A praia de Figueiras, xunto co cordón de dunas de Figueiras-Muxieiro, constitúe un dos depósitos de area máis grandes do Parque Nacional Illas Atlánticas. En claro contraste coa area branca, as grandes extensións de masas arbóreas que bordean este sistema son o fiel reflexo de como as especies invasoras poden desprazar a flora autóctona dun espazo natural.
O sistema dunar de Figueiras-Muxieiro, de indiscutible beleza e valor, dá acceso a esta praia, e é un dos maiores depósitos de area das illas Cíes. Nel podemos atopar unha magnífica representación de especies animais e vexetais adaptadas a vivir neste tipo de hábitats.
A praia, que conta cunhas vistas privilexiadas cara á costa da Vela e a ría de Vigo, é tamén un bo lugar para descubrir como a plantación de árbores de rápida expansión chega a desprazar a masa arbórea autóctona, poñendo en risco a biodiversidade do ecosistema.
Para a observación
As extensas plantacións de eucalipto (Eucalyptus globulus) que rodean a praia de Figueiras, xunto coas de piñeiro marítimo (Pinus pinaster) e acacia negra (Acacia melanoxylon) que tamén poden verse na contorna, son consideradas especies invasoras.
Tanto o eucalipto como o piñeiro foron introducidos nas Cíes nos anos 50, cando se produciu unha plantación masiva de cultivos forestais, provocando unha modificación total da cuberta vexetal das illas. A acacia negra tamén conseguiu colonizar unha boa parte da superficie, porén, neste caso, non foi introducida como cultivo.
A rápida expansión destas árbores provocou a extinción de especies autóctonas como o carballo común (Quercus robur), o cerquiño (Quercus pyrenaica), o érbedo (Arbutus unedo) e o bidueiro (Betula celtiberica), situados principalmente nos espazos máis protexidos.
A principios dos anos 90 do século XX, nalgunhas zonas do arquipélago, comezaron a substituirse parte das especies invasoras por árbores autóctonas, o que permitiu ver o claro contraste entre unhas zonas e outras en termos de biodiversidade. Na actualidade, tanto o Plan Director da Rede de Parques Nacionais como o Plan de Ordenación do Parque Nacional recollen a prohibición de introducir especies vexetais foráneas.
Sabías que?
As árbores autóctonas das illas Cíes foron maioritariamente substituídas por cultivos forestais de eucaliptos, acacias e pinos. A principios dos anos 90 comezouse un programa de repoboación con especies autóctonas nalgunhas zonas do arquipélago, grazas ao cal hoxe podemos desfrutar de certas áreas onde xa volven medrar érbedos, bidueiros e cerquiños, entre outros.
Algunhas margaridas son invasoras
Ao longo de todas as illas Cíes estendeuse una pequena planta de orixe sudafricano coñecida co nome de margarida africana (Arctotheca calendula). Detectada por primeira vez en Galicia a principios do século XX, a súa rápida expansión debeuse ao seu uso como planta ornamental en xardinería. A súa boa adaptación ao medio e a súa excelente competitividade coas plantas autóctonas permitiu unha rápida expansión por todo o territorio de Galicia.
Descarga aquí a novena entrega da guía.