Xoves 28 Marzo 2024

Na busca da Englerina, o composto contra o cancro dunha planta africana

A Englerina A é un produto natural derivado do Phyllanthus engleri, unha singular planta do leste de África que nos últimos anos ten atraído a atención de químicos, biólogos e médicos pola súa eficacia na inhibición potente e selectiva do crecemento de células tumorais no ril. Non obstante, e malia as súas bondades terapéuticas, o seu illamento segue sendo moi custoso e ineficaz a causa do seu escaso arraigamento natural, exclusivo de contadas rexións de Tanzania, Zambia, Malawi, Zimbabue ou Mozambique.

José Luis Mascareñas é o director do CIQUS de Santiago.
José Luis Mascareñas, do CIQUS de Santiago.

Consecuentemente, o interese por atopar novas formas de sintetizar a Englerina de xeito sinxelo e eficiente ten multiplicado os esforzos dedicados pola comunidade científica. Traballos recentes observaron o comportamento deste composto, describindo o seu modus operandi en tecidos renais e demostraron que esta substancia é capaz de unirse a uns receptores situados nas membranas das células tumorais e desencadear unha entrada masiva de ións calcio no interior da célula, o que provoca a morte desta. Na actualidade, os investigadores afánanse en atopar moléculas moi semellantes que poidan chegar a ser igual de potentes causando unha menor toxicidade, ás que se coñece como análogos estruturais.

Publicidade

O profesor José Luis Mascareñas, director do CIQUS, dirixiu esta investigación

Agora, un equipo do CiQUS da USC liderado polo profesor José Luis Mascareñas e por Fernando López, do CISC, publica na revista Angewandte Chemie un novo traballo no que se presenta unha forma moi eficiente de acceso á Englerina A mediante 17 etapas sintéticas, cun rendemento global do 11%. Asemade, os científicos puideron acceder por primeira vez aos codiciados análogos, a través de variacións estruturais en determinadas zonas da molécula que nunca antes foran exploradas.

O acceso a estes novos análogos facilitará o estudo en profundidade dos mecanismos biolóxicos empregados por este tipo de moléculas anticanceríxenas, algo que xa ten aberto liñas de colaboración con outros grupos a nivel estatal e internacional. Ademais, e ante a previsible utilidade dos análogos que poderían obterse, o grupo solicitou unha patente para protexer a ruta sintética desenvolvida: unha estratexia adaptable, sinxela e eficiente que os científicos esperan poder trasladar ao deseño doutras moléculas da mesma familia que a Englerina (Sesquiterpenos Guaianos), que xa teñen demostrado un interesante comportamento biolóxico.

A ruta más sinxela
A Englerina A foi sintetizada por primeira vez en 2009, e dende entón distintos grupos de investigación de todo o mundo lograron deseñar os seus propios métodos –ou rutas sintéticas- para obtela. «O que diferenza esta aproximación das anteriores é a súa simplicidade, xa que a nosa estratexia permite obter a molécula en moi poucas etapas». Para Ronald Nelson, primeiro autor do traballo desenvolvido polo grupo MetBioCat do CiQUS da USC e no que tamén participa Moisés Gulías, este novo método «non é soamente sinxelo, senón que permite sintetizar análogos estruturais da Englerina A que ata agora eran totalmente inaccesibles: fomos quen de modificar a estrutura da molécula en puntos aínda inexplorados, onde nunca ninguén antes puidera facer cambios».

1 comentario

  1. Grazas por facervos eco dos nosos traballos.
    Hai unha errata no título, falta o primeiro “n” de englerina

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Interveñen con éxito un tumor nunha bebé que aínda estaba en período de xestación

Un equipo do Hospital La Fe de Valencia salva a vida da pequena, de 28 semanas, e da súa nai, nunha intervención pioneira en España

Un equipo galego sinala os lípidos en sangue como biomarcadores de covid persistente

Investigadores do CiQUS ofrece unha nova perspectiva sobre a natureza desta enfermidade e abre a porta a diagnósticos e tratamentos máis específicos

“Con suficiente investigación, a maioría dos cancros poderanse tratar na década de 2040”

Jesús Sánchez, responsable de proxectos na Fundación CRIS, asegura que as terapias CAR-T foron unha revolución no tratamento dos tumores do sangue

O disruptores endócrinos poden aumentar o risco de cancro de endometrio

Observada unha asociación entre as mesturas de contaminantes ambientais e a maior probabilidade de desenvolver este tumor