A Real Academia Sueca das ciencias distingiu ao francés Alain Aspect, ao estadounidense John F. Clauser e ao austríaco Anton Zeilinger co Premio Nobel de Física polas súas investigacións arredor do entrelazamento de fotóns e por seren pioneiros na na ciencia da información cuántica. Os homenaxeados no campo da física en 2022 levaron a cabo experimentos innovadores utilizando estados cuánticos entrelazados, nos que dúas partículas se comportan como unha soa unidade incluso cando están separadas. Os resultados abren o camiño para novas tecnoloxías baseadas en información cuántica. O premio económico que recibirán, ademais, é de arredor de 930.000 euros.
O traballo destes científicos podería empregarse, no futuro, para aplicacións diversas como construír computadoras cuánticas, mellorar as medicións, construír redes cuánticas e establecer unha comunicación cifrada cuántica segura. Un factor chave neste desenvolvemento é como a mecánica cuántica permite que dúas ou máis partículas existan no que se chama un estado entrelazado. O que lle sucede a unha das partículas nun par entrelazado determina o que lle sucede á outra partícula, mesmo se están moi separadas no espazo. Incluso a decenas de kilómetros de distancia.
En que se basea este recoñecemento
Na década de 1960, John Stewart Bell desenvolveu a desigualdade matemática que hoxe leva o seu nome. Este modelo establece que se hai variables ocultas, a correlación entre os resultados dun gran número de medicións nunca excederá un certo valor. As súas teorías sinalaban que a interacción de particulas a distancia non se fundamentaba en variables ocultas. John Clauser desenvolveu e demostrou as ideas de John Bell cun experimento práctico.
Malia todo, os experimentos de Clauser deixaron incógnitas sen resolver que despois Alain Aspect e Anton Zeilinger cubriron. Usando ferramentas sofisticadas e unha longa serie de experimentos, Anton Zeilinger comezou a usar estados cuánticos entrelazados. Entre outras cousas, o seu grupo de investigación demostrou un fenómeno chamado teletransportación cuántica, que fai posible mover un estado cuántico dunha partícula a outra a distancia.
“Grazas ao seu traballo, volveuse cada vez máis claro que está a xurdir un novo tipo de tecnoloxía cuántica. Podemos ver que o traballo dos homenaxeados con estados entrelazados é de gran importancia, mesmo máis aló das cuestións fundamentais sobre a interpretación da mecánica cuántica”, explicou durante a entrega de premios Anders Irbäck, presidente do Comité Nobel de Física.
Mañá, o Nobel de Química
Mañá día 5, entregarase o último recoñecemento científico da Academia Sueca das Ciencias: o Nobel de Química. O ano pasado, o recoñecemento levárono os investigadores David MacMillan e Benjamin List por seren quen de crear “moléculas orgánicas”.
