Únete á nosa canle de Whatsapp
Coa chegada das vacacións, os nenos teñen máis tempo libre e adoitan pasar máis tempo diante dunha pantalla. E aínda que a utilización dos dispositivos electrónicos, como teléfonos móbiles, tablets e televisión, non é malo de por si, cando o seu uso é excesivo e descontrolado pode derivar en que os nenos desenvolvan diversas patoloxías, non só psicolóxicas, senón tamén físicas, como obesidade, risco cardiovascular, problemas oculares e posturais ou trastornos do sono.
Hai que ter en conta que a idade coa que os nenos comezan a ter móbil e acceso a Internet é cada vez menor. De feito, actualmente, máis do 16% dos nenos de 10 anos xa utilizan dispositivos electrónicos, así como indican datos do Instituto Nacional de Estatística (INE). A isto súmase que o 69% dos nenos españois superan o tempo máximo de exposición ás pantallas recomendado polos expertos, segundo un estudo do Instituto Tecnolóxico de Produto Infantil e Lecer (AIJU). Esta situación pódese ver empeorada no verán, xa que a falta de rutina e de horarios e a cantidade de horas libres converten esta época nun momento de maior risco para o uso das pantallas sen ningún tipo de límite.
“Cada vez é máis habitual ver que os nenos dedican máis tempo a estar fronte a unha pantalla que a xogar, facer deporte ou realizar algunha actividade extraescolar. Obviamente, as pantallas van formar (e xa o fan) parte da vida e o desenvolvemento dos menores e isto non é algo negativo en si. O problema xorde cando se fai un uso excesivo e non controlado das mesmas, xa que pode levar a desenvolver problemas de saúde mental, cambios no comportamento, alteracións do sono, así como outros riscos aos que se poden expoñer por estar conectados en liña. É esencial buscar un equilibrio na utilización das pantallas para evitar un impacto na saúde e o desenvolvemento dos nenos, e fundamental educar aos nenos sobre o emprego responsable da tecnoloxía e establecer pautas claras sobre o tempo de pantalla e o contido adecuado para a súa idade co obxectivo de reducir ao máximo unha afección no seu estado de saúde”, así como sinala Elena Luengo, directora de Innovación de Cigna Healthcare en España.
Durante o período vacacional, é fundamental atopar un equilibrio entre o tempo de pantalla e outras actividades. Neste sentido, os expertos en saúde de Cigna Healthcare identificaron as patoloxías derivadas dun uso prolongado das pantallas en nenos e que facer para evitar o seu impacto:
Maiores taxas de obesidade e risco cardiovascular
A utilización abusiva de medios dixitais e pantallas viuse relacionada cuns maiores niveis de obesidade e risco cardiovascular. O uso excesivo dos dispositivos electrónicos pode levar a un estilo de vida sedentario, o que aumenta o risco de subir de peso e, á súa vez, de desenvolver obesidade e problemas de saúde relacionados, como enfermidades cardíacas e diabetes tipo 2. Unha forma efectiva de combater este efecto é realizar actividades ao aire libre. Aproveitando o bo tempo, debemos fomentar o estar no exterior, realizar excursións, xogar, facer deporte, facer camiñadas ou saír en bicicleta poden ser unha boa alternativa que, ademais, axuda a promover un estilo de vida máis saudable.
Deterioración da vista
Expoñer os ollos a moitas horas fronte a unha pantalla pode contribuír ao desenvolvemento de problemas oculares nos nenos, como fatiga visual, secura ocular, visión borrosa e aumento da miopía, así como incrementar as dores de cabeza. Para reducir os danos oculares é bo marcar horarios específicos de uso dos dispositivos, como, por exemplo, despois de completar as tarefas de casa, os deberes ou calquera outra actividade, de forma que se fagan descansos de exposición á luz azul varias veces ao día. Ademais de descarnar a vista periodicamente, é importante asegurar que se mantén unha distancia adecuada entre os ollos e a pantalla.
Mala postura que deriva en dores de costas
Pasar longos períodos de tempo fronte ás pantallas pode provocar problemas posturais nos nenos, como dores de costas, pescozo e ombreiros. É importante fomentar unha postura adecuada e realizar pausas activas para estirar e fortalecer os músculos, alternando o tempo de utilización de pantallas con paseos ou outra actividade deportiva, aproveitando o bo tempo do verán.
Trastornos do sono
Durmir convértese nun reto. A exposición á luz azul emitida polas pantallas antes de deitarse pode interferir cos ciclos de sono dos nenos, dificultando o proceso de conciliación do sono ou provocando un sono de mala calidade e, mesmo, trastornos. Neste sentido, establecer unha rutina de desconexión dixital antes de durmir, evitando os dispositivos electrónicos ata dúas horas antes, axudará a manter unha boa hixiene do sono.
Menos capacidade de concentración, máis ansiedade e depresión
O uso inadecuado de dispositivos electrónicos, como teléfonos móbiles e tabletas, pode contribuír ao desenvolvemento de problemas de saúde mental nos nenos, como déficit de atención, ansiedade e depresión. Poden experimentar dificultades para prestar atención na escola, completar tarefas ou participar en actividades que requiren enfoque e concentración. Ademais, a utilización excesiva de pantallas pode afectar o estado de ánimo dos nenos, facendo que se volvan máis irritables, axitados ou mesmo deprimidos cando se lles restrinxe o acceso aos dispositivos ou cando non poden utilizalos. Participar en actividades creativas como debuxar, pintar, ler libros, construír cousas ou xogar xogos de mesa, non só axudarán os nenos para manterse ocupados, senón que tamén estimularán a súa imaxinación e desenvolvemento cognitivo.
Aumentan os problemas de comportamento
Observouse que o tempo investido no uso de pantallas relaciónase cos trazos temperamentais e o comportamento dos nenos. Ademais, o emprego excesivo de dispositivos electrónicos pode levar a unha dependencia tecnolóxica, onde os nenos se volven adictos e teñen dificultades para afastarse das pantallas, chegando a ter dificultades para controlar o tempo que pasan fronte ás pantallas e senten unha compulsión irresistible de utilizar os dispositivos electrónicos de maneira constante. Para evitar esta consecuencia no benestar dos nenos é fundamental establecer límites claros sobre canto tempo poden usar as pantallas cada día. Pódese poñer un límite diario ou dividilo en períodos máis curtos, como unha hora pola mañá e outra pola tarde.
Problemas no desenvolvemento e control das emocións
O tempo excesivo fronte a unha pantalla pode ter consecuencias no desenvolvemento dos nenos, especialmente cando son moi pequenos. Esta sobreexposición pode afectar o seu desenvolvemento cognitivo, linguaxe, motricidade e habilidades socioemocionais. A isto súmase que, este hábito pode incrementar as dificultades para recoñecer e comprender as emocións dos demais, así como para establecer relacións persoais significativas. Ademais, a adicción ás pantallas pode levar a un illamento social, xa que os nenos poden perder interese nas actividades e relacións fose do mundo dixital. É fundamental, por tanto, promover actividades sociais. E, coa chegada do verán, unha boa alternativa é participar en campamentos ou outras actividades diúrnas coas que os nenos poidan aprenden a traballar o autocontrol, o traballo en equipo, a resignación e o compartir.
