O Instituto de Investigación Sanitaria de Santiagou (IDIS) vén de presentar a primeira tese doutoral sobre mala praxe científica. O traballo titulado Mala conduta en publicación científica: análise da situación e tipos específicos foi presentado na Facultade de Medicina da Universidade de Santiago (USC) pola súa autora Cristina Candal Pedreira, baixo a dirección dos investigadores do IDIS Mónica Pérez Ríos e Alberto Ruano Raviña, este último catedrático de Medicina Preventiva e Saúde Pública da USC.
Este traballo inclúe a descrición de artigos procedentes de “organizacións paper mills“, é dicir, aquelas potencialmente ilegais que fabrican artigos para a venda. Tamén establece a análise das retractacións por mala conduta científica en diversos países, concretamente en España, Portugal e Brasil; e as percepcións e experiencias de investigadores españois na área biosanitaria sobre prácticas relacionadas coa mala conduta. A tese preséntase por compendio de artigos científicos con 11 publicacións, das cales oito foron publicadas en revistas indexadas no Journal Citation Reports e tres atópanse enviadas para a súa publicación.
O contido da tese
O obxectivo principal é analizar diferentes aspectos da mala conduta científica desde distintos enfoques, organismos nacionais encargados da integridade científica, as institucións de investigación, as revistas científicas e os propios investigadores; empregando para iso unha metodoloxía variada. Os resultados deste traballo supoñen unha chamada de atención “ante a mala conduta científica nas súas múltiples facetas e tiveron gran difusión no ámbito académico e comunicativo”, sinala Alberto Ruano, un dos codirectores do traballo.
A publicación máis destacada incluída nesta tese foi a análise da evolución e a caracterización dos artigos procedentes de organizacións paper mills, publicado no ano 2022 no British Medical Journal, unha das revistas máis prestixiosas do mundo en biomedicina, onde o equipo da USC liderou un traballo no que participaron investigadores de Yale e Brown.
O estudo foi realizado cun contrato predoutoral de formación en investigación en saúde (PFIS), unha axuda competitiva do Instituto de Saúde Carlos III adxudicada a través do IDIS. Esta tese opta a mención internacional con estadías de investigación da doutoranda nas Universidades de Brown e de Yale, en Estados Unidos, e na Universidade de Nova de Lisboa, en Portugal.