Un equipo formado polo Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) e o grupo Zendal desenvolveu unha vacina contra a leishmaniase canina baseada en ADN recombinante. Esta vacina, a primeira en mamíferos animais e a segunda no mundo con esta tecnoloxía, baseada en fragmentos de información xenética que codifican inmunóxenos, reduce a presenza do parasito en máis dun 90% e mellora os signos clínicos da enfermidade. A Axencia Europea de Medicamentos (EMA, polas súas siglas en inglés) emitiu un ditame positivo, o que significa que a vacina está lista para a súa comercialización e distribución inmediata.
A leishmaniasis é unha enfermidade causada polo parasito Leishmania, da familia dos tripanosomátidos, que é transportado pola mosca flebótomo. As manifestacións clínicas da enfermidade van, desde úlceras cutáneas que cicatrizan espontaneamente, até formas fatais nas cales se presenta inflamación grave do fígado e do bazo. Cada ano prodúcense entre 500.000 e un millón de novos casos. Trátase dunha zoonose, o que significa que se transmite dos animais aos seres humanos. Os cans son o principal reservorio da leishmaniasis visceral e portadores do parásito nos ambientes urbanos.
“Fronte a outras tecnoloxías, esta nova vacúa, moi eficaz, ofrece ademais a vantaxe de ser moi estable“, sinala o investigador do CSIC Vicente Larraga, do grupo de Parasitología Molecular do Centro de Investigacións Biolóxicas Margarita Salgas (CIB-CSIC), que dirixiu o desenvolvemento. “Tras este ditame favorable da EMA, obtívose un apoio internacional moi importante ás vacinas de ADN que se poden utilizar tamén na protección fronte a outras infeccións”, engade.
“O ditame sinala que a vacina reduce o risco de infección e de aparición da enfermidade. Isto é un paso importante porque o descenso do número de animais infectados reduce de forma moi notable a posible transmisión a outros cans e aos seres humanos, xa que a leishmaniasis tamén afecta o home”, subliña Larraga.
Esta vacina de tecnoloxía ADN únese á nosa carteira de vacinas desenvolvidas e fabricadas con diferentes tecnoloxías. Andrés Fernández, director executivo do grupo farmacéutico Zendal, mostrou a súa satisfacción “por levar a termo este proxecto que requiriu de fases clínicas complexas por tratarse dunha enfermidade denominada insidiosa. Con este lanzamento internacional reforzamos a nosa aposta pola prevención ampliando a carteira de vacinas para enfermidades zoonóticas e, en concreto, contra a leishmaniase, para a que actualmente non existe solución eficaz no mercado”, conclúe Fernández.
Segundo a OMS, nos últimos anos, os casos de leishmaniasis canina e humana aumentaron en Europa debido ao cambio climático e á presenza da mosca flebótomo en máis países europeos do norte. Está considerada pola OMS como unha enfermidade tropical desatendida, é dicir, que ten prevalencia en zonas tropicais. Afecta a máis de mil millóns de persoas en 83 países, a maioría en áreas subdesarrolladas. Por iso, os investigadores consideran este avance “un fito de alcance para reducir os efectos negativos da enfermidade”.