A Academia Sueca das Ciencias concedeu á investigadora francesa Emmanuelle Charpentier, do centro Max Planck de Berlín, e á estadounidense Jennifer A. Doudna, da Universidade de Berkeley, en California, o Premio Nobel de Química 2020 polo desenvolvemento do método de edición xenética mediante as ‘tesoiras’ CRISPR/Cas9, unha prometedora ferramenta para mudar o ADN de animais, plantas e microorganismos cunha precisión extremadamente alta. É a primeira vez na historia na que dúas mulleres comparten un galardón, converténdose na sexta e sétima desde o ano 1911, despois de Marie Curie, a súa filla Iréne Joliot-Curie, Dorothy Crowfoot Hodgkin, Ada Yonath e Frances Arnold.
Segundo salienta a asemblea do Nobel, a tecnoloxía “está a ter un impacto revolucionario nas ciencias da vida, contribuíndo a novas terapias contra o cancro e podendo abrir a porta á curación de doenzas hereditarias”. Neste avance tivo un papel clave a investigación básica do científico español Francis Mojica, que entraba nalgunhas quinielas para a obtención do Nobel, e cuxos achados menciona a Academia Sueca no seu fallo.
Tal e como explica o web do premio Nobel, a ciencia leva tempo buscando o xeito de modificar os xenes no interior das células para averiguar como é o seu funcionamento interno, o que ata agora foi un camiño cheo de obstáculos e dificultades. Porén, a través das tesoiras xenéticas CRISPR/Cas9, é posible cambiar o ‘código da vida’ en cuestión de poucas semanas.
“Hai un potenciar enorme nesta ferramenta xenética, que nos afecta a todos. Non só revolucionou a ciencia básica, senón que tamén vai dar pé a tratamentos médicos rompedores”, expuxo Claes Gustafsson, xefe do comité do Nobel de Química.
BREAKING NEWS:
The 2020 #NobelPrize in Chemistry has been awarded to Emmanuelle Charpentier and Jennifer A. Doudna “for the development of a method for genome editing.” pic.twitter.com/CrsnEuSwGD— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2020
As dúas investigadoras comezaron a colaborar en 2011, despois dos achados de Charpentier sobre a bacteria Streptococcus pyogenes. Atopou, sen buscalo, que unha molécula descoñecida, ARNtracr, parte do antigo sistema inmunolóxico das bacterias, pode desarmar os virus aos fragmentar o seu ADN. Deste xeito, as dúas investigadores puxéronse a recrear as tesoiras xenéticas da bacteria no laboratorio, simplificando os compoñentes moleculares para que fosen máis fáciles de usar. E conseguiron reprogramar as tesoiras xenéticas, que só recoñecían o código xenético dos virus, para que puideran cortar de forma controlada calquera molécula de ADN nun lugar determinado.
Desde este achado, no 2012, o uso da técnica CRISPR/Cas9 aumentou de forma exponencial no mundo. Ademais das importantes achegas á investigación básica, algúns eidos da ciencia, como o estudo das plantas, beneficíase do desenvolvemento de cultivos resistentes a fungos, ás pragas ou á seca. En medicina xa están probando ensaios clínicos contra o cancro, e ábrese a esperanza de poder curar enfermidades hereditarias nun futuro.
No ano 2015 o seu descubrimento valeulle o Premio Princesa de Asturias de Investigación Científica e Técnica, ao que agora suman o Nobel.
