O enorme crecemento do camiño de Santiago como vía relixiosa, pero tamén turística, pódese mirar con facilidade a simple vista observando a mixtura de peregríns coa paisaxe das nosas rutas e vilas. Ademáis este importante crecemento aparece reflexado, con bastante rigurosidade, nas cifras oficiais da catedral, que pasan xa de 325.000 visitantes . Veremos no desenrolo do artigo que o camiño, ou mais ben os camiños de Santiago, teñen en Portugal unha enorme tradición e importancia numérica.
No primeiro cadro estatístico imos ver a importancia da pluralidade de camiños. Así numéricamente as outras vías, diferentes da vía francesa, aportan cada vez máis viaxeiros, pasando dende algo máis de 50.000 viaxeiros no 2011 a máis de 141.000 visitantes peregríns no último año pechado.
Ano | 2.011 | 2.012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018(*) |
Total | 183366 | 192491 | 215879 | 237980 | 262502 | 277854 | 301036 | 327382 |
Francés | 132652 | 134979 | 151761 | 162055 | 172243 | 176075 | 180738 | 186199 |
Outros | 50.714 | 57.512 | 64.118 | 75.925 | 90.259 | 92.722 | 120.298 | 141183 |
Fonte https://oficinadelperegrino.com/ táboa 1 (*)último ano pechado.
É Portugal o país, logo de España, que aporta máis viaxeros. O camiño portugués pola costa convértese na vía de maior crecimiento porcentual, multiplicando más que por catro as súas visitas entre o 2015 e o 2018. Vemos na táboa 2 a evolución das vías recoñecidas neses anos aparte do tradicional camiño francés.
Ano e vía | 2015 | 2016 | 2017 | 2918(*) |
Total outras | 90.273 | 101.779 | 120.299 | 141.179 |
Camiño portugués (central) | 43.151 | 49.5387 | 59.233 | 67.822 |
C portugués po-la costa | —- | 2.600 | 7.329 | 13.841 |
C. Norte | 15.828 | 17.289 | 17.836 | 19.040 |
C. Primitivo | 11.473 | 12.089 | 13.685 | 15.038 |
Vía plata | 9.221 | 9.067 | 9.138 | 9.127 |
C. Inglés | 9.247 | 9.703 | 11.321 | 14.150 |
C. Fisterra | 758 | 770 | 665 | 1.131 |
Outros | 581 | 723 | 1.092 | 1.029 |
Fonte https://oficinadelperegrino.com/ táboa 2 (*) último ano pechado
Así, contabilizadas oficialmente temos nestes anos duas vías, a que chamamos central dende Lisboa e Tui en Galicia, que non cede forza, sendo aínda con moito a segunda das rutas de acceso a Santiago, e a costeira dende Porto e Vigo, que ven sendo a de maior crecemento porcentual pasando de 2.600 a 23.841 visitas en tres anos.
Non perder a razón
O camiño portugués de Santiago pola costa é una variante do camiño, e decir é turismo cultural e relixioso. Non é somentes turismo deportivo ou de aventura, ou ecoloxico, ou…., aínda que pode achegar moito en todos os tipos. Non é malo abordar o camiño sen moita fe aínda que é pernicioso loitar contra el facéndoo. Pódese ir cear ben, pódese ir a un pub pero a razón de facer o camiño é a que é e compre participar de ela. Recollemento, meditación.
Aínda que as razóns para abordar unha aventura como o camiño podan ser outras é preciso, cando menos, un respecto absoluto polos costumes. Non pode ter sentido facer un camino relixioso sen un mínimo resprto a a cultura e a relixión. As razóns que nos levan a facer o camino poden ser outras, non e preciso que sexan relixiosas, pero non cabe facer o camino ca idea de reventar ou criticar aquela cultura que visitamos.
As cifras xa posibilitan que o número de persoas que fan o camiño teñan motivos diversos, é incluso cab3ría falar dun retroceso das razóns somentes relixiosas. O descenso de razóns puramente relixiosas non pode tapar que ten que ser un camiño cultural-relixioso ou de meditación, non turismo económico.
O camiño portugués pola costa é un dos maiores riscos pois medra considerablemente e posúe atractivos non so culturais, senón de praia, aventura, ecoloxia, natureza, e cruza cidades medio grandes como Porto, Vigo, Pontevedra ou mesmo Santiago, donde a oferta de turismo é grande.