Nunha análise recente de máis de 180 artigos revisados por pares –que levei a cabo co tamén investigador Richard Parncutt– descubrimos que hai consenso científico arredor da chamada regra das 1.000 toneladas.
A regra das 1.000 toneladas afirma que morre unha persoa cada vez que a humanidade queima 1.000 toneladas de carbono fósil. Sorprendentemente, descubrimos que un aumento da temperatura de 2ºC equivale a 1.000 millóns de persoas mortas prematuramente durante o próximo século como consecuencia dunha ampla gama de alteracións climáticas relacionadas co quecemento global.
Un aumento da temperatura de 2ºC equivale a 1.000 millóns de persoas mortas prematuramente durante o próximo século
Estas conclusións derívanse dunha revisión da literatura climática que tentaba cuantificar as mortes humanas futuras por mor dunha longa lista de factores.
Trátase dun reconto arrepiante e, por incómodo que resulte, é coherente con diversas probas e argumentos de múltiples disciplinas.
Mentres os líderes mundiais se reúnen para a conferencia sobre o clima COP28 en Dubái do 30 de novembro ao 12 de decembro, fariamos ben en lembrar que as súas decisións serán directamente responsables de matar –ou salvar– vidas humanas reais.
Como nos matará o cambio climático
O cambio climático provocado polo home matou –e seguirá matando– a moitos seres humanos por numerosos desaxustes climáticos causados por unha complexa rede de mecanismos directos, intermedios e indirectos.
Entre os efectos mortais directos do cambio climático atópanse as ondas de calor, que xa causaron miles de mortes humanas e supoñen un gran risco para os bebés.

As causas intermedias de morte son as malas colleitas, as secas, as inundacións, as condicións meteorolóxicas extremas, os incendios forestais e a subida do nivel do mar. As malas colleitas, en particular, poden agravar a fame e a inanición no mundo.
As secas máis frecuentes e graves poden provocar máis incendios forestais que tamén causan mortes humanas, como vimos en Hawai. As secas tamén poden provocar contaminación da auga, enfermidades máis frecuentes e mortes por deshidratación.
O Informe do IPCC de 2022 predixo que a seca desprazaría a 700 millóns de persoas en África de aquí a 2030.
Doutra banda, o cambio climático tamén pode provocar inundacións (e perdas de colleitas por exceso de auga), que tamén causan fame e enfermidades. A subida do nivel do mar e a consecuente inmersión das zonas costeiras baixas e as marusías ciclónicas agravan o risco de inundacións, que poñen en perigo a vida de miles de millóns de habitantes das cidades costeiras que se enfrontan á perspectiva dunha migración forzosa.

O cambio climático tamén aumenta os fenómenos meteorolóxicos extremos, que matan e causan danos considerables a servizos esenciais como a rede eléctrica e as instalacións médicas. A intrusión de auga salgada tamén ameaza a agricultura costeira, reducindo aínda máis a subministración de alimentos.
Por último, o cambio climático tamén aumenta indirectamente a probabilidade de conflitos e guerras. Aínda que o consenso académico sobre a guerra inducida polo cambio climático dista moito de estar resolto, hai poucas dúbidas de que amplifica o estrés e pode causar conflitos máis localizados.
A medida que aumente o número de refuxiados climáticos, os países máis afastados do ecuador poderían negarse cada vez máis a ofrecer asilo. No peor dos casos, o colapso social é posible e un recente estudo alerta de que podería ser devastador.
Aínda estamos a tempo
Mil millóns de mortes é unha perspectiva aterradora, pero non se prevé que todas elas se produzan á vez. De feito, moitas persoas xa están a falecer. Con todo, aínda estamos a tempo de evitar futuras mortes se abandonamos rapidamente as fontes de enerxía baseadas no carbono.
Necesitamos aplicar xa políticas enerxéticas agresivas para eliminar as emisións de carbono na conservación da enerxía, fomentar as enerxías renovables e xestionar os residuos de carbono. Xa estamos a facer moito neste sentido, só temos que facelo máis rápido.
A descarbonización gradual non é aceptable se sacrifica un número tan elevado de vidas humanas. E aínda que cada unha destas propostas poida parecer chocante nun primeiro momento, se nos preguntamos aceptaría esta política para salvar mil millóns de vidas humanas?, creo que a resposta queda moito máis clara.
Debemos actuar para evitar a morte de millóns dos nosos semellantes.
Sete medidas urxentes
- Debemos obrigar a que todas as novas construcións sexan edificios de enerxía neta cero ou edificios de enerxía positiva. Isto tamén tería a vantaxe de proporcionar aos propietarios dos edificios un retorno positivo do investimento e é mesmo facelos sen custo neto.
- Obrigar á compra masiva de tecnoloxías de aforro enerxético ou de enerxías renovables e poñelas ao dispor de tohttps://doi.org/10.3390/socsci8020062do o mundo mediante préstamos sen intereses que se devolvan facilmente co aforro de enerxía. Por exemplo, un goberno podería construír novas fábricas para proporcionar gratuitamente illamento ou paneis solares. Como vantaxe engadida, a enerxía solar aforrará diñeiro aos propietarios de vivendas na factura da luz, ademais de conseguir importantes aforros en medidas de conservación da enerxía ao longo da súa vida útil.
- Poñer fin inmediatamente á venda de vehículos de combustibles fósiles, o que supoñerá un aforro considerable de carbono e diñeiro, xa que os vehículos eléctricos xa teñen un custo de vida útil inferior ao dos vehículos de gas.
- Revogar os estatutos das empresas de combustibles fósiles e dispersar os seus activos se unha empresa ou industria é responsable da morte de máis persoas por mor das emisións das que emprega. A industria do carbón de Estados Unidos xa mata a máis persoas por contaminación atmosférica ao ano das que emprega, e iso sen incluír as mortes relacionadas co cambio climático.
- Deixar de investir inmediatamente en máis combustibles fósiles e gravar fortemente todos os investimentos relacionados con eles, e responsabilizar economicamente tanto aos emisores climáticos como aos investidores dos danos causados polas emisións de carbono no futuro.
- Reconverter masivamente os traballadores dos combustibles fósiles en empregos relacionados coas enerxías renovables, o que axudaría tanto á sociedade como aos traballadores, que poderían esperar un aumento salarial medio do 7% ao pasarse á industria solar.
- Prohibir inmediatamente a extracción de combustibles fósiles con moratorias obrigatorias.
Cada unha destas sete políticas impedirá que unha cantidade cada vez maior de carbono entre na atmosfera, evitando o cambio climático concomitante e os miles de millóns de mortes prematuras que causaría o statu quo.
Avanzar para protexer vidas humanas
Estas políticas poden lograrse abordando esas tres primeiras accións que tamén se aliñan directamente co aforro económico.
A medida que as tecnoloxías de combustibles fósiles se vaian substituíndo por outras máis económicas, a necesidade de investir en combustibles fósiles seguirá diminuíndo e a súa redución será cada vez máis aceptable desde o punto de vista político. Mentres isto ocorre, terá sentido protexer os traballadores dos combustibles fósiles reciclándoos para que poidan axudar a acelerar a transición ata que se poña fin a todo uso de combustibles fósiles.

Obviamente non vai ser fácil, pero creo que a inmensa maioría dos seres humanos son boas persoas que aceptarán inconvenientes temporais para facer a transición a un sistema enerxético que evite mil millóns de mortes prematuras.
Protexer estas vidas en lugar de sacrificalas sería un resultado da COP28 que demostraría un verdadeiro liderado.
*Joshua M. Pearce forma parte da cátedra John M. Thompson de Tecnoloxía da Información e Innovación e é profesor da Western University.
Cláusula de divulgación: Joshua M. Pearce recibiu fondos do Consello de Investigación de Ciencias Naturais e Enxeñería de Canadá, a Fundación Canadense para a Innovación, Mitacs, o Departamento de Enerxía de EEUU (DOE) e a Axencia de Proxectos de Investigación Avanzada-Enerxía (ARPA-E), o Departamento de Defensa de EEUU, a Axencia de Proxectos de Investigación Avanzada de Defensa (DARPA) e a Fundación Nacional da Ciencia (NSF).
Ademais, os seus traballos de consultoría e investigación pasados e presentes están financiados polas Nacións Unidas, as Academias Nacionais de Ciencias, Enxeñería e Medicina, e moitas organizacións sen ánimo de lucro e empresas con ánimo de lucro nos campos da enerxía e a enerxía solar fotovoltaica. É membro fundador de Agrivoltaics Canada. Non traballa directamente para ningún fabricante de enerxía solar e non ten conflitos de intereses directos.
*Este artigo foi publicado orixinalmente en inglés.