Os consorcios galegos participados pola USC que desenvolveron os proxectos de I+D+i Nanofluidetec (Detección rápida e automatizable para SARS-Cov-2 baseada en PCR, nanotecnoloxía e microfluídica) e Digital Biocov (Predición temperá de actividade anti-COVID-19 sobre biomoléculas presentes en fungos e microalgas mediante a aplicación de técnicas de Machine Learning integrando datos biolóxicos e químicos), presentaron este xoves na Facultade de Ciencias do Campus Terra da USC un prototipo que permite a detección do ARN do virus SARS-COV-2 e un sistema deseñado para alertar de actividade ‘anticovid’ a partir de produtos naturais, unha ferramenta de Intelixencia Artificial (IA) con capacidade para acelerar os procesos de desenvolvemento de fármacos.
A directora da Axencia Galega de Innovación (GAIN), Patricia Argerey; o delegado da Xunta en Lugo, Javier Arias, e a decana da Facultade de Ciencias da USC, Asteria Luzardo, abriron a xornada de presentación de resultados destes dous proxectos desenvolvidos no marco do programa CONECTA COVID 2021 como parte da resposta da UE á pandemia derivada da COVID-19. O CEO do grupo AMSlab, Manuel Lolo Aira; Óscar Gascón, de AMSbiopharma; Bruno K. Rodiño, de Bflow, e o catedrático de Química-Física da USC Wajih AlSoufi participaron na presentación de resultados do proxecto Nanofluidetec, mentres que Santiago Pérez, de Hifas da Terra; Eva Cagide, de Cifga e AMSbiopharma, e Pablo Dafonte, de Plexus Technology, deron conta dos avances acadados no proxecto DIGITAL BIOCoV.
Nanofluidetec
O proxecto Nanofluidetec permitiu crear e validar clinicamente un kit de extracción de ARN multivirus fabricado integramente en Galicia mediante tecnoloxía de nanopartículas magnéticas. De xeito parello a este kit, tamén se desenvolveu un sistema de microfluídica en chip que integra a extracción, amplificación do ARN e fluorescencia, cuxo uso automatizouse cun prototipo que combina o transporte magnético, o control de temperatura e a detección óptica do sinal. Este novo dispositivo automatizado para a diagnose rápida de SARS-COV-2 que combina nanotecnoloxía, amplificación isotérmica por bucle (LAMP) e microfluídica, está orientado ao seu emprego no punto de atención, o que implica unha vantaxe fronte aos métodos actuais de detección, dado que non precisa de persoal cualificado.
A actividade da USC abrangueu varios desenvolvementos nos que estiveron implicados investigadores da área de Robótica, Electrotecnia e Química Física e, entre os que cómpre citar un sensor molecular para a detección de ácido desoxirribonucleico (ADN) amplificado, un sistema de detección óptica do sinal do sensor molecular, un actuador para o transporte magnético no sistema microfluídico, un sistema de control de temperatura para a reacción de amplificación e un sistema de control e procesado de datos. A este labor hai que engadir o traballo para a súa integración e validación, precisou Al-Soufi.
Os investigadores da USC crearon un sistema de detección óptica do sinal do sensor molecular que utiliza LEDs de alto brillo como fonte de luz, xunto cun detector dixital acoplado a unha óptica de concentración da luz. Isto permite detectar de xeito preciso o sinal amplificado de ADN en tempo real, explicou o investigador da USC. Al-Soufi comentou tamén na súa intervención que Nanofluidetec permitiu tamén deseñar un sistema de transporte magnético baseado en imáns, un actuador en liña e sensores de posición, elementos todos que facilitan o movemento das nanopartículas magnéticas (NPM) entre as cámaras de lavado e reacción do chip microfluídico. O dispositivo final conta cun chip no que se realiza a extracción, o tratamento térmico e as lecturas de fluorescencia de xeito automatizado, dixo.
DIGITAL BIOCoV
O proxecto DIGITAL BIOCoV permitiu sentar as bases dun desenvolvemento acelerado para o descubrimento de novos fármacos anti-COVID-19 mediante a predicción baseada na combinación de datos de actividade biolóxicos e de análises químicas, uns datos que poderían extrapolarse a outras enfermidades.
Os autores deste proxecto de I+D partiron dunha colección existente de 150 fungos con demostrado potencial medicinal, e de máis de 15 especies de microalgas produtoras de compostos activos. A partir desta base, os investigadores desenvolveron fraccións que someteron logo, de forma illada ou combinada, a estudos de bioactividade anti-COVID-19 in vitro e caracterización química en laboratorio.
Os datos acadados integráronse logo nunha ferramenta de intelixencia artificial da que se pode extraer un maior coñecemento da composición e tamén sobre a funcionalidade das mostras obxecto de ensaio, o que acelera a etapa de descubrimento temperá de fármacos a partir de produtos naturais.
