Venres 29 Marzo 2024

O CSIC lanza 13 proxectos de investigación en Galicia por máis de 2 millóns: estes son os retos

As investigacións abordan os problemas no cultivo do millo, o afloramento costeiro na ría de Muros ou as melloras nos modelos hidrodinámicos

O Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) iniciou en Galicia 13 novas investigacións financiadas pola Axencia Estatal de Investigación (AEI) a través da convocatoria de proxectos de I+D+i no marco do programa Xeración de Coñecemento e Fortalecemento Científico e Tecnolóxico do Sistema de I+D+i. En total, captou máis de dous millóns de euros para desenvolver estas investigacións, que se están iniciando e concluirán en 2026.

Os proxectos da Misión Biolóxica en Pontevedra

O grupo Xenética, Mellora e Bioquímica de Brásicas lidera o proxecto Metabolitos secundarios en Brassicaceae: implicacións na mellora xenética e defensa fronte a estreses, financiado con 266.000 euros. Ten como investigadoras principais a Elena Cartea González e Pilar Soengas Fernández. Trátase dunha proposta cun carácter multidisciplinar, que aúna investigadores de tres centros do CSIC (MBG en Pontevedra, IAS en Córdoba e ICA en Madrid) e das universidades de Santiago de Compostela e Córdoba. Profúndase nos mecanismos de resistencia que poden intervir na relación plantainsecto e planta-patóxeno nas brásicas (verza, repolo, nabiza e grelo) co fin de obter variedades máis resistentes. Tamén se busca a obtención de variedades melloradas, xa sexa por rendemento, resistencia a estreses bióticos e calidade e á obtención de novos alimentos e produtos derivados a base de extractos derivados das brásicas para a súa inclusión no mercado. Avaliarase o efecto anticanceríxeno dos compostos isotiocianatos, derivados das brásicas fronte a liñas celulares de cancro e de mama.

Publicidade

O grupo Xenética e Mellora de Millo lidera un proxecto coordinado Mellora xenética da resistencia e mecanismos de defensa do millo fronte a estreses bióticos. Está financiado con preto de 160.000 euros e as súas investigadoras principais son Rosa Ana Malvar Pintos e Ana María Butrón Gómez. O seu obxectivo é avanzar na procura de solucións a tres dos principais problemas bióticos que afectan o millo nas nosas condicións de cultivo: os trades, a contaminación do gran con fumonisinas e o ataque da principal praga de almacén. Búscase con iso xerar coñecementos básicos que axuden no desenvolvemento de variedades con maior resistencia e/ou tolerancia a estes estreses, xa sexa por si mesmas ou por interaccións con microorganismos beneficiosos.

O grupo Bioquímica e Fisioloxía de Cultivos lidera o proxecto Aclarando as relacións entre composición bioquímica e resistencia a estreses bióticos en diferentes escenarios climáticos: Impacto en usos alternativos do millo. Financiado con máis de 100.000 euros, ten como investigadores principais a Rogelio Santiago Carabelos (MBG) e Carlos Souto Otero (UVIGO). Na investigación explorarase o papel da parede celular na resistencia a estreses bióticos do cultivo de millo, deseñando novos programas de selección que expoñen modificacións no seu contido e composición. De modo novo se testará o efecto do déficit hídrico sobre estes mecanismos de resistencia nun contexto de cambio climático. Tamén se prestará atención ao esclarecemento das posibles interaccións positivas ou negativas entre compoñentes da parede celular e aproveitamentos alternativos do cultivo de millo, avaliando en leste caso interferencias no ensilado e a alimentación de gando vacún e o potencial en produción de bioetanol mediante a avaliación da sacarificación. Por último, prevense implementar novas tecnoloxías de fenotipado e monitorización de pragas mediante drons como nova ferramenta dentro dun sistema integrado de control de pragas.

Os proxectos do Instituto de Investigacións Mariñas

O grupo Biosistemas e Enxeñaría de Bioprocesos lidera o proxecto Optimización de fermentacións vínicas sustentables a través de aproximacións innovadoras: deseño baseado en modelos financiado con máis de 120.000 euros e que ten a Eva Balsa Canto como investigadora principal. O seu obxectivo pasa por proporcionar novas ferramentas á industria do viño para deseñar procesos sustentables para a obtención de viños de maior calidade, e simultaneamente ampliar o coñecemento sobre as bases xenéticas das propiedades metabólicas dos fermentos.

O grupo Procesos Oceánicos en Cambio Global lidera o proxecto Metabolismo do ecosistema dunha rexión de afloramiento costeiro: integración dos dominios pelágico e bentónico, cuxa investigadora principal é Carmen González Castro e cuxa financiamento rolda os 250.000 euros. Tendo en conta os impactos aos que se enfrontan as rexións costeiras nun océano o cambio, a investigación persegue estudar o metabolismo neto dunha rexión de afloramiento costeiro, a ría de Muros-Noia, que constitúe á súa vez un sistema costeiro con baixo impacto antrópico. Búscase con iso obter e proporcionar datos que informen sobre o bo funcionamento dos ecosistemas mariños, seguindo o establecido polo Obxectivo de Desenvolvemento Sustentable 14.

O grupo Inmunología e Xenómica lidera o proxecto Bivalvos, microbiona e enfermidades, cuxo investigador principal é Antonio Figueras Huerta e cuxa financiamento rolda os 200.000 euros. Estudarase a resposta inmune da ameixa e do berberecho para para determinar como reaccionan fronte a estímulos externos e patóxenos, tratando de explicar as diferenzas na resistencia a enfermidades en comparación cos mexillóns. Tamén se estudará o microbioma asociado a estas especies.

O grupo Ecoloxía e Recursos Mariños lidera o proxecto Ecoloxía xenómica para a mellora da xestión pesqueira, cuxos investigadores principais son Francisco Saborido Rei e Laura Casas Castaño. Cun financiamento superior a 300.000 euros, aplicará ferramentas xenómicas de alto rendemento para resolver algúns dos desafíos actuais da avaliación pesqueira, proceso necesario para asegurar prácticas pesqueiras que garantan unha explotación sustentable. Entre eles, a hibridación entre especies filogenéticamente próximas, e a diverxencia de poboacións -que é o proceso evolutivo oposto- que pode levar a que o illamento reprodutivo altere as unidades demográficas. Eses obxectivos abordaranse utilizando dous sistemas biolóxicos de estudo: as especies de gallineta en Flemish Cap e a maragota en augas europeas, incluíndo as rías galegas

O grupo Laboratorio de Biotecnoloxía Acuática lidera Un enfoque hologenómico para dilucidar os trastornos da pigmentación en especies de peixes planos criados en catividade. A investigación, financiada con preto de 180.000 euros, ten como investigador principal a Josep Rotllant Moragas. As malformacións pigmentarias considéranse un dos factores máis importantes que afectan á viabilidade económica da acuicultura de peixes planos. Por iso, o obxectivo principal do proxecto é explorar se a microbiota da pel e o intestino podería regular a pigmentación e, en consecuencia, alterar o patrón de pigmentación da pel do organismo hóspede, tendo en conta a súa background xenético.

O grupo Biosistemas e Enxeñaría de Procesos participa no proxecto coordinado Compoñentes Avanzados para Xemelgos Dixitais Industriais (a-CIDiT) a través do subproyecto Modelos baseados en datos e actualización de modelos para xemelgos, cun financiamento que rolda os 95.000 euros e con Luís Taboada Antelo e Carlos Vilas Fernández como investigadores principais. Coa investigación búscase propor un marco conceptual para a construción de xemelgos dixitais en sistemas industriais; desenvolver métodos e algoritmos para o modelado baseado en datos e na física do sistema e ferramentas para a actualización de modelos en liña, simulación e optimización de procesos a gran escala tendo en conta a incerteza, reconciliación de datos, e planificación da produción. Estes métodos se implementarán e probarán en catro casos de estudo: fabricación de paneis de madeira; esterilización de alimentos envasados; parques de aeroxeradores e rede de plantas piloto a escala laboratorio.

Os proxectos do Instituto de Ciencias do Patrimonio

Mais alá dos aramados: Unha arqueoloxía comparada dos campos de concentración franquistas é un do tres proxectos que se inician no INCIPIT. Liderado por Alfredo González Ruibal e Laura Muñoz Encinar cun financiamento de máis de 54.000 euros, analizará a represión e violencia franquista durante a Guerra Civil e a ditadura a través da materialidad dos campos de concentración. Mediante un enfoque holístico, que combina arqueoloxía e antropoloxía forense coa investigación histórica, examinarase o amplo espectro da represión contorna a tres eixos principais: paisaxe, cultura material e memoria.
Xosé-Lois Armada e Pau Sureda son os investigadores principais de Produción e circulación de metais na transición Bronce Final – Idade do Hierro (séculos XIVI a.C.): interaccións entre a Ibérica atlántica e o Mediterráneo occidental, cun financiamento que rolda os 100.000 euros. O seu obxectivo é contribuír á comprensión da circulación de metais (cobre, estaño e chumbo) na Iberia atlántica e o Mediterráneo occidental durante a transición Bronce Final – Idade do Ferro (ss. IX-VIN a.C.), prestando especial atención ás interaccións que estes tráficos xeran entre os ámbitos xeográficos citados. Para iso, consta de tres paquetes de traballo: documentación e caracterización arqueométrica de materiais; arqueometalurgia experimental e estudos de paleocontaminación metálica en turberas.

Recoñecendo a actividade humana fose dos castros da Idade do Hierro do Noroeste ibérico mediante metodoloxías non invasivas (HINTERLAND) é outro proxecto que inicia o INCIPIT no marco desta convocatoria. Financiado con preto de 80.000 euros, os seus investigadores principais son César Parcero Oubiña, David González Álvarez. O seu obxectivo principal é ampliar o coñecemento acerca das sociedades que construíron e habitaron os castros do Noroeste da península, mediante a aplicación de métodos de teledetección e prospección non invasiva para detectar evidencias de actividade humana na periferia dos castros. Preténdese recoñecer o alcance da actividade humana máis aló dos límites desas murallas, tratando de identificar restos de distinto tipo: estruturas vinculables a prácticas produtivas agrícolas, gandeiras ou forestais; estruturas vinculadas á ocupación doméstica; ámbitos para a agregación social ou actividades simbólicas?

Os proxectos do Centro Oceanográfico da Coruña-IEO

Disipación de Enerxía no Modelos Oceánicos e Conectividad é o proxecto que se inicia no Centro Oceanográfico da Coruña do IEO-CSIC. Ten como investigador principal a Manuel Ruiz Villareal e enmárcase nun proxecto coordinado polo Instituto de Ciencias do Mar. Cun financiamento que rolda os 130.000 euros, o proxecto representa un esforzo conxunto de dous grupos con competencias complementarias en ICM e IEO A Coruña para resolver un problema común: explorar posibles melloras nos modelos hidrodinámicos utilizados actualmente e avaliar o impacto destas melloras nas aplicacións lagrangianas, con especial atención ao problema da conectividad entre poboacións de pequenos peixes pelágicos e a dispersión de larvas. Outro labor é avaliar como estas novas implementaciones impactan a avaliación das propiedades de transporte dos fluxos oceánicos.

DEIXAR UNHA RESPOSTA

Please enter your comment!
Please enter your name here

Este sitio emprega Akismet para reducir o spam. Aprende como se procesan os datos dos teus comentarios.

Relacionadas

Que fai a supercomputación galega nun xacemento exipcio de hai 3.500 anos?

O CESGA almacena nun repositorio seguro a información das campañas de escavación que se desenvolven na antiga cidade de Tebas

Un equipo do CSIC logra controlar unha doenza causante da extinción dos anfibios

Os investigadores aplicaron un funxicida agrario sen observar trazas do produto nin efectos significativos na química e bioloxía da auga

Zendal lanza a primeira vacina de tecnoloxía ADN contra a leishmaniose canina

‘Neoleish’ reduce a presenza do parasito en máis dun 90% e mellora os signos clínicos da doenza

Un composto natural reduce o impacto da seca e mellora a produtividade do tomate

Un equipo do CSIC e da UPV descobre como actúa o butanoato de hexenilo, un aroma que emiten estas plantas para resistir ás bacterias