O 30 de mayo de 1880, o industrial Antonio López de Neira prendía no seu balcón da rúa do Príncipe un foco eléctrico que deixaba aos vigueses abraiados. “O mércores pola noite probouse en casa do Señor López de Neira a luz eléctrica que para maior lucimento das próximas festas do Santísimo encargara a París devandito señor”, explicaba a crónica do día seguinte. Outra crónica eloxiaba o efecto daquela luz artificial que alcanzaba unha “longa distancia, e que ao reflectirse nas galerías e casas do Pracer produciu agradable impresión entre as persoas que inesperadamente se viron asolagadas por unha claridade tan intensa como a do sol, aínda que de melancólico reflexo como a luz da Lúa”.
Propietario dunha fábrica de papel e outra de chocolates, este vigués nado en Foz era un apaixonado da revolución tecnolóxica do seu tempo. Así que comprou un foco alimentado por electricidade para estrealo iluminando a procesión do Cristo da Vitoria desde os balcóns da súa casa, na rúa do Príncipe. As crónicas da época marabillábanse co invento, estreado a finais de maio daquel ano: “O mércores pola noite probouse en casa do Señor López de Neira a luz eléctrica que para maior lucimento das próximas festas do Santísimo encargara a París devandito señor”.
A luz tamén entusiasmou ás avelaíñas e mosquitos do século XIX, do mesmo xeito que segue a facer hoxe: “Unha das cousas que máis nos chamou a atención naqueles intres foi o asombro que a luz produciu sobre os insectos que se acollían entre a ramaxe das árbores, que vistos de lonxe parecían pintados cun verde de ultramar, máis ben que obras da natureza”.
Como vemos, o foco de López de Neira foi toda unha novidade en Galicia, que espertou grandes emocións. Sen esquecer que se estreaba a electricidade, pero sen inventarse a factura da luz. Unha era envexable, sen dúbida. A iluminación eléctrica non chegaría a Vigo ata 16 anos máis tarde, en 1896, da man da Sociedade para Iluminación e Calefacción da Coruña e Vigo, que instalou “dous motores sistema Otto de 30 cabalos, que accionaban dúas dinamos de corrente continua de 250 voltios e 120 amperes”, segundo narra a prensa do momento.
Pero tamén hai que dicir que a luz eléctrica chegou a Vigo moito antes que o famoso foco de López de Neira. Unha década antes, concretamente. Porque en 1870 estreáronse na ría as lámpadas Ruhmkorf, no curso da expedición dirixida por Hippolyte Magen para o rescate dos galeóns de Rande.
Aquela estrea provocou admiración e polémica, tanto en Vigo como en París, onde a compañía rescatadora tiña a súa sede social. Magen describe os seus traballos baixo as augas da ría de Vigo cun estilo similar ao de Jules Verne en 20.000 leguas de viaxe submarina: “A luz eléctrica permitíanos distinguir, do mesmo xeito que con sol, bloques de todas as formas e aglomeracións de restos sonoros ao contacto coa sonda. E todo nun fondo tan accidentado que parecía un longo e ancho banco de arrecife que se erguía cunhas fantásticas diversidades. O efecto dos raios eléctricos sobre esas masas convulsionadas, e que os óxidos transforman en tons morenos e avermellados, era verdadeiramente marabilloso”.
Grazas á iluminación eléctrica submarina, que se estrea en Vigo a escala mundial con esta expedición, os mergulladores de Magen poden traballar de noite.
Isto foi dez anos antes de que o señor López de Neira estrease en Vigo o seu foco eléctrico que deixou abraiados aos cidadáns olívicos. E, por certo, tamén foi este industrial o pioneiro da telefonía en Galicia, ao ser en 1882 o primeiro en instalar un teléfono, tamén na súa casa da céntrica rúa do Príncipe.
O correcto é dicir “na casa”