Por que algúns pacientes de covid-19 desenvolven síntomas a longo prazo e outros non? Esta é unha pregunta que aínda non ten unha resposta concreta. Aproximadamente o 20% dos enfermos diagnosticados e ao redor do 5% de todas as persoas infectadas por SARS-CoV-2 desenvolven síntomas prolongados, padecen a denominada covid persistente.
Os síntomas poden incluír fatiga, malestar tras un esforzo e deterioración cognitiva, e afectan a múltiples órganos. Aínda que estudos previos demostraron que as persoas co chamado long covid mostran signos de disfunción inmunitaria, activación persistente das células inmunitarias e produción de anticorpos autoinmunes, a causa que o orixina non se coñece ben e os marcadores biolóxicos de diagnóstico non están correctamente definidos.
Debido a que neste momento se carece dun tratamento eficaz, un equipo científico realizou un estudo do soro sanguíneo de 113 pacientes. Deles, unha parte estaban recuperados por completo e outros tiñan covid persistente, ademais de tomar de referencia un grupo de control san.
Grazas a tecnoloxías proteómicas de alto rendemento, mediron os niveis séricos de 6.596 proteínas humanas nos participantes. Así mesmo, fixeron seguimento daqueles enfermos con covid-19 aguda confirmada ata un ano, e tomóuselles unha mostra de soro sanguíneo novamente aos 6 e aos 12 meses. Os achados publícanse na revista Science.
“De todos os pacientes que fixemos seguimento ata un ano despois da súa infección inicial por SARS-CoV-2, 40 tiñan covid persistente no seguimento a 6 meses. Estes e 39 controis sans adicionais foron analizados en profundidade, con máis de 7.000 proteínas medidas en sangue, en múltiples puntos temporais”, explica a SINC Carlo Cervia-Hasler, do departamento de Inmunoloxía no Hospital Universitario de Zúric (Suíza), que lidera o estudo.
A análise destas proteínas mostrou que unha parte do sistema inmunitario, denominada sistema do complemento e cuxa misión principal é eliminar patóxenos, estaba activada nos pacientes de covid persistente. En persoas sas, o sistema do complemento combate as infeccións e elimina as células danadas do organismo. Con todo, se tras unha infección non volve ao seu estado basal senón que permanece activado, tamén pode danar as células sas do corpo.
“Tras observar un sistema do complemento excesivamente activo en pacientes con covid persistente, buscamos posibles danos causados polo devandito sistema. Efectivamente, atopamos marcadores sanguíneos de lesión tisular, incluídos glóbulos vermellos, plaquetas e vasos sanguíneos”, explica o investigador.
Marcadores biolóxicos para diagnóstico e tratamento
Os pacientes que experimentaron covid persistente mostraron cambios nas proteínas do soro sanguíneo, o que suxire aos investigadores que sofren respostas tromboinflamatorias continuas. “Este estudo marca posibles marcadores biolóxicos para o diagnóstico de long covid e podería presentar información sobre o tratamento. É importante confirmar estes achados noutras cohortes de pacientes con máis individuos e diferentes pacientes”, engade o investigador.
Wolfram Ruf, científico da Universidade Johannes Gutenberg (Alemaña), declara nun artigo relacionado: “Aínda que as intervencións terapéuticas con inhibidores da coagulación e do sistema do complemento na covid aguda produciron resultados mixtos, as súas características patolóxicas específicas suxiren posibles intervencións para probas clínicas”.
Pola súa banda, Cervia-Hasler salienta: “Este novo mecanismo ten diferentes implicacións. Por unha banda, engade comprensión científica sobre esta doenza e apoia investigación adicional sobre os mecanismos biolóxicos que subxacen a esta síndrome clínica. Ademais, puidemos diagnosticar a síndrome de covid persistente en pacientes con enfermidade activa seis meses despois da infección inicial por SARS-CoV-2. Dado que estes pacientes a miúdo se enfrontan ao estigma psiquiátrico, necesítase urxentemente unha análise de sangue obxectivo para garantir unha atención óptima”.
Por último, o traballo ofrece unha base para seguir investigando tratamentos dirixidos ás vías que observaron excesivamente activas nas persoas afectadas por este tipo de covid de longa duración. “Necesítanse urxentemente novos tratamentos eficaces”, conclúe o experto.
Agora, o grupo de investigación formula outra serie de preguntas a resolver en próximos estudos, como se serven estes tratamentos contra a long covid e se son seguros. Ou que pacientes se benefician máis e en que momento do curso da enfermidade.
Referencia: Persistent complement dysregulation with signs of thromboinflammation in active Long Covid (Publicado en Science)
