Xa me vacinaron contra a Covid-19, e agora que? Sete cousas que hai que saber

* Un artigo de

Pois, primeiro de todo, reciba os meus parabéns e sexa receptor da miña envexa máis sa. En segundo lugar, terá que asumir que nada cambiaría ata que pase o tempo medio necesario para que o mecanismo de inmunización inducido pola vacina acade o seu máximo de eficiencia, que dependerá do tipo de vacina recibida. E, xa está! É vostede un elixido, un unxido, un tocado pola graza. Está inmunizado.

Publicidade

O malo é que a maioría dos inmunizados non teñen nin idea de en que consiste exactamente o seu novo “estado”. Sobre todo se non son nin científicos, nin médicos, nin sanitarios. Porque, como noutras tantas outras etapas desta horrible pandemia que estamos a vivir, a información non se difunde como debería á poboación (tema que non comentarei aquí por faltarme a corrección política precisa para deixar algunha cabeza sen cortar).

É necesario, pois, ter a man unha listaxe de cousas que un ten que saber. Desta forma os vacinados terán claro que teñen que facer (ou que non deben facer) tanto para asegurar a súa propia seguridade como para garantir a dos demais.

Sete cousas que un vacinado de covid-19 debe saber

  1. Vostede está inmunizado polo que, en principio e en teoría, ten poucas probabilidades de desenvolver a enfermidade. Pero, ollo!, si que pode contaxiarse se contacta co virus. Dito doutra forma, a vacina protexe (estatisticamente) para non enfermar de Covid-19 pero non evita que o SARS-CoV-2 entre no seu corpo.
    Por iso é moi importante recalcar que, aínda que as vacinas ten unha altísima porcentaxe de efectividade e eficacia, sempre quedará unha dúbida: e se teño a mala sorte de estar na zona estatística residual da ineficacia? Ademais, o rendemento dunha vacina no mundo real non ten por que coincidir exactamente coa eficacia demostrada no ensaio clínico, polo que ese problemático pico estatístico pode ser máis amplo do esperado.
  2. Aínda que a súa inmunización será, con alta probabilidade, efectiva (eliminamos así o factor gafe), si que pode verse reducida. Explícome. As vacinas actuais usan como referencia antixénica a proteína S do SARS-CoV-2 que primeiro se secuenciou, isto é, a da coroa da cepa chinesa orixinal xerada en Wuhan. Por iso, se hai mutacións que afecten á devandita proteína, pode alterarse o efecto neutralizador dos anticorpos, xa que estes fixan ao virus pola coroa.
    De feito, isto é o que pasou coa cepa surafricana (B.1.351), aínda que non coa británica (B.1.1.7) nin coa brasileira (P1). Noutras palabras, as vacinas iranse quedando obsoletas diante da inevitable evolución coronavírica. Esta é a razón pola que algunhas vacinas contra determinados virus (como o da gripe) hai que poñelas todos os anos.
  3. As farmacéuticas, consecuentemente, irán incorporando as secuencias mutantes nos sucesivos procesos de fabricación de vacinas. Pero como a evolución segue o seu curso sen deterse, irán xurdindo novas cepas que coexistirán coas anteriores. O problema, por tanto, é que a priori non se pode saber con que cepa de virus, en concreto, vai contactar. Pode que vostede se contaxie cunha cepa nova para a cal a súa vacina sexa vella.
  4. Como non se están secuenciando todos os casos de Covid-19, non se sabe se as reinfeccións se deben a cepas diferentes ás causantes da primeira enfermidade (contra a que se supón que adquirimos inmunidade ao superala), ou se, pola contra, trátase da mesma e perdemos a inmunidade co paso do tempo (o que sería moito peor). Por tanto, tampouco está moi clara a información con respecto ás reinfeccións.
  5. Vostede está inmunizado, pero non esterilizado. Isto quere dicir que vostede pode ser unha fonte de contaxio para as persoas que non están vacinadas, o que inclúe as súas pertenzas, as súas roupas e todo aquilo que caia baixo o seu radio de acción.
  6. Vostede está inmunizado, pero non sabemos se é portador do virus. Teña en conta que pode estar infectado de novo polo SARS-CoV-2 e ser completamente asintomático. Por iso, aínda que a súa carga viral será reducida (algúns estudos avanzan que mínima), vostede pode seguir sendo perigoso para un non vacinado.
  7. Non sabemos aínda por canto tempo será efectiva a inmunización xerada polas vacinas. Lembre que todas as investigacións estanse a xerar a tempo real e todo o planeta está a actuar como un macrolaboratorio onde as cobaias somos os humanos.

Entón, onde están as vantaxes da vacina?

  1. A inmunidade xerada polas vacinas é altísima, moito máis que a obtida tras pasar a enfermidade. É, por tanto, moi improbable enfermar de Covid-19 estando vacinado.
  2. A pesar diso, de contaxiarse e desenvolver a enfermidade, as consecuencias serán moitísimo máis leves porque a súa carga viral será moito menor. As primeiras evidencias dos efectos protectores das vacinas obtivéronse en macacos (Macaca mulatta) vacinados e enfrontados de novo ao virus. Estas son extrapolables á nosa especie, onde os últimos estudos avanzan que a vacinación é moi eficaz contra a infección por SARS-CoV-2 (incluíndo tanto as infeccións sintomáticas como as asintomáticas).
    No caso de ter a mala sorte de ser diagnosticado con Covid-19 unha vez vacinado, saiba que a taxa de hospitalización é un 60% menor nos vacinados que nos non vacinados.
  3. O feito de estar vacinado fai que a posible infección por novas cepas traia como consecuencia uns síntomas moito máis reducidos da enfermidade. É dicir, aínda que con vacina vella, é moito mellor estar vacinado que non estalo.
  4. A vacinación masiva ten un efecto beneficioso fundamental: ao romper a cadea de transmisión, dificúltase a propagación do SARS-CoV-2. Este é o punto clave para terminar coa pandemia e empezar a relaxar as molestas medidas de seguridade, como o uso de máscaras, o mantemento da distancia de seguridade ou a restrición de mobilidade.

Conclusións

A nivel planetario, cando a vacinación sexa masiva o virus terá moi difícil replicarse e a pandemia estará controlada. Iso significa que poderemos viaxar e recuperar o noso dinamismo social.

A nivel persoal, estando vacinado será moi improbable que vostede enferme de Covid-19. E, se enferma, será moi difícil que o faga gravemente. Pero, lembre, ata que a vacinación non sexa masiva a súa imprudencia pode levar á morte aos que non teñen a sorte de estar vacinados aínda.


* A. Victoria de Andrés Fernández é profesora titular no Departamento de Bioloxía Animal da Universidade de Málaga

Cláusula de divulgación: o autor non recibe salario, nin exerce labores de consultoría, nin posúe accións, nin recibe financiamento de ningunha compañía ou organización que poida obter beneficio deste artigo, e declara carecer de vínculos relevantes alén do cargo académico citado.

1 comentario

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio usa Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Estes son todos os microbios que agocha o teu cepillo de dentes

Os utensilios poden contaminarse pola falta de hixiene da boca, por usalos coas mans sucias ou por elixir un lugar de almacenaxe inadecuado

Cando os gatos se converten nunha ameaza para a biodiversidade

Os felinos domésticos poden supor unha ameaza para a fauna autóctona de xardíns, parques e mesmo bosques urbanos

Por que secar a roupa en interiores pode poñer en perigo a túa saúde

A humidade e os espazos mal ventilados aumentan a cantidade de mofo que medra no fogar, o que se asocia a diferentes tipos de infeccións

Por que as mulleres dormen peor?

O sono feminino difire do masculino tanto polo rol social como por importantes diferenzas biolóxicas e hormonais