Investigadores do CSIC participaron nun estudo internacional que desenvolveu unha análise interdisciplinar de tres mangos de fouce atopados na Marmotta (Italia), un dos primeiros asentamentos neolíticos mellor conservados de Europa. No traballo, publicado en Scientific Reports, identificáronse varias especies de plantas que poden ter efecto psicoactivo e un uso terapéutico e estupefaciente. Os datos lanzados polo estudo interdisciplinar dan conta do modo de vida de hai máis de 7.500 anos.
“Desenvolvemos unha análise global e interdisciplinar sobre tres das mellores fouces conservadas, non só da Marmotta, senón tamén da arqueoloxía en xeral. No estudo identificamos as especies vexetais seleccionadas para a elaboración dos mangos, o composto utilizado para producir o pegamento co que unir os dentes de sílex, a forma de tales dentes e o uso que se fixo desas fouces”, explica Juan F. Gibaja, investigador do CSIC na Escola Española de Historia e Arqueoloxía en Roma.
“Case nunca identificamos como eran os cultivos antigos, por iso esta investigación é tan importante”
JUAN F. GIBAJA, investigador do CSIC
A información conseguida de pole e fitolitos (biomineralización vexetal) é única na arqueoloxía. Os investigadores puideron analizar varios instrumentos que reflicten o traballo desenvolvido nun campo de cereais de máis de 7.500 anos de antigüidade. “Os arqueólogos escavan poboados, talleres, tumbas e, se os hai, edificios cunha función política ou de culto. Con todo, case nunca chegan a identificar como eran os cultivos antigos. Por iso a información presente nestas fouces foi tan importante e nova”, sinala Gibaja.
A vida no neolítico a partir de tres fouces
Os investigadores puideron identificar os materiais dos tres mangos, así como o pegamento que se usou. Ademais, determinaron que os dentes das fouces estaban fabricados cunhas variedades de sílex procedentes dos Apeninos e as minas de Gargano, que se atopan a varios centenares de quilómetros de distancia de onde se atopa o asentamento.
O estudo tamén se fixou nas pegadas deixadas nos mangos, que confirmaron que as fouces se utilizaron para cortar cereal doméstico, concretamente, segundo análises microscópicas, para a recolección de cebada e trigo e para a eliminación de malas herbas dos campos de cultivo.
“A Marmotta é o xacemento máis antigo de Europa con restos de opio doméstico”
MARIO MINEO, investigador do Museo della Civiltà Romana
Entre os grans de pole atopados, aos investigadores sorprendeulles atopar plantas do xénero Oenathe. “Trátase de especies acuáticas, moi estendidas na contorna lacustre do Bracciano, onde se atopa afundido o asentamento. Estas, especies, cando se comen frescas e en pequenas cantidades, poden producir embriaguez”, explica Niccolò Mazzucco, investigador da Università de Pisa. Aínda que os investigadores apuntan que este pole puido chegar despois de que as fouces deixasen de usarse, non descartan a posibilidade de que estas ferramentas tamén se empregasen para colleitar plantas destinadas a un uso terapéutico ou estupefaciente. “A Marmotta é o xacemento máis antigo de Europa con restos de opio doméstico, polo que a presenza de especies con efecto psicoactivo non é algo estraño”, engade Mario Mineo, investigador do Museo della Civiltà Romana.
Referencia: Multiproxy study of 7500-year-old wooden sickles from the Lakeshore Village of La Marmotta, Italy (Publicado en Scientific Reports)
