Únete á nosa canle de Whatsapp
A mellora e deseño de novos métodos de identificación dos contaminantes emerxentes presentes nas augas superficiais costeiras e fluviais de Galicia e do Norte de Portugal é un dos principais avances acadados polo proxecto europeo Nor-Water, no que intervén a Universidade de Santiago de Compostela (USC).
O obxectivo é que os resultados do proxecto permitan implantar medidas de xestión ambiental para mitigar a presenza destes contaminantes e mellorar a eficiencia das estacións depuradoras de augas residuais (EDAR) de Galicia e do norte de Portugal.
Os responsables da investigación veñen de presentar os principais resultados do seu traballo nunha conferencia celebrada na sede do Centro Tecnolóxico do Mar-Fundación Cetmar despois de tres anos desenvolvendo novos métodos analíticos e ferramentas de predición e modelado.
Recollida de datos
As zonas obxecto de estudo no marco de Nor-Water foron as costas e ribeiras fluviais do sur de Galicia e do norte de Portugal, concretamente a ría de Vigo, os ríos Miño e Limia nas súas vertentes galega e lusa, e os ríos Ave e Cávado. Ao mesmo tempo foron seleccionadas seis estacións depuradoras de augas residuais para o seu estudo.
Despois da recollida de datos sobre os usos e presións humanas presentes nas zonas sinaladas e da elaboración dunha base de datos de máis de 3.500 elementos a investigar, leváronse a cabo campañas de identificación de compostos nesas augas que levaron á selección de 52 residuos para a súa monitorización tendo en conta criterios de persistencia no medio, mobilidade e frecuencia de aparición, entre outros aspectos. O obxectivo foi coñecer con detalle a súa eliminación nos sistemas de depuración das augas e avaliar potenciais riscos para futuros desenvolvementos da Directiva Marco da Auga.
Os expertos desenvolveron tres prototipos de fotoreactores para a degradación de máis do 80% dos contaminantes
Os expertos de Nor-Water realizaron así tres campañas de mostraxe en 2021 cun total de 100 mostras nas que constataron a presenza de distintos contaminantes emerxentes. De feito, xunto aos diferentes estudos para a transformación dos compostos detectados e para a mellora dos sistemas de tratamento de augas residuais, desenvolvéronse tres prototipos de fotoreactores para a degradación de contaminantes emerxentes mediante procesos de oxidación avanzados, ozonización e filtración por membranas para o tratamento terciario de augas residuais urbanas.
As tecnoloxías desenvolvidas permitirán unha remoción superior a 80% de 15 dos 19 contaminantes de interese emerxente seleccionados, obtendo augas tratadas que poderían ser empregadas con fins de irrigación. Neste sentido, un dos fotoreactores (FluHelik) está sendo testado a escala preindustrial na EDAR do río Ave co apoio da empresa Efacec.
Educación ambiental
Ademais das actividades de estudo o consorcio Nor-Water levou a cabo accións de educación ambiental e de sensibilización, con formacións en centros escolares do sur de Galicia e das localidades portuguesas de Vila Nova de Cerveira e Viana do Castelo.
Neste ámbito, os profesionais desta iniciativa elaboraron un caderno de contaminación fluvial e publicacións sobre os valores naturais do río Miño e os contaminantes emerxentes no ambiente, ademais dun vídeo divulgativo sobre esta temática, exposicións itinerantes e 26 publicacións científicas cos resultados da investigación.
A Rede Nor-Water aglutina 13 entidades portuguesas e 28 españolas
Finalmente, constituíuse a Rede Nor-Water como un foro de colaboración multidisciplinar público-privada no ámbito dos contaminantes emerxentes, con capacidade operativa e proactiva para facilitar a cooperación entre usuarios e actuar como impulsor de iniciativas nesta temática, unha rede que manterá a súa actividade mais aló da vida do proxecto, que remata no mes de abril.
Esta rede aglutina a 41 entidades —13 de Portugal e 28 de España— tales como organismos de investigación especializados na contaminación e calidade das augas, empresas de depuración e desenvolvemento de tecnoloxías de control e seguimento, administracións responsables da xestión de augas e asociacións e organizacións non gobernamentais que desenvolven actividades de educación ambiental e sensibilización.
