As persoas adultas que durante a súa infancia tiveron máis contacto con espazos naturais poderían ter unha mellor saúde mental que aquelas que estiveron menos expostas á natureza, segundo conclúe un novo estudo do Instituto de Saúde Global de Barcelona (ISGlobal), centro impulsado por ”la Caixa”, que foi realizado en catro cidades europeas.
A exposición a espazos naturais ao aire libre asociouse con diversos beneficios para a saúde, como un mellor desenvolvemento cognitivo e un mellor benestar mental e físico. Con todo, poucos estudos exploraron o impacto da exposición a contornas naturais durante a infancia na saúde mental e a vitalidade na idade adulta. Ademais, os estudos sobre espazos verdes –xardíns, bosques, parques urbanos, etc.– son máis abundantes que no caso dos espazos azuis –canles, estanques, arroios, ríos, lagos, praias, etc.–.
Os adultos que na infancia estiveron menos expostos a espazos naturais mostraban peores resultados nos tests de saúde mental
Este novo traballo, publicado na revista International Journal of Environment Research and Public Health e que forma parte do proxecto PHENOTYPE, realizouse a partir dos datos de preto de 3.600 persoas adultas de Barcelona, Doetinchem (Países Baixos), Kaunas (Lituania) e Stoke-on-Trent (Reino Unido).
Os participantes responderon un cuestionario sobre a frecuencia de uso de espazos naturais durante a infancia, incluíndo tanto as visitas intencionadas –por exemplo, saídas á montaña– como as non intencionadas –como xogar no xardín de casa–. Tamén se lles preguntou sobre a cantidade, uso e satisfacción de espazos naturais ao redor da súa vivenda, así como a importancia que lle dan na actualidade.
A saúde mental das persoas participantes –nivel de nerviosismo e sentimentos de depresión no últimas catro semanas– e a vitalidade –nivel de enerxía e fatiga– avaliouse a partir dun test psicolóxico. O índice de vexetación ao redor da vivenda na vida adulta estimouse a partir de imaxes de satélite.
Os resultados mostraron que as persoas adultas que durante a infancia expuxéronse menos aos espazos naturais mostraban peores resultados nos tests de saúde mental, en comparación coas que tiñan máis exposición durante a infancia.
Myriam Preuss, primeira autora da investigación, explica ademais que “en xeral, os participantes con niveis inferiores de exposición a contornas naturais durante a infancia valoraron con menos importancia os espazos naturais que aquelas con máis niveis de exposición”. Non se atoparon asociacións entre a exposición durante a infancia e a vitalidade na idade adulta, nin co uso e satisfacción destes espazos.
Wilma Zijlema, investigadora de ISGlobal e coordinadora do estudo, destaca que as conclusións “mostran a relevancia da exposición a espazos naturais durante a infancia para o desenvolvemento dun estado psicolóxico saudable e unha actitude que aprecie a natureza na vida adulta”.
O 73% da poboación europea vive en áreas urbanas e a miúdo con acceso limitado a espazos naturais. Este número pode chegar a máis do 80% en 2050
Actualmente, o 73% da poboación en Europa vive en áreas urbanas –a miúdo con acceso limitado a espazos naturais– e prevese que este número aumente a máis do 80% en 2050. “Por tanto, é importante coñecer que implicacións ten que os nenos e nenas crezan en contornas con oportunidades limitadas de exposición a espazos naturais”, engade.
“Moitos nenas e nenos en Europa adoitan levar un estilo de vida baseado en espazos interiores, polo que sería conveniente mellorar as contornas naturais ao aire libre nas cidades: aumentar o seu número, deseñalos de maneira segura e que conviden os nenos e as nenas para xogar”, indica Mark Nieuwenhuijsen, director da Iniciativa de Planificación Urbana, Medio Ambiente e Saúde de ISGlobal.
Na maioría dos países, as actividades na natureza non son unha parte regular do currículo escolar. “Facemos unha chamada aos responsables políticos para que melloren a dispoñibilidade dos espazos naturais ao aire libre na infancia, incluíndo os patios das escolas”, conclúe.
Con todo, o estudo aclara que son precisos estudos adicionais para corroborar estes achados e identificar os mecanismos subxacentes aos beneficios ao longo prazo da exposición a espazos naturais ao aire libre.