou unha modalidade contractual de carácter formativo, á que non atribuíu indemnización de fin de contrato no momento da súa finalización, na mesma liña seguida con outros contratos temporais do Estatuto do Traballador”.
🗞️ Aquí tendes a nosa valoración da sentenza do TS sobre a indemnización das predoutorais!
💪 Non pararemos de loitar ata acabar coas discriminacións! É o momento de que @CienciaGob e @astro_duque nos recoñezan este dereito!#SinDerechosTampocoHayCiencia https://t.co/3i5CnfEzcG
— Asemblea de Investigadoras de Compostela (@AsembleaUSC) November 13, 2020
Ante isto, a AIC considera: “Preguntámonos como é posible que o TS non entenda que a realización dunha tese de doutoramento é, efectivamente, unha tarefa de investigación con autonomía e substantividade propia que, aínda que de duración incerta, está limitada no tempo. E que non entenda que é un traballo de pleno dereito, no que se está producindo e contribuíndo a incrementar o coñecemento”, expoñen no comunicado.
Do mesmo xeito, cualifica a interpretación do Supremo como “un exercicio de funambulismo anacrónico, no que parece querer devolvernos aos tempos das bolsas e dos contratos en prácticas”. E conclúen: “Non podemos estar en máis desacordo con esta sentenza”, ao tempo que fan un chamamento á comunidade investigadora e “aos centros e universidades que si respectan os dereitos laborais das súas traballadoras a seguir contemplándoos nos seus contratos”.
Recollida de sinaturas e petición ao Congreso
Coa publicación da sentenza do Supremo, e ante a perspectiva de afectar a todo o colectivo predoutoral no territorio español, xerou unha sucesión de reaccións. FPU Investiga, entidade de ámbito estatal que representa a un importante número de investigadores desta etapa, considerou a sentenza como un “atropelo” e “un paso máis na progresiva precarización dun sector clave para a nosa sociedade”.
Diante deste novo escenario, a entidade esixe ao Goberno español unha modificación lexislativa urxente da Lei de Ciencia para recoñecer expresamente este dereito ao finiquito. Para isto iniciaron unha campaña de recollida de sinaturas.
https://twitter.com/FPUinvestiga/status/1326846024607014914
Pola súa parte, a Asemblea de Investigadoras de Compostela enviou aos grupos do Parlamento de Galicia e do Congreso dos Deputados unha petición de emenda á mesma lei, co obxectivo de garantir a indemnización por fin de contrato nesta etapa da carreira científica.
📤 Acabamos de envíar a todos os grupos do @Par_Gal e do #Congreso_Es unha petición de emenda á Lei da Ciencia.
Se o problema é de interpretación do que "pretendía o lexislador", está nas vosas mans arranxalo.@CienciaGob @astro_duque @gpscongreso @PodemosCongreso pic.twitter.com/13DClAAQPS
— Asemblea de Investigadoras de Compostela (@AsembleaUSC) November 13, 2020