Un equipo científico pertencente a centros franceses e suízos conseguiu que un home de 58 anos recupere parcialmente a visión despois de catro decenios. Este paciente está afectado por unha enfermidade dexenerativa denominada retinite pigmentosa, que apenas lle impedía distinguir entre luz e escuridade. Recibiu unha terapia xénica que, combinada co uso duns anteollos especiais, fixo posible este fito científico por primeira vez, e marca o camiño para futuros tratamentos en persoas que padecen cegueira de orixe xenética.
Segundo explica a Universidade de Basilea, unha das institucións que contribuíu ao avance, cando as persoas perden a vista a causa adoita ser unha enfermidade hereditaria que afecta aos fotorreceptores do ollo. Isto é, células sensibles á luz que converten esta en impulsos eléctricos que se transmiten información ao cerebro mediante o nervio óptico. Nas doenzas como a retinite pigmentosa, estes fotorreceptores deterióranse ata que causan a perda de visión.
Neste caso, e despois de máis de 10 anos de traballo, o equipo liderado polos profesores Botond Roska e José-Alain Sahel deseñou un tratamento para esta patoloxía, centrado na xenética aplicada á oftalomoloxía. Grazas a esta terapia, a retina da persoa afectada pode ser de novo sensible á luz, e é iluminada mediante lentes especiais que capturan imaxes reais usando unha cámara neuromórfica. Esta técnica fora ideada hai case 20 anos, pero ata agora non se demostrara o seu beneficio clínico.
https://www.youtube.com/watch?v=QcIv71FLGD8
“Presentamos a primeira evidencia de que a inxección dun vector de terapia xénica que expresa un sensor optoxenético, combinado co uso de lentes estimulantes da luz, pode restaurar parcialmente a función visual nun paciente de retinite pigmentosa que apenas podía percibir a luz”, expoñen os investigadores no seu artigo, publicado en Nature Medicine.
Neste tratamento, enmarcado no ensaio clínico denominado PIONEER, o paciente recibiu unha inxección intraocular no ollo que tiña en peor situación. Esta dose contiña un tipo de virus que se usa para ‘infectar’ no sentido positivo un tecido humano. Este patóxeno achegou ao ollo unha combinación de proteínas sensibles á luz, deseñadas para estimular a percepción da mesma nas células da retina. Xunto á inxección, os investigadores usaron as lentes especiais que estimulaban o propio ollo.
Grazas a este procedemento, e como se observa no vídeo sobre estas liñas, o paciente puido percibir, ubicar e tocar con éxito varios obxectos colocados nunha mesa fronte a el. Ademais, segundo constatou o equipo científico, o tratamento induciu a actividade na codia visual primaria do cerebro. Posteriormente, noutras probas, o home experimentou melloras en actividades visuais diarias, como atopar un prato, unha cunca ou un teléfono, atopar un moble nun cuarto ou detectar unha porta nun corredor, sempre valéndose dos anteollos especiais.
Este fito abre, por tanto, esperanzas para as persoas afectadas pola retinite pigmentaria, un trastorno pouco común que afecta a 1 de cada 4.000 persoas, o que veñen sendo uns dous millóns de persoas no planeta. Os científicos advirten, con todo, que estes tratamentos están aínda nunha fase moi primaria da experimentación, polo que a súa aplicación na poboación xeral tardarán aínda anos.
Referencia: Partial recovery of visual function in a blind patient after optogenetic therapy (Publicado en Nature Medicine).
